ابن امير حاج، ابو جعفر

    از ویکی‌نور
    ابن امير حاج، ابو جعفر
    NUR00000.jpg
    نام کاملابن اَمیرِ حاج‌، ابوجعفر محمد بن حسین حسینى
    نام پدرحسین
    محل زندگینجف
    مذهبشیعه
    اطلاعات علمی
    اساتیدسیدنصرالله بن حسین حائری مدرس
    برخی آثارشرح الشّافیة ابوفراس، الآیات الباهرات في معجزات النبي‌(ص‌) و الائمة الهداة(ع)، أرجوزة في تاریخ المعصومین الأربعةعشر، مآثر آباءِ خاتم الأنبیاء

    ابن اَمیرِ حاج‌، ابوجعفر محمد بن حسین حسینى (متوفای ح 1183ق‌/ 1769م‌)، عالم‌، ادیب و شاعر شیعى مذهب نجفى‌.

    نسب

    نسب وی با 22 واسطه به امام زین‌العابدین سجاد(ع‌) مى‌رسد.

    محل سکونت و درگذشت

    از زادگاه و تاریخ تولد و زندگانى او اطلاع دقیقى در دست نیست‌، جز این‌که نوشته‌اند وی ساکن نجف اشرف بوده و در همان شهر درگذشته است.

    اساتید

    درباره استادان و شاگردان وی نیز آگاهى چندانى نیست و تنها محسن امین، یکى از استادان وی را، به نام سیدنصرالله بن حسین حائری مدرس نام برده است‌.

    آثار

    چند اثر به ابن امیرحاج نسبت داده‌اند که تاکنون فقط یکى از آنها به چاپ رسیده است و آن کتاب «شرح الشّافیة ابوفراس» است که برای ابوسعد عبدالله فخری‌زاده‌، قاضى عراق تألیف کرده است.

    تألیف کتاب در 1174ق آغاز و در 1183ق پایان یافته و سپس به چاپ‌های متعدد رسیده است.

    آن‌چه از آثار خطى وی مى‌شناسیم عبارت است از: الآیات الباهرات في معجزات النبي‌(ص‌) و الائمة الهداة(ع)، که آن را برای سید نصرالله بن حسین حائری مدرس (استاد خود) به نظم درآورده است. نسخه‌ای ناقص از این کتاب در کتابخانه شخصى محمدعلى خوانساری موجود بوده است؛ أرجوزة في تاریخ المعصومین الأربعةعشر، که به گفته آقابزرگ، ضمن مجموعه‌ای در خزانه کتب آل عیسى عطار در بغداد موجود بوده و خود او آن را دیده است‌. این کتاب با عنوان منظومة في تواریخ الائمة‌(ع‌) نیز یاد شده است‌؛ تاریخ نورالباری‌، دیوان شعری است در تاریخ اهل بیت که آن را بعد از کتاب الآیات الباهرات در اواخر عمر در 1177ق سروده و در پایان آن ارجوزه‌ای راجع به سلسله نسب فخری‌زاده آورده است‌. نسخه‌ای از آن در مکتبه شیخ محمد سماوی موجود است و آقابزرگ آن را دیده و نوشته است که گویا به خط خود ناظم است‌. وی در مقدمه مآثر، خود را «شاعر آل رسول‌الله‌» خوانده است؛ مآثر آباءِ خاتم الأنبیاء که درباره معرفى نیاکان پیامبر(ص‌) است نسبت آن حضرت را با 49 واسطه به حضرت آدم رسانده است‌. نسخه‌ای از این کتاب به خط ابوالقاسم شریف اصفهانى مازندرانى در 1271ق به شماره 6225 در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران موجود است‌؛ نفثات المصدور، که نسخه‌ای از آن در کتابخانه محمد سماوی محفوظ است.[۱]

    پانویس

    1. ر.ک: رفیعى، على، ج3، ص40

    منابع مقاله

    رفیعى، على، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374.

    وابسته‌ها