ابن فصيح، ابوطالب فخرالدين احمد بن على بن احمد همدانى کوفى
| ابن فصيح، ابوطالب فخرالدين احمد بن على بن احمد همدانى کوفى | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | احمد بن على بن احمد همدانى کوفى؛ |
| نام‌های دیگر | ابن فَصيح، ابوطالب فخرالدين احمد بن على بن احمد همدانى کوفى؛ |
| لقب | فخر‌الدین؛ |
| تخلص | ابن فصیح؛ |
| نسب | همدانى کوفى؛ |
| نام پدر | على بن احمد همدانى کوفى؛ |
| ولادت | 680ق؛ |
| محل تولد | بغداد؛، عراق؛ |
| محل زندگی | بغداد، دمشق؛ |
| رحلت | 755ق؛ |
| مدفن | دمشق(محل وفات)؛ |
| طول عمر | 75؛ |
| خویشاوندان | |
| دین | اسلام؛ |
| مذهب | حنفی؛ |
| پیشه | فقيه، شاعر، اديب؛ |
| اطلاعات علمی | |
| درجه علمی | فقيه، شاعر، اديب؛ |
| مشایخ | ابن صبّاغ، على بن سعد ديوانى، ابن عبدالحق، ابن دواليبى، اسماعيل بن طبّال؛ |
| معاصرین | اکرام طنبغا امير شام؛ |
| شاگردان | ابن وهبان، ابن اَدَمى؛ |
| برخی آثار | 1. حل الرموز، 2. مستحسن الطرائق فى نظم کنز الدقائق؛ |
ابن فَصيح، ابوطالب فخرالدين احمد بن على بن احمد همدانى کوفى (680 -26 شعبان 755ق/1281- 15 سپتامبر 1354م)، فقيه حنفى، شاعر و اديب.
به سبب اقامت و تدريس در شهرهای بغداد و دمشق او را بغدادی و دمشقى نيز خوانده‌اند.
ولادت، تحصیلات، مشایخ
وی در کوفه ديده به جهان گشود و در همانجا به آموختن فقه و ادبيات پرداخت و قرائت هفتگانه را نزد ابن صبّاغ و على بن سعد ديوانى آموخت. در بغداد از ابن عبدالحق، ابن دواليبى و ابن صباغ حديث شنيد و اسماعيل بن طبّال و ديگران به او اجازه روايت دادند.
تدریس، شاگردان
وی در عراق مدتى در آرامگاه ابوحنيفه به تدريس اشتغال داشت، سپس به دمشق رفت. در آنجا مورد تفقد و اکرام طنبغا امير شام قرار گرفت و به افتاء و مناظره، و تدريس در مدارس قَصّاعين و ريحانيه پرداخت و در 750ق/1349م به حج رفت.
از شاگردان ابن فصيح مى‌توان ابن وهبان و ابن اَدَمى را نام برد.
وی شعر نيز مى‌سرود و بسياری از موضوعات و کتب فقهى را به نظم درآورد. پاره‌هايى از اشعار وی به صورت پراکنده در منابع آمده است.
وفات
مرگ ابن فصيح در دمشق اتفاق افتاد.
آثاز
برخى از آثار وی به شرح زير به صورت خطى در کتابخانه‌ها موجود است:
1.حل الرموز،
قصيده‌ای است لاميه در قرائات سبع نظير قصيده شاطبيه که در آن به نام قُرّاء تصريح شده است، نسخه‌ای از آن در کتابخانه لاله‌لى ترکيه موجود است.
2. مستحسن الطرائق فى نظم کنز الدقائق،
چنانکه از نامش پيداست، همان کتاب کنز الدقائق نَسَفى است در فقه که ابن فصيح آن را به نظم درآورده، اين منظومه توسط نورالدين على بن غانم مقدسى با نام اوضح رمز على نظم الکنز شرح شده است.
2.نظم منار الانوار،
همان منار الانوار نسفى است در اصول فقه که در 903 بيت به نظم درآمده و نسخه‌ای از آن در مکتبه العربيه دمشق موجود است.[۱].
پانویس
- ↑ بيرجندی، ابوالفضل، ج4، ص398
منابع مقاله
بيرجندی، ابوالفضل، دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.