إنارة الفكر بما هو الحق في كيفية الذكر

إنارة الفكر بما هو الحق في كيفية الذكر، اثر برهان‌الدین بقاعی (متوفی 885ق)، رساله‌ای است مختصر پیرامون ذکر و اهمیت و ضوابط آن که با مقدمه عبدالقادر ارناووط و تحقیق سلیمان بن مسلم حرش منتشر شده است.

إنارة الفكر بما هو الحق في كيفية الذكر
پدیدآوران	بقاعی، ابراهیم بن عمر (نويسنده) حرش، سلیمان مسلم (محقق) ارناووط، عبدالقادر (مقدمه نويس)
ناشر	مکتبة العبيکان
مکان نشر	عربستان - ریاض
سال نشر	1411ق - 2001م
چاپ	1
شابک	‎9960-20-830-3
موضوع	ذکر,دعا
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	BP ۲۶۶/ب۷الف۸
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

کتاب با دو مقدمه از ارناووط و محقق آغاز و مطالب بدون تبویب و فصل‌بندی، عرضه شده است. در مقدمه نخست، به بیان اهمیت ذکر و اهتمام علما به آن و اشاره به برخی از آثاری که در این موضوع به رشته تحریر درآمده، پرداخته شده و در مقدمه محقق نیز ضمن اشاره به افضلیت اشتغال به ذکر در میان سایر عبادات در تقرب به خداوند و اهمیت آن در میان علمای سلف و متأخرین، به شرح حال مصنف پرداخته شده و در ادامه، اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته در کتاب، توضیح داده شده است که از جمله آنها، عبارتند از:

1. ذکر آدرس آیات؛
2. نسبت دادن احادیث و آثار به مصادر اصلی و معتبر آنها؛
3. تعلیق و تشریح برخی از عبارات و مطالبی که نیاز به توضیح داشته؛
4. شرح حال اعلام مذکور در کتاب؛

و....

در میان مسائل شرعی، اذکار مشروع، از آن جهت که حاوی معارفی پیرامون توحید خالص، عبادت محض و محبت صادقانه به خداوند متعال است، دارای اهمیت خاصی بوده و ازاین‌روی، همواره مورد عنایت و توجه ویژه علمای قدیم و جدید بوده است. نویسنده نیز در این رساله، به تشریح ضوابط گفتن اذکار الهی و تبیین تفاوت اذکار مشروع با غیر مشروع با استناد به اقوال علما، به‌واسطه نقل موضع آنها در برابر متخلفان و بدعت‌گذاران پرداخته و بدین وسیله، اثری ارزشمند و مفید که در نوع خود کم‌نظیر می‌باشد را در اختیار خوانندگان، قرار داده است.

نویسنده در قسمتی از کتاب، به بیان این موضوع پرداخته است که منظور از ذکر، فقط ذکر لسانی نبوده، بلکه مراد از آن، شناخت و معرفت ایمان و احکام و فروع آن می‌باشد. وی با استفاده از اقوال علما، اهل ذکر در آیه شریفه 43 سوره نحل: «فاسألوا أهل الذكر» را علما دانسته و با استناد به آیه 28 سوره فاطر: «إنما يخشی الله من عباده العلماء» استدلال می‌کند که خشیت الهی، از ذکر لسانی، برتر است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.