إظهار الأسرار و شرحه مفتاح المرام في تعریف أحوال الکلمة و الکلام

إظهار الأسرار و شرحه مفتاح المرام فی تعریف أحوال الکلمة و الکلام، مجموعه‌ای شامل دو کتاب ادبی از دو اندیشور اهل ترکیه به شرح ذیل است: 1- «إظهار الأسرار» از آثار ادیب قرن دهم هجری قمری، زین‌الدین محمد بن بیرعلی بن بركوی (929- 981ق) که خلاصه‌ای از مسائل دانش نحو را توضیح می‌دهد. 2- «مفتاح المرام فی تعریف أحوال الکلمة و الکلام» از آثار شاعر، ادیب، قاضی و مفتی ادرنه، محمد فوزی افندی (متوفای 1318ق) که به شرح کتاب پیشین می‌پردازد.

إظهار الأسرار و شرحه مفتاح المرام في تعریف أحوال الکلمة و الکلام
إظهار الأسرار و شرحه مفتاح المرام في تعریف أحوال الکلمة و الکلام
پدیدآورانف‍وزی‌، م‍ح‍م‍د (نويسنده)

برکلی، محمد بن پیر علی (نویسنده) سبسوب، محمد عمر ( محقق)

سنوبر، محمد ( مصحح)
سال نشر1442ق - 2021م
چاپ1
شابک9786057030016
زبانعربی
تعداد جلد1
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

  • پژوهشگر معاصر، محمد عمر سبسوب متن و شرح حاضر را تصحیح کرده و هر دو ادیب مذکور و آثارشان را شناسانده است. [۱]
  • محمد عمر سبسوب با تأکید بر اهمیت متن و شرح حاضر در باب علم نحو و اینکه از نظر روش شبیه عوامل جرجانی است و زین‌الدین محمد بن بیرعلی بن بركوی گاه مسائلی نو می‌آورد و در مواردی با ابن مالک و ابن هشام مخالفت می‌ورزد و حجت و برهان و واژگانی معتبر می‌آورد، افزوده است: ما موفق شدیم که هر دو اثر ارزشمند را در یک کتاب منتشر کنیم و این باعث می‌شود که طلاب و علاقمندان براحتی مطالعه کنند و نهایت دقت را در تصحیح و نشر آن انجام دادیم. [۲]

ساختار و محتوا

  • در کتاب حاضر، متن اصلی (إظهار الأسرار) و شرح آن (مفتاح المرام فی تعریف أحوال الکلمة و الکلام)، به این ترتیب مطرح شده است: نخست جمله و یا جملاتی از متن به صورت متمایز (با رنگ قرمز و درون مستطیل) ثبت می‌شود و بعد از آن، شرح مزجی آن می‌آید و به همین ترتیب بندهای دیگر هم مطرح می‌گردد. در اثر حاضر، 3 مبحث اصلی دانش نحو (عوامل، معمول‌ها و انواع اعراب) بیان شده است.

نمونه مباحث

  • متن: باب اول در عامل است.
  • شرح: باب اول از باب‌های سه‌گانه کتاب درباره احوال عامل است. نویسنده بحث از عامل را بر معمول مقدم داشت زیرا علت مقدم بر معلول است. و این عامل، انسان و هیچ چیزی دیگری نیست بلکه کلمه‌ است که عبارت است از فعل، اسم و حرف.... [۳]

پانویس

  1. مقدمه مصحح، ص7- 19.
  2. ر.ک: همان، ص5- 6.
  3. متن کتاب، ص33.

منابع مقاله

  • مقدمه و متن کتاب.

وابسته‌ها