إختلاف العلماء

    از ویکی‌نور
    إختلاف العلماء
    إختلاف العلماء
    پدیدآورانمروزی، محمد بن نصر (نويسنده) سامرائی، صبحی (محقق)
    ناشرعالم الکتب
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر1405ق - 1985م
    چاپ1
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    BP۱۶۹/۷/م۴الف۳
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    اختلاف العلماء، از آثار حافظ، محدّث و فقیه شافعی قرن سوم هجری قمری، ابوعبدالله محمد بن نصر مروزی (202-294ق)، است که تفاوت دیدگاه‌های شافعیان در باب مسائل گوناگون فقهی را بیان می‌کند. پژوهشگر معاصر، سید صبحی بدری سامرایی، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند را بر آن افزوده و شخصیت و آثار ابوعبدالله محمد بن نصر مروزی و به‌خصوص ویژگی‌ها و روش اثر حاضر را شناسانده است.

    هدف و روش

    • نویسنده، متأسفانه مقدمه‌ای را برای کتابش آماده نکرده و در نتیجه بسیاری از اطلاعات مربوط به دیدگاه او درباره اهداف و چگونگی‌های نگارش پژوهش حاضر پنهان مانده است.
    • سید صبحی بدری سامرایی، این اثر را از بهترین کتاب‌ها در زمینه شناسایی اشتراکات و اختلافات آرای اندیشمندان شمرده که نویسنده، اکثر مسائل اختلافی را در آن گرد آورده و ادله و وجه ترجیح هر نظر را بدون جانب‌داری بیان کرده است[۱].
    • محقق با تأکید بر آنکه در بین دانشوران اسلامی و فتواداران اختلاف‌هایی وجود دارد و این اختلافات مذموم نیست، زیرا از روی هوا و هوس فتوا نداده‌اند و اینکه مجتهدی که خطا کند، یک اجر دارد، افزوده است: اسباب اختلاف چند مورد است؛ از جمله اینکه گاهی فقیه، به این اعتقاد می‌رسد که حدیث مورد بحث ضعیف است، ولی دانشوری دیگر آن را صحیح می‌داند[۲].
    • سید صبحی بدری سامرایی، «علم الخلاف» را همان حاشیه‌ زدن بر مسائل فقهی اختلافی دانسته است که در زمان ما به آن «الفقه المقارن» (فقه تطبیقی و مقایسه‌ای) گفته می‌شود. او همچنین فهرست اسامی 30 کتاب از این آثار را همراه با نام نویسندگانش ذکر کرده است[۳].

    ساختار و محتوا

    • این اثر بر اساس ابواب فقه مذهب شافعی تنظیم شده است. ابوعبدالله محمد بن نصر مروزی، مباحثش را با بخش طهارت و بحث مضمضه و استنشاق شروع کرده[۴] و با بخش سیر و مبحث غنیمت پایان داده است[۵].
    • نویسنده در هر مسئله، نخست دیدگاه سفیان ثوری را می‌آورد و بعد به دیدگاه‌های دیگران می‌پردازد[۶].

    نمونه مباحث

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه محقق، ص16
    2. ر.ک: همان، ص6-8
    3. ر.ک: همان، ص9-11
    4. ر.ک: متن کتاب، ص23
    5. ر.ک: همان، ص289
    6. به‌عنوان مثال، ر.ک: همان، ص23، 25 و 28
    7. ر.ک: همان، ص290

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها