إثبات عذاب القبر

إثبات عذاب القبر
پدیدآوران	بیهقی، احمد بن حسین (نويسنده) ق‍ض‍اه‌، ش‍رف‌ م‍ح‍م‍ود (محقق)
ناشر	دار الفرقان
مکان نشر	اردن - عمان
سال نشر	1413ق - 1992م
چاپ	3
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/ب9الف2 222/6 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

إثبات عذاب القبر، اثر ابوبکر احمد بن حسین بیهقی (384-458ق)، کتابی است در رد متکلمانی که عذاب و تنعم در قبر را انکار می‌کنند.

در میان شرح‌حال‌نویسان، تنها حاجی خلیفه در «كشف الظنون»، از این کتاب یاد کرده و از آن نام برده است و دلیل این امر، آن است که چون بیهقی، تألیفات بسیار زیادی داشته، در کتاب‌های تراجم و شرح حال، تنها به آثار مهم او اشاره شده و در این میان، از سایر تصنیفات او، نامی برده نشده است.

اکثر نویسندگان و مصنفینی که در باب سنت، اقدام به تألیف آثار و تدوین کتب نموده‌اند، باب یا فصلی از کتب خویش را به احادیث و روایات مربوط به سؤال و جواب در قبر و عذاب‌ها یا نعمت‌های آن، اختصاص داده‌اند، به‌علاوه آنچه را در ضمن ابواب دیگر، همچون: طهارت، غیبت، شهادت، تفسیر و یا دعا، ذکر کرده‌اند. در این میان، در بین علمای سلف، تنها بیهقی است که کتاب مستقل و مبسوطی در اثبات عذاب یا نعمت‌های قبر به رشته تحریر درآورده و پیش از او، کسی اقدام به چنین کاری نکرده بود و بنابراین اثر حاضر را می‌توان نخستین کتاب مستقل نوشته‌شده در این موضوع دانست.

بیهقی در این کتاب، به گردآوری احادیث مستندی پرداخته است که در این موضوع، بدان دست یافته است. وی بااینکه بیشترین احادیثی که در این باب، از پیامبر(ص) موجود بوده را در کتاب خویش، جمع‌آوری نموده، بااین‌حال، می‌توان به احادیث دیگری در این باب اشاره نمود که وی از آنها غافل بوده و در کتاب حاضر، ذکری از آنها به میان نیامده است.

با مطالعه و بررسی دقیق روایات کتاب، می‌توان دریافت که بیشتر روایات آن، از طریق شیخین (مسلم و بخاری) و یا یکی از آنها، روایت شده است که این امر، نشان از اهمیت و درجه اعتبار احادیث آن دارد.

روایات کتاب، در قالب 31 باب در موضوعات مختلف تنظیم شده است که از جمله آنها، می‌توان به: مورد سؤال واقع شدن مؤمنین و کفار در قبر، بشارت مؤمنین به نعمت و وعید کفار به عذاب، نزول ملائکه در هنگام مرگ برای بشارت مؤمن و وعید کافر، بازگشت روح به بدن هنگام سؤال و عذاب منافقین در قبر قبل از عذاب جهنم، اشاره نمود.

منابع مقاله

مقدمه کتاب.