أدب القاضي (ابن القاص)
| أدب القاضي | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن القاص، احمد بن ابواحمد (نويسنده) جبوری، حسین خلف (محقق) |
| ناشر | مکتبة الصدیق |
| مکان نشر | عربستان - طائف |
| سال نشر | 1409ق - 1989م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | قضاوت,قاضیان -- اخلاق حرفه ای,قضاوت - جنبه‌های مذهبی - اسلام |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | BP ۱۹۵/۲/م۲الف۴ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
برای دیگر کاربردها، أدب القاضي (ابهام‌زدایی) را ببینید.
أدب القاضي، از آثار قاضى، محدّث، واعظ طبرستانی و فقیه شافعى قرن چهارم هجری قمری، ابوالعباس احمد بن ابى‌احمد طبری، مشهور به ابن القاصّ (متوفای 335ق)، است که اخلاق و آداب و احکام قضاوت و صفات قاضی را تبیین می‌کند. پژوهشگر معاصر و استاد دانشکده شریعت و پژوهش‌های اسلامی دانشگاه امّ‌القری (مکه مکرمه)، حسین خلف جبوری این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند بر آن افزوده و شخصیت و آثار ابوالعباس طبری و به‌خصوص ویژگی‌ها و روش اثر حاضر را شناسانده و همچنین شاگرد نگارنده و مکمل کتاب، ابوعلی زجاجی و روش او را نیز معرفی کرده است. نام دیگر این کتاب، «أدب القضاء» است.
هدف و روش
- ابن قاصّ، یکی از سزاوارترین افراد را به ادب‌آموزی و مراعات حلال و حرام، قاضیان شمرده است[۱].
- حسین خلف جبوری، با تأکید بر اهمیت قضاوت و اینکه خودش در بخش قضای دانشگاه امّ‌القری مشغول به تدریس است، افزوده است: به همین جهت وقتی برادر دانشورم سعدی هاشمی پیشنهاد کرد که این کتاب را تصحیح و تحقیق کنم، بی‌تردید پذیرفتم[۲].
اهمیت کتاب
- محقق، ارزش علمی این اثر را از 6 نظر بیان کرده است؛ از جمله اینکه از منظر پژوهش مقایسه‌ای ارزشمند است؛ زیرا علاوه بر دیدگاه فقه شافعی، به آرای فقه حنفی نیز پرداخته، بلکه به سایر مذاهب فقهی هم در مواردی توجه کرده است و از سوی دیگر این کتاب، جامع است و نویسنده بسیاری از مسائل فقهی را در آن جمع کرده است[۳].
- همچنین حسین خلف جبوری، روش علمی ابن القاصّ را در 11 بند مطرح کرده است؛ از جمله اینکه او گاهی خودش دیدگاه خاصی دارد و این مطلب را با عبارتی مانند «الحكم عندي...» به‌روشنی بیان می‌کند[۴].
ساختار و محتوا
- این اثر 2 جلدی در مجموع، شامل 75 باب فقهی و 606 مسئله است[۵].
- گفتنی است که شاگر نویسنده، ابوعلی زجاجی، بخش‌های مهر، حدود و سرقت از کتاب حاضر را که ناقص مانده بود، تکمیل کرده است[۶].
نمونه مباحث
- علی(ع)، ابوالاسود دئلی را از قضاوت کنار گذاشت؛ زیرا صدایش را بلندتر از متخاصمان کرده بود[۷].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.