آشتیانی، منوچهر
| منوچهر آشتیانی | |
|---|---|
 منوچهر آشتیانی، جامعهشناس و فلسفهپژوه ایرانی | |
| نام کامل | منوچهر آشتیانی |
| ولادت | ۱۹ مهر ۱۳۰۹ |
| محل تولد | سنگلج، تهران، ایران |
| محل زندگی | تهران، هایدلبرگ |
| رحلت | ۸ مهر ۱۳۹۹ (۹۰ سال) |
| مدفن | قطعه نامآوران بهشت زهرا |
| طول عمر | ۹۰ سال |
| خویشاوندان | نیما یوشیج (دایی)، میرزاحسن آشتیانی (نیای پدری) |
| دین | اسلام |
| پیشه | جامعهشناس، پژوهشگر فلسفه، مترجم، استاد دانشگاه |
| اطلاعات علمی | |
| درجه علمی | دکتری |
| دانشگاه | دانشگاههایدلبرگ |
| علایق پژوهشی | جامعهشناسی شناخت، فلسفه کانت، مارکسیسم، جامعهشناسی تاریخی |
| اساتید | |
| برخی آثار | |
منوچهر آشتیانی (1309-1399ش)، جامعهشناس مارکسیست، عضو سابق حزب توده ایران و پژوهشگر فلسفه بود. از پیشگامان جامعهشناسی شناخت در ایران و از شاگردان مارتین هایدگر، هانس-گئورگ گادامر و کارل لویت بود. وی از نوادگان میرزاحسن آشتیانی و خواهرزاده نیما یوشیج بود و آثار متعددی در حوزه جامعهشناسی و فلسفه از خود به جای گذاشت.
ولادت
منوچهر آشتیانی در ۱۹ مهر ۱۳۰۹ در محله سنگلج تهران متولد شد. وی از طرف پدری نسب به خاندان روحانی میرزا حسن آشتیانی میرساند و از طرف مادر به خاندان اسفندیاری نور مازندران منتسب بود. نیما یوشیج، پدر شعر نو فارسی، دایی وی بود.[۱]
تحصیلات
آشتیانی پس از اتمام دوره متوسطه در دبیرستان البرز، در دانشسرای عالی تهران (دانشکده ادبیات دانشگاه تهران) در رشته فلسفه و علوم تربیتی پذیرفته شد و با کسب رتبه اول موفق به دریافت بورسیه تحصیل در دانشگاه سوربون فرانسه گردید. پس از چندماه تحصیل در سوربون، در سال ۱۳۳۴ به آلمان رفت و در دانشگاههایدلبرگ به تحصیل در دورههای دکتری جامعهشناسی و فلسفه پرداخت.[۲] رساله دکتری فلسفه را زیر نظر کارل لویت و دیتر هینریش و جامعهشناسی را نزد ارنست توپیچ گذراند.
فعالیتها
وی پس از بازگشت به ایران در دانشگاههای مختلفی از جمله دانشگاه ملی (شهید بهشتی)، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه علامه طباطبایی و دانشگاه امام صادق(ع) به تدریس پرداخت.
آشتیانی از بنیانگذاران جامعهشناسی شناخت در ایران محسوب میشود و آثار متعددی در این حوزه تألیف کرده است. وی در جوانی در سازمان جوانان حزب توده و کنفدراسیون دانشجویان ایرانی فعالیت داشت و در نهضت نفت با جوانان جبهه ملی همراه بود. کتاب «پرسیدن و جنگیدن» گفتگوی بلند رضا نساجی با وی، منبع مهمی برای تاریخ شفاهی معاصر ایران به شمار میرود.
وفات
منوچهر آشتیانی پس از یک دوره طولانی بیماری و بستری شدن به دلیل سکته مغزی، سرانجام در ۸ مهر ۱۳۹۹ در تهران درگذشت[۳] و در قطعه نامآوران بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
آثار
- کارل مارکس و جامعهشناسی شناخت
- جامعهشناسی شناخت کارل مانهایم
- ماکس وبر و جامعهشناسی شناخت
- جامعهشناسی شناخت (مقدمات و کلیات)
- جامعهشناسی شناخت ماکس شئلر
- گفتارهایی پیرامون شناخت مناسبات اجتماعی
- درآمدی به بحران جامعهشناسی جهانی معاصر[۴]
- فلسفه کانت در آئینه آثار او
- جایگاه دیالکتیک هگل در تاریخ دیالکتیک جدید
- زمانهای اجتماعی و تاریخی در جامعهشناسی و تاریخ
- جامعهشناسی تاریخی
- پرسیدن و جنگیدن (گفتوگو)
- هستیمندی و تاریخمندی: درباره هستی انسان و تاریخیت او در فلسفه غرب
پانويس