آشنایی با مبانی هرمنوتیکی امیلیوبتی (هرمنوتیک معاصر)
| آشنایی با مبانی هرمنوتیکی امیلیوبتی (هرمنوتیک معاصر) | |
|---|---|
| پدیدآوران | بلخر، ژوزف (نويسنده) مختاری مازندرانی، محمدحسین (مترجم) |
| عنوانهای دیگر | گیرنده هرمنوتیک معاصر |
| ناشر | کتابخانه ادبیه |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1393ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-600-94277-3-4 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ب8گ4 241 BD |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
آشنایی با مبانی هرمنوتیک امیلیو بتی، ترجمهای از دو فصل نخست کتاب ژوزف بلخر(1948م) توسط محمدحسین مختاری (متولد 1344ش) است که به معرفی و بررسی مبانی و نظریههای امیلیو بتی (1890- 1968م)، فیلسوف و حقوقدان ایتالیایی، در علم هرمنوتیک میپردازد و دیدگاههای وی را در تقابل با دیگر نظریهپردازان معاصر تحلیل میکند.
ساختار
کتاب با یک «درآمد» و «مقدمه» آغاز شده و شامل دو بخش اصلی است: «بخش اول: آشنایی با هرمنوتیک کلاسیک و نقطهنظرات کلی امیلیو بتی» و «بخش دوم: آشنایی بیشتر با مبانی هرمنوتیک امیلیو بتی».
سبک نگارش
سبک نگارش کتاب ماهیتی تحلیلی-انتقادی دارد و اغلب با هدف روشنسازی دیدگاهها، نظریههای مختلف هرمنوتیکی (مانند بتی، گادامر، هابرماس و دیلتای) را در مقابل یکدیگر قرار میدهد و به مقایسه میپردازد[۱].
همچنین، این اثر دارای بنیان تاریخی است، بهطوریکه به بررسی ریشههای هرمنوتیک از دوران سنتی (الهیات، رمانتیک، تاریخی) میپردازد[۲].
ویژگی دیگر آن، تأکید بر عینیت در تفسیر است، بهویژه در ارائه نظریه بتی که بر بازتولید عینیت پدیدارهای معنادار متمرکز است[۳].
گزارش محتوا
درآمد، به آشنایی اندیشمندان ایتالیا و دیگر نقاط جهان با آثار امیلیو بتی، اشاره دارد[۴] و مقدمه کتاب، هرمنوتیک را بهعنوان فلسفه تفسیر معانی تعریف میکند و به مسئله اصلی هرمنوتیک میپردازد. در این بخش اشاره میشود که امیلیو بتی (۱۸۹۰-۱۹۶۸) یکی از موفقترین متفکرانی است که با تأکید بر مطالعات سنتی حقوق، ابزارهای قانونی را بهعنوان مبنایی محکم برای علم هرمنوتیک در نظر گرفت. همچنین هرمنوتیک معاصر به سه دسته نظری، فلسفی و انتقادی تقسیم شده و بتی هرمنوتیک را یک روششناسی عمومی در علومانسانی میداند[۵].
بخش اول: آشنایی با هرمنوتیک کلاسیک و نقطهنظرات کلی امیلیو بتی این بخش در دو فصل با بررسی ریشههای هرمنوتیک سنتی آغاز میشود که در پی دستیابی به معنای دقیق عبارات و کشف آموزههای رمزی در قالب نمادین بود. ریشههای تاریخی هرمنوتیک کلاسیک شامل هرمنوتیک رمانتیک (شلایرماخر) است که بر فرایند درک بهعنوان تکرار آگاهانه خلق اثر تمرکز داشت و هرمنوتیک تاریخی (ویکو و درویزن) که بر اهمیت مطالعه تاریخ برای درک پدیدههای انسانی تأکید میکرد. در ادامه، نقد دیلتای و مبانی فلسفی هرمنوتیک مطرح میشود؛ دیلتای تلاش کرد تا علومانسانی را بر مبنای درک پدیدههای مبتنی بر تجربههای معنادار زندگی استوار سازد[۶].
در فصل دوم فرا علم بودن نظریه هرمنوتیکی بتی مطرح میشود؛ وی هرمنوتیک را یک علم عام معرفی میکند و بر تفسیر عینی (مبتنی بر حقایق و نه آرا شخصی) تأکید دارد، بهگونهای که تفسیر فرایند ادراک را در راستای تفسیر «شکلهای معنادار» عینی میبیند. بتی چهار قاعده هرمنوتیکی را برای تأمین عینیت موضوع تفسیر ارائه میدهد که شامل قاعده استقلال هرمنوتیکی موضوع مورد تفسیر، قاعده تمامیت و انسجام ارزشیابی هرمنوتیکی، قاعده حقیقت ادراک و قاعده هماهنگسازی ادراک و تطبیق و توافق هرمنوتیکی است[۷].
بخش دوم: آشنایی بیشتر با مبانی هرمنوتیک امیلیو بتی؛ این بخش با تمرکز بر جایگاه هرمنوتیک بهعنوان روششناسی عمومی در علومانسانی شروع شده و مفهوم عینیتسازیهای ذهن را توضیح میدهد که در قالب شکلهای معنادار مانند زبان، نوشتار و نمادها حفظ میشوند. بتی در این دیدگاه، تفسیر را فعالیت ذهنی میداند که هدف آن بازسازی محتوای معنایی از طریق ارتباط با عینیتهای ذهنی گذشته است و این فرایند را یک فرایند خلاقانه میداند که از طریق بازاندیشی درونی صورت میگیرد. [۸].
در ادامه، قاعده انسجام معنا (اصل تمامیت) شرح داده میشود که بر پیوند متقابل جزء و کل در هر اثر تأکید دارد و به کاربردهای این قاعده اشاره میشود. در بحثهای بعدی، انواع تفسیر بتی معرفی میگردد که بر اساس گرایشهای هدایتکننده تفسیر به سه دسته تقسیم میشوند: تفسیر بازتولیدی (که به بازسازی تجربه زنده گوینده در ذهن مفسر میپردازد)، تفسیر فنی-ریختشناختی (که بر سازمان ساختاری متن تمرکز دارد) و تفسیر هنجاری (اصولی) (که در حوزه حقوق و الهیات به کار میرود و در پی اجرای دستورالعملهای قانونی است). در تقابل با این نظریهها، مسئله امکان دستیابی به عینیت پدیدههای تاریخی و نقش ارزشهای تاریخی در تفسیر مطرح میشود. [۹]. کتاب سپس به بحث هرمنوتیک الهیاتی و اسطورهزدایی از موعظه و بیان انجیل و رابطه ادراک و سخن و نقد دیدگاههای هرمنوتیک وجودگرایانه گادامر میپردازد و بر این نکته تأکید میکند که برخلاف گادامر، بتی معتقد است تفسیر باید خود را تنها به بازسازی آگاهی تاریخی گوینده یا خالق اثر محدود سازد و انحراف ذهنی در تفسیر را رد میکند[۱۰].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.