آشنایی با علم رجال (رحمان‌ستایش)

    از ویکی‌نور
    آشنایی با علم رجال
    آشنایی با علم رجال (رحمان‌ستایش)
    پدیدآورانرحمان ستایش، محمدکاظم (نويسنده) میرزایی، پوران (تدوین)
    سال نشر1384ش
    چاپ1
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ر3آ5 114 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    آشنایی با علم رجال، صورت مکتوب 20 جلسه از درس‌های محمدکاظم رحمان‌ستایش برای دانشجویان دانشگاه قرآن و حدیث است.هر جلسه از این دروس به شیوه آموزشی با بیان اهداف و مروری بر مطالب پیشین شروع شده و با خلاصه مباحث پایان یافته است.

    این مدرّس در دروس مذکور، مسائل مهمّی مانند زمینه‌ها، تعاریف، اهداف، پیشینه و فواید دانش رجال، دلایل نیاز به این علم و ادله منکران آن، ادعای اعتبار احادیث کتب اربعه (کافی، من لایحضره الفقیه، تهذیب و استبصار)، نقش علم رجال در فقه، کلام، مطالعات تاریخی و قرآنی و مبانی اعتبار آرای رجالی را شناسایی و بررسی کرده است.

    محمدکاظم رحمان‌ستایش، بعد از توضیح و نقد چهار تعریف برای علم رجال، جامع‌ترین تعریف را معرفی کرده است: دانشی است که در آن از احوال راویان خبر واحد از معصومین(ع) از جهاتی که در رد و قبول روایات و تشخیص هویتشان هنگام اشتباه با دیگران مؤثر است، بحث می‌کند[۱].

    رحمان‌ستایش تأکید کرده است که فایدۀ دانش رجال، شناخت اعتبار سندی روایات است. حجیت و اعتبار خبر واحد وابسته است به وثوق و اطمینان به صدور آن خبر و مهم‌ترین راه اثبات صدور، بررسی راویان حدیث است و دست‌یابی به میزان معتمد بودن آنها[۲].

    این مدرّس با توضیح و نقد پنج مبنا برای حجیت آرای رجالی، مبنای پنجم را می‌پذیرد و در توضیحش می‌گوید: وثوق و اطمینان یعنی دست یافتن به حالتی که در اثر آن به احتمال خلاف آن التفاتی نمی‌شود. این حالت را علم عرفی و یقین عرفی هم می‌گویند. چه آن‌که در علم و یقین عقلی، شخص به هیچ شکلی احتمال خلاف نمی‌دهد و نمی‌تواند این احتمال را تصور کند لکن مواردی که مردم به‌صورت متعارف ادعای علم و یقین می‌کنند، غالباً این‌گونه نیست که اصولاً احتمال خلاف علم و یقین خودشان را غیرممکن و محال بدانند ولکن در این موارد احتمال مخالف را آنقدر کمرنگ و ضعیف می‌شمارند که در عمل توجهی به آن نمی‌کنند. در مواردی که در خطابات عرفی، نامی از علم و یقین به میان آمده، مراد همین نوع عرفی از آنها است نه علم و یقین فلسفی و ریاضی[۳] او افزوده است: شیوۀ شناخت وثاقت یا ضعف راوی، تعبدی نیست بلکه عقلایی است[۴].

    پانویس

    1. متن کتاب، ص13
    2. همان، ص50
    3. همان، ص180
    4. همان، ص181

    منابع مقاله

    متن کتاب.

    وابسته‌ها