آداب الصحبة (سلمی)
آداب الصحبة، از آثار مورّخ و صوفی مشهور ايرانى در قرن چهارم و پنجم هجرى، ابوعبدالرحمن محمد بن حسين سلمى، مشهور به ابوعبدالرحمن سلمى (325-412ق)، کتابی اخلاقی است که چگونگی پیوندهای اجتماعی در جامعه اسلامی را توضیح می‌دهد و بر حُسن معاشرت و احترام و مهرورزی تأکید می‌کند و آداب و اخلاق ارتباط نیکو با دیگران را روشن می‌سازد. پژوهشگر معاصر، مجدی فتحی سید، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند را بر آن افزوده و شخصیت و آثار ابوعبدالرحمن سلمى و به‌خصوص ویژگی‌ها و روش اثر حاضر را شناسانده است.
| آداب الصحبة(سلمی، محمد بن حسین) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سلمی، محمد بن حسین (نويسنده) سید، مجدی فتحی (محقق) |
| ناشر | دار الصحابة للتراث |
| مکان نشر | مصر - طنطا |
| سال نشر | 1410ق - 1990م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /س8آ4 254 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
- ابوعبدالرحمن سلمى با بیان اینکه بر هر مسلمانی لازم است که حقوق سایر مسلمانان را مراعات کند و با آنان، رفتاری خوش داشته باشد، افزوده است: من این مسئله را توضیح می‌دهم تا به‌خوبی روشن شود و علاقه‌مندان بتوانند مسائل عمیق‌تر را دریابند و به اخلاق اولیای الهی و ابرار برسند[۱].
- مجدی فتحی سید، نوشته است: این کتاب پاک، در دوران تأسف‌بار کنونی و سقوط اخلاقی، ارزش اخلاق و معاشرت نیکو را یادآور می‌شود و ما را با سخنان رسول اکرم(ص)، اندیشمندان، زاهدان و شاعران زنده می‌کند...[۲].
- همین محقق به چند شبهه درباره ابوعبدالرحمن سلمى، از جمله اینکه: «به نفع صوفیان حدیث‌سازی می‌کرد»، پاسخ داده است[۳].
ساختار و محتوا
- نویسنده در این اثر، بدون تبویب، مسائل گوناگون آداب و اخلاق معاشرت خانوادگی و اجتماعی را با روش نقلی و استفاده از آیات و روایات و اشعار، بیان کرده است. تأکید بیشتر نگارنده بر احادیث است و در مجموع به تعداد 210 حدیث استشهاد کرده است[۴].
- توضیح روش صحیح معاشرت «همسران»، «فرزندان با والدین»، «دوستان» و «معلمان و شاگردان» از مباحث کتاب حاضر است.
نمونه مباحث
- هر مسلمانی باید بداند که همه مسلمانان همانند یک پیکر هستند و هرکسی باید دیگران را در کارهای نیک یاری کند و بکوشد که شرور و ناخواستنی‌ها را برطرف سازد و با سند نقل شده است که پیامبر(ص) گفت: مَثَل مؤمنان در دوستی و محبت و مرحمتی که به هم دارند، مانند بدنی یگانه است که هرگاه عضوی دردمند شود و شکایت کند، سایر اعضا غم‌خوارش گردند و تب کنند و بی‌خواب شوند[۵].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.