البقراط في الاخلاط؛ كتاب الغذاء لبقراط، كتاب جوامع جالينوس في العناصر
البقراط في الاخلاط؛ كتاب الغذاء لبقراط، كتاب جوامع جالينوس في العناصر تأليف بقراط از جمله آثار پزشکى بر جاى مانده از اين حكيم و پزشک يونانى است كه اين كتاب توسط پزشک و مترجم مشهور روزگار عباسى يعنى حنين بن اسحاق به عربى ترجمه شده و به دست ما رسيده است.
البقراط فی الاخلاط؛ کتاب الغذاء لبقراط، کتاب جوامع جالینوس فی العناصر | |
---|---|
پدیدآوران | جالینوس (نويسنده)
بقراط (نويسنده) ماتک، ج. ن (مترجم) حنین بن اسحاق (مترجم) اصفهانی، محمدمهدی (مقدمه نويس) |
عنوانهای دیگر | کتاب البقراط فی الاخلاط
کتاب الغذاء لبقراط کتاب جوامع جالینوس فی العناصر |
ناشر | دانشگاه علوم پزشکی ايران، موسسه مطالعات تاريخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل |
مکان نشر | تهران - ایران |
سال نشر | 1386 ش |
چاپ | 1 |
موضوع | پزشکی باستانی پزشکی یونانی و رومی |
زبان | عربی |
تعداد جلد | 1 |
کد کنگره | R 126 /ب26 |
مبحث اخلاط از مهمترين و زيربنايىترين مباحث طب سنتى است بهگونهاى كه طب سنتى را طب اخلاطى مىدانند، بنابراين پرداختن و نگارش اثر حول و پيرامون اين موضوع امرى طبيعى است و نياز به بررسى انگيزه بقراط در نگارش اين اثر نداريم، هر چند خود وى نيز چيزى دراينباره نگفته است.
سال نگارش اين اثر - همانند بسيارى ديگر از نگاشتههاى بر جاى مانده مكتب پزشکى يونان - مشخص نيست.
ساختار
كتاب البقراط في الاخلاط در سه بخش يا به تعبير مترجم سه مقاله تدوين و تحرير يافته است.
مقاله اول در برگيرنده مباحثى مانند رنگ اخلاط، بغبخ و حالت اخلاط است.
مقاله دوم پيرامون ارتباط بيمارىها و اخلاط است.
در مقاله سوم نيز ارتباط فصول و اخلاط، امراضى كه به هر خلط بستگى دارد و مسائلى از اين قبيل بررسى شده است.
اين كتاب بدون هيچ مقدمهاى آغاز و بدون هيچ خاتمهاى پايان مىپذيرد.
گزارش محتوا
كتاب البقراط في الاخلاط از اولين نگاشتهها پيرامون مبحث اخلاط است. از اين جهت مراجعه به آن براى بازشناسى مبانى طب سنتى سودمند و بلكه ضرورى است. مراجعه به اين اثر ما را در نگاه تاريخى به مباحث پزشکى كمك مىكند.
با اين حال يك نكته را نبايد از نظر دور داشت و آن اينكه كهنگى و قدمت اين اثر از سويى و ايجاز و اختصار آن از سوى ديگر و نيز اغلاق و تشويش در چينش مطلب در اين اثر، باعث شده اين اثر چندان براى دانشآموزان طب و حتى بسيارى از اساتيد قابل استفاده نباشد. علاوه بر اين انعكاس مطالب اين اثر در آثار دوره اسلامى كه هم از نظم بهترى برخوردار است وهم همراه با توضيح و تفسير است سبب شده كمتر كسى خود را نيازمند مراجعه به اين اثر بداند.
وضعيت كتاب
كتاب به تصحيح و همراه با ترجمه J.N.MaTTOCK به انگليسى و همراه با مقدمهاى از او در 115 صفحه منتشر شده است.
مصحح در پاورقى به اختلاف نسخ اين اثر اشاره نموده است در پايان نيز اصطلاحات، مفردات گياهى و حيوانى و معدنى، بيمارى ها، ابزار همراه با معادل يونانى آنها تدوين و تنظيم شده است.
افست اين اثر را موسسه مطالعات تاريخ پزشکى، طب اسلامى و مكمل دانشگاه علوم پزشکى ايران (تهران) با مقدمهاى كوتاه پيرامون زندگى بقراط به قلم آقاى دكتر محمد مهدى اصفهانى در اسفند ماه سال 1386ش همراه با كتاب غذا تأليف بقراط و نيز كتاب جوامع كتاب جالينوس في العناصر بحسب رأى ابقراط منتشر نموده است.