۸٬۴۳۵
ویرایش
{{کاربردهای دیگر| گلستان (ابهام زدایی)}}
جز (جایگزینی متن - 'نگاري' به 'نگاری') |
({{کاربردهای دیگر| گلستان (ابهام زدایی)}}) |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR18085J1.jpg | | تصویر =NUR18085J1.jpg | ||
| عنوان =گلستان سعدی | | عنوان =گلستان سعدی | ||
| عنوان‌های دیگر =پس از مقابله هفت نسخه خطی و ده نسخه چاپی از مداخله کاتبان و ناشران پیشین ویراسته بد آنچه سعدی روی کاغذ آورد نزدیک با اعراب و معنای واژه‌ها | | عنوان‌های دیگر =پس از مقابله هفت نسخه خطی و ده نسخه چاپی از مداخله کاتبان و ناشران پیشین ویراسته بد آنچه سعدی روی کاغذ آورد نزدیک با اعراب و معنای واژه‌ها | ||
گلستان | گلستان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[سعدی، مصلح بن عبدالله]] ( | [[سعدی، مصلح بن عبدالله]] (نویسنده) | ||
[[ایزدپرست، نورالله]] (به کوشش) | [[ایزدپرست، نورالله]] (به کوشش) | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
| شابک =964-6305-09-1 | | شابک =964-6305-09-1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =18085 | ||
| کتابخوان همراه نور =18085 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر| گلستان (ابهام زدایی)}} | |||
'''گلستان سعدى'''، اثر فارسى [[سعدی، مصلح بن عبدالله|ابومحمد مصلح بن عبدالله]] مشهور به [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدى شيرازى]] و [[سعدی، مصلح بن عبدالله|مشرف‌الدين]] (606 - 691ق)، كتابى اخلاقى و اجتماعى و يكى از مهم‌ترين و جذاب‌ترين متون ادب فارسى است كه [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدى]] آن را يك سال پس از بوستان، كتاب نخستينش، در بهار 665ق نوشته و آن را به نام شاهزاده سعد بن ابى‌بكر بن سعد بن زنگى كرده است. | '''گلستان سعدى'''، اثر فارسى [[سعدی، مصلح بن عبدالله|ابومحمد مصلح بن عبدالله]] مشهور به [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدى شيرازى]] و [[سعدی، مصلح بن عبدالله|مشرف‌الدين]] (606 - 691ق)، كتابى اخلاقى و اجتماعى و يكى از مهم‌ترين و جذاب‌ترين متون ادب فارسى است كه [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدى]] آن را يك سال پس از بوستان، كتاب نخستينش، در بهار 665ق نوشته و آن را به نام شاهزاده سعد بن ابى‌بكر بن سعد بن زنگى كرده است. | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۸: | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب، پس از مقدمه محقق در اشاره به نقص نسخه چاپى، با ديباچه | كتاب، پس از مقدمه محقق در اشاره به نقص نسخه چاپى، با ديباچه نویسنده آغاز شده و ترتيب مطالب، چون بهشت، به هشت باب اتفاق افتاده و اين بيت كه در يكى از غزل‌هاى خود شيخ آمده، مناسب اين كتابت است: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب|''هر باب ازين كتاب نگارین كه بنگرى''|2=''همچون بهشت گويى از آن باب خوش‌تر است''}} | {{ب|''هر باب ازين كتاب نگارین كه بنگرى''|2=''همچون بهشت گويى از آن باب خوش‌تر است''}} | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۳: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
ديباچه، پس از حمد پروردگار، نعت پيامبر(ص) و ستايش حكمران آن زمان و جانشين و نخست‌وزير او، پيرامون موارد زير مى‌باشد: وابسته نبودن | ديباچه، پس از حمد پروردگار، نعت پيامبر(ص) و ستايش حكمران آن زمان و جانشين و نخست‌وزير او، پيرامون موارد زير مى‌باشد: وابسته نبودن نویسنده به دربار و دستگاه، زمينه تأليف كتاب، گوشه‌نشينى و خاموشى گزيدن و... | ||
باب اول، در سيرت پادشاهان بوده و داراى چهل و دو مثل نثر آميخته با نظم و دو مثنوى حكمت و اندرز است. | باب اول، در سيرت پادشاهان بوده و داراى چهل و دو مثل نثر آميخته با نظم و دو مثنوى حكمت و اندرز است. | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۷: | ||
«او را ديد از هيئت نخستين بگرديده و سرخ و سپيد برآمده». | «او را ديد از هيئت نخستين بگرديده و سرخ و سپيد برآمده». | ||
«يكى از حكما پسر را نهى همیكرد از بسيارى خوردن كه سيرى مردم را رنجور كند. گفت: اى پدر! گرسنگى خلق را بكشد، نشنيده‌اى كه ظريفان گفته‌اند به سيرى مردن به كه گرسنگى بردن؟ گفت:اندازه نگه‌دار»<ref>غلام‌رضايى، محمد، ص 122</ref> | «يكى از حكما پسر را نهى همیكرد از بسيارى خوردن كه سيرى مردم را رنجور كند. گفت: اى پدر! گرسنگى خلق را بكشد، نشنيده‌اى كه ظريفان گفته‌اند به سيرى مردن به كه گرسنگى بردن؟ گفت: اندازه نگه‌دار»<ref>غلام‌رضايى، محمد، ص 122</ref> | ||
[[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدى]] در جملگى داستان‌هاى گلستان، در بيان مطلب، از عناصر زندگى مردم كمك گرفته است. مثال را به ابيات زير كفايت مى‌كنيم: | [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدى]] در جملگى داستان‌هاى گلستان، در بيان مطلب، از عناصر زندگى مردم كمك گرفته است. مثال را به ابيات زير كفايت مى‌كنيم: | ||
| خط ۹۵: | خط ۹۶: | ||
[[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدى]]، مسلمان است و متدين، عارف‌مسلك، فرهيخته و مهذّب و بافرهنگ كه فرهنگ پيش از خود را به‌عنوان پشتوانه‌اى براى آثار خويش قرار داده است و از آن به‌طرزى نيكو در آثار خود استفاده برده؛ بدين سبب خواننده فارسى‌زبان، آثار سعدى را آيينه فرهنگ گذشته خويش مى‌بيند و از نظر ذهنى و فكرى و فرهنگى با آن‌ها احساس بيگانگى نمى‌كند. سخن از دين، قرآن، فقه، كعبه، درويش و... گفتن و از حاتم طايى، لقمان حكيم، فريدون، كيخسرو، ضحاك، محمود، اياز و حجاج يوسف نام بردن و ده‌ها نمونه ديگر ازين دست، نمونه‌هاى بارز و ممتازى است بر اين مدعا و اگر نيك بنگريم هيچ جاى گلستان را با فرهنگ گذشته خويش بيگانه نمى‌بينيم؛ به همين سبب فضاى گلستان را فضاى زندگى و جامعه خود مى‌يابيم كه براى ما مأنوس و مألوف است<ref>همان، ص 123</ref> | [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدى]]، مسلمان است و متدين، عارف‌مسلك، فرهيخته و مهذّب و بافرهنگ كه فرهنگ پيش از خود را به‌عنوان پشتوانه‌اى براى آثار خويش قرار داده است و از آن به‌طرزى نيكو در آثار خود استفاده برده؛ بدين سبب خواننده فارسى‌زبان، آثار سعدى را آيينه فرهنگ گذشته خويش مى‌بيند و از نظر ذهنى و فكرى و فرهنگى با آن‌ها احساس بيگانگى نمى‌كند. سخن از دين، قرآن، فقه، كعبه، درويش و... گفتن و از حاتم طايى، لقمان حكيم، فريدون، كيخسرو، ضحاك، محمود، اياز و حجاج يوسف نام بردن و ده‌ها نمونه ديگر ازين دست، نمونه‌هاى بارز و ممتازى است بر اين مدعا و اگر نيك بنگريم هيچ جاى گلستان را با فرهنگ گذشته خويش بيگانه نمى‌بينيم؛ به همين سبب فضاى گلستان را فضاى زندگى و جامعه خود مى‌يابيم كه براى ما مأنوس و مألوف است<ref>همان، ص 123</ref> | ||
در زبان فارسى، كمتر شاعر و | در زبان فارسى، كمتر شاعر و نویسنده‌اى را مى‌شناسیم كه چون سعدى صاحب طبعى روان و موزون باشد و بر الفاظ مسلّط. تسلّط او بر واژگان آن‌چنان است كه هيچ‌يك از كلمات او را چه در نثر و چه در نظم، نمى‌توان جابه‌جا كرد و هيچ واژه‌اى را نمى‌توان تغيير داد. بسيارى از اشعار او، از نظر مقام كلمات در جمله و ارتباط آن‌ها با يكديگر، هم به لحاظ دستورى و هم به لحاظ معانى و بيان، آن‌چنان مناسب افتاده است كه اگر بيت او را به نثر بنویسیم و نثر او را به نثر امروزى بدل كنيم نيز همان حالت را خواهد داشت<ref>همان، ص 124</ref> | ||
[[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدى]] چون شعر مى‌سرايد و نثر مى‌نويسد، گويى كلمات چون سيلى خروشان و سر به نشيب از كوهسار طبعش به‌سوى درياى آثارش روان است؛ بدين سبب، كلام او روان و مؤثر و گيرا و دل‌نشين است؛ آن‌چنان‌كه بسيارى از اشعار و جملات وى با يك‌بار خواندن بر آيينه خاطر نقش مى‌بندد و در ذهن مرتسم مى‌شود. هر صفحه‌اى از گلستان را كه باز كنيم، مثالى و شاهدى بر اين مدعا مى‌توانيم بيابيم. براى پرهيز از تفصيل به اين چند بيت اكتفا مى‌كنيم:<ref>همان، ص 124</ref> | [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدى]] چون شعر مى‌سرايد و نثر مى‌نويسد، گويى كلمات چون سيلى خروشان و سر به نشيب از كوهسار طبعش به‌سوى درياى آثارش روان است؛ بدين سبب، كلام او روان و مؤثر و گيرا و دل‌نشين است؛ آن‌چنان‌كه بسيارى از اشعار و جملات وى با يك‌بار خواندن بر آيينه خاطر نقش مى‌بندد و در ذهن مرتسم مى‌شود. هر صفحه‌اى از گلستان را كه باز كنيم، مثالى و شاهدى بر اين مدعا مى‌توانيم بيابيم. براى پرهيز از تفصيل به اين چند بيت اكتفا مى‌كنيم:<ref>همان، ص 124</ref> | ||
| خط ۱۵۷: | خط ۱۵۸: | ||
پاورقى‌ها توسط محقق نوشته شده و بيشتر به توضيح كلمات و عبارات مشكل متن، اختصاص يافته است. | پاورقى‌ها توسط محقق نوشته شده و بيشتر به توضيح كلمات و عبارات مشكل متن، اختصاص يافته است. | ||
==پانویس == | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
| خط ۱۶۶: | خط ۱۶۷: | ||
# دهباشى، على، «تصحيح انتقادى از گلستان»، مجله كلك، آبان 1369، شماره 8 (از صفحه 157 تا 160)؛ | # دهباشى، على، «تصحيح انتقادى از گلستان»، مجله كلك، آبان 1369، شماره 8 (از صفحه 157 تا 160)؛ | ||
# همايى، جلال‌الدين، «گلستان سعدى»، مجله يغما، خرداد 1341، شماره 167 (از صفحه 97 تا 103). | # همايى، جلال‌الدين، «گلستان سعدى»، مجله يغما، خرداد 1341، شماره 167 (از صفحه 97 تا 103). | ||
{{شعر و شاعری}} | |||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[خيابان گلستان (شرح گلستان سعدی)]] | |||
[[شرح گلستان]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]] | [[رده:زبان و ادبیات فارسی]] | ||
[[رده:نویسندگان و آثار انفرادی]] | [[رده:نویسندگان و آثار انفرادی]] | ||