پژوهشی در روایات تفسیری امام باقر و امام صادق علیهما‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'سیام' به 'سی‎ام'
جز (جایگزینی متن - 'میفر' به 'می‎فر')
جز (جایگزینی متن - 'سیام' به 'سی‎ام')
خط ۳۸: خط ۳۸:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
نویسنده در چکیده کتاب بیان می‌دارد که دین خدا در قالب وحی قرآنی و وحی بیانی بر پیامبر(ص) عرضه شده است. سهم عظیمی از وحی بیانی به‌صورت آموزه‌های خاص دینی، فقط در اختیار وارثان علم ایشان یعنی اهل‌بیت(ع) قرار گرفته و در این میان، سهم صادقین(ع) به دلیل شرایط بهتر زمانی و مکانی، بیشتر است و روایات آنان در تدوین مکتوبات حدیثی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. او مینویسد: «در این پژوهش، ضمن بیان مباحث مقدماتی مانند تعریف تفسیر، تأویل و اثر، تفسیر اثری و جایگاه آن، تفسیر اهل‌بیت(ع) و سیر تطور آن، از زمان پیدایش تا دوران باقرین(ع) نگاهی به حیات سیاسی، فرهنگی، اجتماعی آن دو بزرگوار افکنده، آنگاه با بررسی روایات منسوب به ایشان، ذیل آیات جزء سیام قرآن به روش و مبانی تفسیری آن دو بزرگوار دست یافته‌ایم. سپس در بخش اصلی، روایات باقرین(ع) ذیل آیات جزء سیام قرآن را یک‌ به‌یک مطرح و مورد بررسی قرار داده‌ایم.»<ref>چکیده کتاب، ص17</ref>
نویسنده در چکیده کتاب بیان می‌دارد که دین خدا در قالب وحی قرآنی و وحی بیانی بر پیامبر(ص) عرضه شده است. سهم عظیمی از وحی بیانی به‌صورت آموزه‌های خاص دینی، فقط در اختیار وارثان علم ایشان یعنی اهل‌بیت(ع) قرار گرفته و در این میان، سهم صادقین(ع) به دلیل شرایط بهتر زمانی و مکانی، بیشتر است و روایات آنان در تدوین مکتوبات حدیثی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. او مینویسد: «در این پژوهش، ضمن بیان مباحث مقدماتی مانند تعریف تفسیر، تأویل و اثر، تفسیر اثری و جایگاه آن، تفسیر اهل‌بیت(ع) و سیر تطور آن، از زمان پیدایش تا دوران باقرین(ع) نگاهی به حیات سیاسی، فرهنگی، اجتماعی آن دو بزرگوار افکنده، آنگاه با بررسی روایات منسوب به ایشان، ذیل آیات جزء سی‎ام قرآن به روش و مبانی تفسیری آن دو بزرگوار دست یافته‌ایم. سپس در بخش اصلی، روایات باقرین(ع) ذیل آیات جزء سی‎ام قرآن را یک‌ به‌یک مطرح و مورد بررسی قرار داده‌ایم.»<ref>چکیده کتاب، ص17</ref>


وی همچنین درباره مطالب مطرح شده در کتاب، در مقدمه چنین می‌نویسد:
وی همچنین درباره مطالب مطرح شده در کتاب، در مقدمه چنین می‌نویسد:


نخست تعاریف و کلیات مطرح شده که عبارتند از: نگاهی گذرا به معنای لغوی و اصطلاحی تفسیر، تأویل و اثر، جایگه رابطه تفسیر و تأویل از دیدگاه دانشمندان اسلامی، تفسیر در عهد رسالت و سیر تطور آن در دوران صحابه و تابعین تا زمان صادقین، تفسیر اهل‌بیت(ع) مبانی و منابع تفسیری و حجیت روایات آنان در این زمینه، بررسی ویژگیهای حیات فردی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و مذهبی امام پنجم و امام ششم(ع)، قیام‌ها، نهضت‌ها، فرقه‌های مذهبی و گرایش‌های فکری موجود در دوران ایشان، موضع‌گیری صادقین در برابر آن‌ها و دستاوردها و تلاش‌های آن بزرگواران. در ادامه، روش و شیوه تفسیری امام باقر و امام صادق(ع) مورد بررسی قرار گرفته و با توجه به جنبه‌های گوناگون، وجوه گوناگون آن مورد بررسی قرار گرفته و هریک از وجوه آن به‌طور مستقل ولی به‌اختصار با شواهدی همراه گشته است. در انتهای هر قسمت، بسیاری از روایات باقرین(ع) در رابطه با آن شیوه در گستره جزء سیام با ذکر نام سوره و شماره مسلسل روایت آمده است.
نخست تعاریف و کلیات مطرح شده که عبارتند از: نگاهی گذرا به معنای لغوی و اصطلاحی تفسیر، تأویل و اثر، جایگه رابطه تفسیر و تأویل از دیدگاه دانشمندان اسلامی، تفسیر در عهد رسالت و سیر تطور آن در دوران صحابه و تابعین تا زمان صادقین، تفسیر اهل‌بیت(ع) مبانی و منابع تفسیری و حجیت روایات آنان در این زمینه، بررسی ویژگیهای حیات فردی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و مذهبی امام پنجم و امام ششم(ع)، قیام‌ها، نهضت‌ها، فرقه‌های مذهبی و گرایش‌های فکری موجود در دوران ایشان، موضع‌گیری صادقین در برابر آن‌ها و دستاوردها و تلاش‌های آن بزرگواران. در ادامه، روش و شیوه تفسیری امام باقر و امام صادق(ع) مورد بررسی قرار گرفته و با توجه به جنبه‌های گوناگون، وجوه گوناگون آن مورد بررسی قرار گرفته و هریک از وجوه آن به‌طور مستقل ولی به‌اختصار با شواهدی همراه گشته است. در انتهای هر قسمت، بسیاری از روایات باقرین(ع) در رابطه با آن شیوه در گستره جزء سی‎ام با ذکر نام سوره و شماره مسلسل روایت آمده است.


بخش دیگر که قسمت اصلی این پژوهش را تشکیل می‌دهد شامل روایاتی از کتب گوناگون فریقین (اهل تشیع و تسنن) است. بدین‌صورت که متن احادیث هر سوره همراه با تحلیل و بررسی جایگاه آن در کتب تفسیری متقدمان و متأخران مورد بررسی قرارگرفته است.<ref>مقدمه، ص23</ref>
بخش دیگر که قسمت اصلی این پژوهش را تشکیل می‌دهد شامل روایاتی از کتب گوناگون فریقین (اهل تشیع و تسنن) است. بدین‌صورت که متن احادیث هر سوره همراه با تحلیل و بررسی جایگاه آن در کتب تفسیری متقدمان و متأخران مورد بررسی قرارگرفته است.<ref>مقدمه، ص23</ref>
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش