پرتوی از امامت و ولایت در قرآن کریم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '↵↵↵\{\{کاربردهای\sدیگر\|(.*)\s\(ابهام\sزدایی\)\}\}↵↵↵' به ' {{کاربردهای دیگر|$1 (ابهام زدایی)}} '
جز (جایگزینی متن - 'بى‏آ' به 'بی‌آ')
جز (جایگزینی متن - '↵↵↵\{\{کاربردهای\sدیگر\|(.*)\s\(ابهام\sزدایی\)\}\}↵↵↵' به ' {{کاربردهای دیگر|$1 (ابهام زدایی)}} ')
 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲۶: خط ۲۶:
| شابک =
| شابک =
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =30650
| کتابخانۀ دیجیتال نور =18417
| کتابخوان همراه نور =18417
| کتابخوان همراه نور =18417
| کد پدیدآور =11386
| کد پدیدآور =11386
خط ۳۲: خط ۳۲:
| پیش از =
| پیش از =
}}  
}}  
{{کاربردهای دیگر|امامت (ابهام زدایی)}}


'''پرتوی از امامت و ولایت در قرآن کریم'''، اثر [[موسوي يزدي، علي‌اکبر|سید علی‌اکبر موسوی یزدی]]، [[محمدی گیلانی، محمد|محمد محمدی گیلانی]]، [[یزدی، محمد|محمد یزدی]]، [[مظاهری، حسین|حسین مظاهری]] و [[مصباح یزدی، محمدتقی|محمدتقی مصباح]]، کتابی است پیرامون اثبات اصل ولایت، بدون تفصیل و پرداختن به کنه آن، با تکیه بر قرآن کریم و سنت پیامبر(ص).
'''پرتوی از امامت و ولایت در قرآن کریم'''، اثر [[موسوي يزدي، علي‌اکبر|سید علی‌اکبر موسوی یزدی]]، [[محمدی گیلانی، محمد|محمد محمدی گیلانی]]، [[یزدی، محمد|محمد یزدی]]، [[مظاهری، حسین|حسین مظاهری]] و [[مصباح یزدی، محمدتقی|محمدتقی مصباح]]، کتابی است پیرامون اثبات اصل ولایت، بدون تفصیل و پرداختن به کنه آن، با تکیه بر قرآن کریم و سنت پیامبر(ص).
خط ۴۸: خط ۴۹:


به‌منظور آشنایی با محتوای مطالب، به‌عنوان نمونه، به چند آیه و مطالب پیرامون آن، اشاره می‌شود. از جمله آیات ذکرشده در کتاب، عبارتند از:  
به‌منظور آشنایی با محتوای مطالب، به‌عنوان نمونه، به چند آیه و مطالب پیرامون آن، اشاره می‌شود. از جمله آیات ذکرشده در کتاب، عبارتند از:  
# آیات 30 تا 33 سوره مبارکه بقره: '''وَ إِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلاَئِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً قَالُوا أَ تَجْعَلُ فِيهَا مَنْ يفْسِدُ فِيهَا وَ يسْفِكُ الدِّمَاءَ وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَ نُقَدِّسُ لَكَ قَالَ إِنِّي أَعْلَمُ مَا لاَ تَعْلَمُونَ‌... و ما كنتم تکتمون''' (و چون پروردگار تو به فرشتگان گفت: «من در زمین جانشینى خواهم گماشت»، [فرشتگان] گفتند: «آیا در آن کسى را می‌گمارى که در آن فساد انگیزد و خون‌ها بریزد و حال آنکه ما با ستایش تو، [تو را] تنزیه مى‌کنیم و به تقدیست مى‏پردازیم» فرمود: «من چیزى مى‏دانم که شما نمى‏دانید»... و آنچه را پنهان می‌داشتید می‌دانم»)<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30650/1/13 ر.ک: متن کتاب، ص13]</ref>.
# آیات 30 تا 33 سوره مبارکه بقره: '''وَ إِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلاَئِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً قَالُوا أَ تَجْعَلُ فِيهَا مَنْ يفْسِدُ فِيهَا وَ يسْفِكُ الدِّمَاءَ وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَ نُقَدِّسُ لَكَ قَالَ إِنِّي أَعْلَمُ مَا لاَ تَعْلَمُونَ‌... و ما كنتم تکتمون''' (و چون پروردگار تو به فرشتگان گفت: «من در زمین جانشینى خواهم گماشت»، [فرشتگان] گفتند: «آیا در آن کسى را می‌گمارى که در آن فساد انگیزد و خون‌ها بریزد و حال آنکه ما با ستایش تو، [تو را] تنزیه مى‌کنیم و به تقدیست می‌‏پردازیم» فرمود: «من چیزى می‌‏دانم که شما نمی‌‏دانید»... و آنچه را پنهان می‌داشتید می‌دانم»)<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30650/1/13 ر.ک: متن کتاب، ص13]</ref>.
#:نویسندگان پیرامون این آیه شریفه، ابتدا به این نکته اشاره نموده‌اند که کلمه «خلیفه» در قرآن، جز در دو مورد (آیه 30 سوره بقره که بدان اشاره شد و آیه 26 سوره ص)، در هیچ جای دیگر، به‌صورت مفرد به‌کار نرفته است و پس از اشاره به سایر موارد آن که به‌صورت جمع آمده، از جمله آیه 165 سوره انعام، آیه 14 سوره یونس، 69 سوره اعراف و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30650/1/15 ر.ک: همان، ص15]</ref>، به تبیین مقصود از خلافت در این آیات، پرداخته‌اند. به اعتقاد آنان، شاید در بسیاری از این آیات، خلافت به معنای جایگزینی گذشتگان در زندگی دنیا و جانشین شدن در مقام آنان باشد، که قرائن همراه این آیات نیز این مطلب را تأیید می‌نماید، اما در دو آیه‌ای که خلیفه به‌صورت لفظ مفرد آورده شده، منظور جانشینی خداوند است و به‌عبارت‌دیگر، خلافت الهی را می‌رساند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30650/1/16 ر.ک: همان، ص16]</ref>.
#:نویسندگان پیرامون این آیه شریفه، ابتدا به این نکته اشاره نموده‌اند که کلمه «خلیفه» در قرآن، جز در دو مورد (آیه 30 سوره بقره که بدان اشاره شد و آیه 26 سوره ص)، در هیچ جای دیگر، به‌صورت مفرد به‌کار نرفته است و پس از اشاره به سایر موارد آن که به‌صورت جمع آمده، از جمله آیه 165 سوره انعام، آیه 14 سوره یونس، 69 سوره اعراف و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30650/1/15 ر.ک: همان، ص15]</ref>، به تبیین مقصود از خلافت در این آیات، پرداخته‌اند. به اعتقاد آنان، شاید در بسیاری از این آیات، خلافت به معنای جایگزینی گذشتگان در زندگی دنیا و جانشین شدن در مقام آنان باشد، که قرائن همراه این آیات نیز این مطلب را تأیید می‌نماید، اما در دو آیه‌ای که خلیفه به‌صورت لفظ مفرد آورده شده، منظور جانشینی خداوند است و به‌عبارت‌دیگر، خلافت الهی را می‌رساند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30650/1/16 ر.ک: همان، ص16]</ref>.
#:ایشان برای اثبات مدعای مزبور، دو دلیل ارائه نموده‌اند:
#:ایشان برای اثبات مدعای مزبور، دو دلیل ارائه نموده‌اند:
خط ۵۴: خط ۵۵:
#:ب)- در مباحثه‌ای که میان ملائکه و خداوند انجام شده، هنگامی که آنان از معنی قرار دادن خلیفه‌ای که در زمین فساد و خون‌ریزی می‌کند، سؤال نمودند، خداوند پاسخ داد که او چیزی می‌داند که آنها نمی‌دانند و آزمایشی که انجام داد و صلاحیت انسان را برای فراگیری اسماء روشن ساخت، همه این موارد، به‌وضوح، حاکی از این است که خلافتی که در اینجا به آن تکیه می‌شود، جز خلافت الهی، چیز دیگری نیست<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30650/1/16 ر.ک: همان]</ref>.
#:ب)- در مباحثه‌ای که میان ملائکه و خداوند انجام شده، هنگامی که آنان از معنی قرار دادن خلیفه‌ای که در زمین فساد و خون‌ریزی می‌کند، سؤال نمودند، خداوند پاسخ داد که او چیزی می‌داند که آنها نمی‌دانند و آزمایشی که انجام داد و صلاحیت انسان را برای فراگیری اسماء روشن ساخت، همه این موارد، به‌وضوح، حاکی از این است که خلافتی که در اینجا به آن تکیه می‌شود، جز خلافت الهی، چیز دیگری نیست<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30650/1/16 ر.ک: همان]</ref>.
#:راز خلافت الهی و ملاک آن و اسماء الحسنی، دیگر مطالبی است که پیرامون این آیات، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان</ref>.
#:راز خلافت الهی و ملاک آن و اسماء الحسنی، دیگر مطالبی است که پیرامون این آیات، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان</ref>.
# آیه 59 سوره نساء: '''يا أَيهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِي شَي‌ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيوْمِ الْآخِرِ ذٰلِكَ خَيرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِيلا''' (اى کسانى که ایمان آورده‏اید، خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولیاى امر خود را [نیز] اطاعت کنید؛ پس هرگاه در امرى [دینى] اختلاف نظر یافتید، اگر به خدا و روز بازپسین ایمان دارید، آن را به [کتاب] خدا و [سنت] پیامبر [او] عرضه بدارید، این بهتر و نیک‏فرجام‏تر است). نویسندگان پیرامون این آیه شریفه، ابتدا به توضیح دو منصب پیامبر(ص) که عبارتند از ابلاغ شریعت و رهبری حکومت پرداخته و ضمن اشاره به آیاتی که اطاعت پیامبر(ص) را تأکید می‌نمایند، به تشریح معنای اطاعت از اولی‌الامر، پرداخته‌اند. ایشان معتقدند: ازآنجاکه اولی‌الامر در کنار رسول بیان شده است، آیه مورد بحث، دلالت بر وجوب اطاعت اولی‌الامر، همانند اطاعت رسول، از جهت ولایت و حکومت دارد و اینکه باید رأی آنان را پذیرفت و از دستوراتشان، اطاعت نمود؛ زیرا ایشان والیان امور مردم و حکام آنان می‌باشند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30650/1/42 ر.ک: همان، ص42-‌43]</ref>.
# آیه 59 سوره نساء: '''يا أَيهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِي شَي‌ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيوْمِ الْآخِرِ ذٰلِكَ خَيرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِيلا''' (اى کسانى که ایمان آورده‌‏اید، خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولیاى امر خود را [نیز] اطاعت کنید؛ پس هرگاه در امرى [دینى] اختلاف نظر یافتید، اگر به خدا و روز بازپسین ایمان دارید، آن را به [کتاب] خدا و [سنت] پیامبر [او] عرضه بدارید، این بهتر و نیک‏فرجام‏تر است). نویسندگان پیرامون این آیه شریفه، ابتدا به توضیح دو منصب پیامبر(ص) که عبارتند از ابلاغ شریعت و رهبری حکومت پرداخته و ضمن اشاره به آیاتی که اطاعت پیامبر(ص) را تأکید می‌نمایند، به تشریح معنای اطاعت از اولی‌الامر، پرداخته‌اند. ایشان معتقدند: ازآنجاکه اولی‌الامر در کنار رسول بیان شده است، آیه مورد بحث، دلالت بر وجوب اطاعت اولی‌الامر، همانند اطاعت رسول، از جهت ولایت و حکومت دارد و اینکه باید رأی آنان را پذیرفت و از دستوراتشان، اطاعت نمود؛ زیرا ایشان والیان امور مردم و حکام آنان می‌باشند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30650/1/42 ر.ک: همان، ص42-‌43]</ref>.
#:به اعتقاد ایشان، با دقت در آیه، می‌بینیم که این آیه، تأکید بر وحدت اطاعت رسول و اطاعت ولی امر دارد؛ به این مفهوم که اطاعت اولی‌الامر، همان اطاعت رسول است؛ زیرا خداوند از طرفی برای خود، اطاعتی واجب قرار داده و از طرف دیگر، برای رسول و اولی‌الامر نیز اطاعت را واجب ساخته است؛ بنابراین اطاعت اولی‌الامر، همان اطاعت رسول و به‌عبارت‌دیگر، اطاعت معصوم است. بدین ترتیب، به حکم یکسان بودن اطاعت از اولی‌الامر و اطاعت از رسول، که همان اطاعت از خدای تعالی است، اطاعت از اولی‌الامر نیز واجب مطلق می‌باشد و بر این اساس است که می‌گوییم آیه دلالت بر عصمت اولی‌الامر دارد؛ زیرا در جنب اطاعت خدا آمده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30650/1/43 ر.ک: همان، ص43]</ref>.
#:به اعتقاد ایشان، با دقت در آیه، می‌بینیم که این آیه، تأکید بر وحدت اطاعت رسول و اطاعت ولی امر دارد؛ به این مفهوم که اطاعت اولی‌الامر، همان اطاعت رسول است؛ زیرا خداوند از طرفی برای خود، اطاعتی واجب قرار داده و از طرف دیگر، برای رسول و اولی‌الامر نیز اطاعت را واجب ساخته است؛ بنابراین اطاعت اولی‌الامر، همان اطاعت رسول و به‌عبارت‌دیگر، اطاعت معصوم است. بدین ترتیب، به حکم یکسان بودن اطاعت از اولی‌الامر و اطاعت از رسول، که همان اطاعت از خدای تعالی است، اطاعت از اولی‌الامر نیز واجب مطلق می‌باشد و بر این اساس است که می‌گوییم آیه دلالت بر عصمت اولی‌الامر دارد؛ زیرا در جنب اطاعت خدا آمده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30650/1/43 ر.ک: همان، ص43]</ref>.
# آیه 3 سوره مائده: '''حُرِّمَتْ عَلَيكُمُ الْمَيتَةُ وَ الدَّمُ وَ لَحْمُ الْخِنْزِيرِ وَ مَا أُهِلَّ لِغَيرِ اللَّهِ بِهِ وَ الْمُنْخَنِقَةُ وَ الْمَوْقُوذَةُ وَ الْمُتَرَدِّيةُ وَ النَّطِيحَةُ وَ مَا أَكَلَ السَّبُعُ إِلاَّ مَا ذَكَّيتُمْ وَ مَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ وَ أَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالْأَزْلاَمِ ذٰلِكُمْ فِسْقٌ الْيوْمَ يئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِینِكُمْ فَلاَ تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْيوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيكُمْ نِعْمَتِي وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلاَمَ دِيناً فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ غَيرَ مُتَجَانِفٍ لِإِثْمٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ''' (بر شما حرام شده است مردار و خون و گوشت خوک و آنچه به نام غیر خدا کشته شده باشد و [حیوان حلال‌گوشت] خفه‌شده و به چوب مرده و از بلندى افتاده و به ضرب شاخ مرده و آنچه درنده از آن خورده باشد، مگر آنچه را [که زنده دریافته و خود] سر ببرید و [همچنین] آنچه براى بتان سر بریده شده و [نیز] قسمت کردن شما [چیزى را] به‌وسیله تیرهاى قرعه؛ این [کارها همه] نافرمانى [خدا]ست. امروز کسانى که کافر شده‏‌اند، از [کارشکنى در] دین شما نومید گردیده‏‌اند. پس از ایشان مترسید و از من بترسید. امروز دین شما را برایتان کامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانیدم و اسلام را براى شما [به‌عنوان] آیینى برگزیدم و هرکس دچار گرسنگى شود، بی‌آنکه به گناه متمایل باشد [اگر از آنچه منع شده است بخورد] بى‌تردید، خدا آمرزنده مهربان است).
# آیه 3 سوره مائده: '''حُرِّمَتْ عَلَيكُمُ الْمَيتَةُ وَ الدَّمُ وَ لَحْمُ الْخِنْزِيرِ وَ مَا أُهِلَّ لِغَيرِ اللَّهِ بِهِ وَ الْمُنْخَنِقَةُ وَ الْمَوْقُوذَةُ وَ الْمُتَرَدِّيةُ وَ النَّطِيحَةُ وَ مَا أَكَلَ السَّبُعُ إِلاَّ مَا ذَكَّيتُمْ وَ مَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ وَ أَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالْأَزْلاَمِ ذٰلِكُمْ فِسْقٌ الْيوْمَ يئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِینِكُمْ فَلاَ تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْيوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيكُمْ نِعْمَتِي وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلاَمَ دِيناً فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ غَيرَ مُتَجَانِفٍ لِإِثْمٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ''' (بر شما حرام شده است مردار و خون و گوشت خوک و آنچه به نام غیر خدا کشته شده باشد و [حیوان حلال‌گوشت] خفه‌شده و به چوب مرده و از بلندى افتاده و به ضرب شاخ مرده و آنچه درنده از آن خورده باشد، مگر آنچه را [که زنده دریافته و خود] سر ببرید و [همچنین] آنچه براى بتان سر بریده شده و [نیز] قسمت کردن شما [چیزى را] به‌وسیله تیرهاى قرعه؛ این [کارها همه] نافرمانى [خدا]ست. امروز کسانى که کافر شده‏‌اند، از [کارشکنى در] دین شما نومید گردیده‏‌اند. پس از ایشان مترسید و از من بترسید. امروز دین شما را برایتان کامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانیدم و اسلام را براى شما [به‌عنوان] آیینى برگزیدم و هرکس دچار گرسنگى شود، بی‌آنکه به گناه متمایل باشد [اگر از آنچه منع شده است بخورد] بى‌تردید، خدا آمرزنده مهربان است).
خط ۶۷: خط ۶۸:


==پانویس ==
==پانویس ==
<references />
<references/>


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
خط ۷۵: خط ۷۶:
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:امام علی(ع)]]
[[رده:شهریور(98)]]
 
[[رده:25 اردیبهشت الی 24 خرداد(98)]]