نمایش مبدأ برای نحو توحيد الفكر التربوي في العالم الإسلامي

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR25765J1.jpg
| عنوان =نحو توحيد الفکر التربوي في العالم الإسلامي
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران = 
[[جمالي، محمد فاضل]] (نویسنده)

| زبان =عربی 
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏230‎‏/‎‏18‎‏ ‎‏/‎‏ن‎‏3‎‏ج‎‏8 
| موضوع =
اخلاق اسلامی 
اسلام و آموزش و پرورش 
| ناشر = 
الدار التونسية للنشر 
| مکان نشر =تونس 
| سال نشر =1972م 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE25765AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =25765
| کتابخوان همراه نور =25765
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}

'''نحو توحید الفکر التربوی فی العالم الإسلامی'''، اثر محمدفاضل جمالی، کتابی است پیرامون مسائل اخلاقی در اسلام و نوسازی اخلاقی در جامعه اسلامی که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است.

== ساختار ==
کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در پنج باب تنظیم شده است.

نویسنده در ابتدا، اسلام در جهان امروز را مورد کنکاش و بررسی قرار داده، سپس به بررسی فلسفه تربیت قرآنی، مباحث مربوط به اخلاق در اسلام و موضوع فلسفه اخلاق در قرآن و نوسازی اخلاقی در جامعه اسلامی و نیز رابطه میان اسلام و مطالبات عصر جدید پرداخته و در نهایت، چشم‌انداز آینده تربیتی را مورد بحث و بررسی قرار داده است.

== گزارش محتوا ==
در مقدمه، با مسائل مختلفی از جمله بی سوادی بسیاری از مسلمانان، بی اعتنایی مدارس جدید نسبت به فضایل اخلاقی و دینی و در نتیجه مسخ شخصیت ملی و اسلامی و... پرداخته است<ref>ر.ک: مقدمه، ص4</ref>

در نخستین باب، در سه بخش زیر، اسلام در جهان امروز، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است:
الف)- جامعه اسلامی عربی و تمدن غربی: در این بخش، نخست به تعریف ماهیت و طبیعت جامعه اسلامی عربی و تمدن غربی پرداخته شده و سپس همکاری و ارتباط میان آن دو، بررسی گردیده و سپس نظر نویسنده در مورد آینده فرهنگی و مدنی جامعه اسلامی عربی، بیان شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص11-28</ref>

نویسنده، معتقد است عناصر ایجابیدر تمدن غرب در برخی از امور زیر خلاصه می‌گردد:
#علاقه به مباحث علمی آزادانه و تنظیم دقیق تحقیقات و تشویق به مطالعه به منظور تطبیق آن بر زندگی و طبیعت، مخصوصاً در زمینه صناعت، زراعت، پزشکی و وسایل نقلیه.
#علاقه به ماجراجویی و اکتشاف در قاره‌های مختلف زمین، اعماق دریاها، فضا، اجرام آسمانی و...
#کسب تجارب جدید و مفید.
#ارج نهادن به کار بدنی و دستی در کنار کار فکری و تقدیر از تلاش و کوشش فردی.
#احترام به آزادی و عمل به مبادی دموکراسی سیاسی و اجتماعی.
#آزادی در اعتقادات دینی و فلسفی و..<ref>ر.ک: همان، ص18-19</ref>

ب)- عناصر قدرت در دین اسلام که عبارتند از: عنصر توحید و اتحاد؛ استعداد و جهاد؛ نظام شورا در نظام حکومتی و در زندگی؛ انفاق در راه خدا؛ اخلاق؛ طلب علم و تشویق و برانگیختن بر انجام اعمال صالح و قدردانی از تلاش عاملین به آن<ref>ر.ک: همان، ص29-45</ref>

ج)- رسالت اسلام در جهان امروز که می‌توان در این زمینه به امور زیر اشاره کرد:
- دعوت به وحدانیت خالق.
- توجه به جایگاه انسان در این دنیا و ارزش انسان.
- عدم اکتفا به عقل به تنهایی و تعلیم و تربیت هدایت انسان با ارسال رسل و انبیا(ع).
- قانع کردن بشر به زندگی پس از مرگ و وجود سرایی دیگر.
- ایمان به قیامت، باعث حرمان و دوری از لذات دنیوی نمی‌شود.
- ترسیم خطوط اصلی نظام اجتماعی بر اساس مساوات و برادری.
- شمول و فراگیری اسلام.
- دین عمل بودن اسلام و عدم اکتفا به ارائه قواعد نظریه کلی صرف<ref>ر.ک: همان، 64-66</ref>

در باب دوم، در چهار قسمت زیر، به بحث پیرامون فلسفه تربیت قرآنی پرداخته شده است:
- اهداف تربیت در قرآن کریم (که عبارتند از: آگاه کردن انسان به جایگاهش در آفرینش و مسئولیت فردی وی در زندگی دنیوی؛ آگاه کردن انسان به پیوندها و مسئولیت‌های اجتماعی اش؛ آگاه کردن انسان به طبیعت و آفریدگار آن و تشویق به عبادت او)<ref>ر.ک: همان، ص69</ref>
- محتویات تربیت قرآنی<ref>ر.ک: همان، ص82-96</ref>
- طبیعت و ماهیت انسان در قرآن (که از جمله مباحث آن عبارتند از: حمایت از حقوق کودکان؛ فطرت و مواهب آن؛ نقاط ضعف انسان؛ تفاوت‌های فردی؛ چگونگی آموزش و پروژش برحسب تفاوت‌های فردی)<ref>ر.ک: همان، ص97-103</ref>

- اسالیب و طرق تربیت در قرآن که یادگیری با عمل؛ یادآوری، امر به معروف و توصیه به یکدیگر؛ روش داستانی؛ اثر الگوگزینی و دوستی؛ درس‌ها و تجربه‌های تاریخی و... از جمله آن‌ها می‌باشد<ref>ر.ک: همان، ص104-119</ref>

باب سوم، به مباحث مربوط به تجدید بنای اخلاقی در جامعه اسلامی، اختصاص یافته است. از جمله مباحث مطرح شده در این باب، عبارتند از: ماهیت اخلاق؛ مصادر ارزش‌های اخلاقی؛ واقعیت اخلاقی ما؛ ویژگی‌های جامعه جدید؛ نوسازی اخلاقی برای جامعه مدرن و ابزارها و روش‌های نوسازی اخلاقی<ref>ر.ک: همان، ص140-160</ref>

نویسنده در باب چهارم، رابطه میان اسلام و مطالبات عصر جدید را در چهار قسمت مذاهب انسانی و اسلام؛ مبدأ دموکراسی و اسلام؛ زبان عربی و اهمیت قومی و دینی آن و جهان اسلام، بررسی نموده است<ref>ر.ک: همان، ص163-231</ref>

در آخرین باب، در چهار بخش، به بحث پیرامون آینده تربیتی پرداخته شده و تأثیر تربیت غربی در جهان اسلام، نقش دانشگاه در جامعه مدرن، تربیت و قانون و نقش تربیت در ترقی انسان، بررسی گردیده است<ref>ر.ک: همان، ص235-313</ref>

== وضعیت کتاب ==
فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده است.

کتاب، فاقد پاورقی می‌باشد.

==پانویس==
<references/>

== منابع مقاله ==
مقدمه و متن کتاب.

==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}

[[رده:کتاب‌شناسی]]

[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]

[[رده:کلام و عقاید]]

[[رده:اسلام و علوم و عقاید جدید، تجدید حیات فکری، جنبش‌های اصلاح‌طلبانه]]

[[رده:اسلام و مسائل اجتماعی، اسلام و مسائل اقتصاد]]