۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
مصباح الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، كتاب الإجتهاد و التقليد: تفاوت میان نسخه‌ها
مصباح الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، كتاب الإجتهاد و التقليد (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۴ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۱۷:۲۵
، ۱۴ ژوئن ۲۰۲۰جایگزینی متن - 'رده: دی (98)' به ''
جز (جایگزینی متن - 'رده: دی (98)' به '') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
|||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
[[موسوی خمینی، سید روح‌الله]] (نويسنده) | [[موسوی خمینی، سید روح‌الله]] (نويسنده) | ||
[[ | [[نمازی، عبدالنبی]] (نويسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور = | ||
| کتابخوان همراه نور =06114 | |||
| کد پدیدآور = 10225 | | کد پدیدآور = 10225 | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''مصباح الشريعة في شرح تحرير الوسيلة: كتاب الإجتهاد و التقليد'''، شرح [[نمازی، عبدالنبی|آیت‌الله عبدالنبی نمازی]] بر کتاب فقهی «[[تحرير الوسیلة|تحریر الوسیلة]]» [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]] است. این اثر در چندین جلد به زبان عربی منتشر شده که در این جلد مبحث «اجتهاد و تقلید» مطرح شده است. | |||
[[تحرير الوسیلة|تحریر الوسیله]]، مهم‌ترین و جامع‌ترین رساله فتوایی امام خمینی (متوفی 1368ش) و یکی از ماندگارترین آثار فقهی شیعه امامیه است که از بدو تألیف تاکنون، همواره مورد شرح و تعلیقه فقهای پس از مؤلف قرار گرفته است. این کتاب تحریر و تکمیل کتاب گران‌سنگ وسیلة النجاة می‌باشد<ref>ر.ک: انصاری قمی، ناصرالدین، ص128</ref>. | |||
علم فقه به معنای مصطلح نزد فقها علم به احکام شرعی فرعی از ادله تفصیلی آن است. از اینجا جایگاه علم فقه و شرافت آن آشکار می‌شود زیرا شرافت هر علمی به شرف موضوع آن است؛ زیرا این علم موجب شناخت احکام الهی از حلال و حرام و کیفیت عبودیت و تقرب به سوی خداوند و موجب تکامل مجتمع بشری می‌شود<ref>ر.ک: مقدمه شارح، ص5</ref>. نویسنده در مقدمه، وجوب تفقه در دین را با استناد به آیات و روایات مورد بررسی قرار می‌دهد. سپس روایات فراوانی را در فضیلت تفقه و ثواب آن متذکر می‌شود؛ از جمله اینکه «یک فقیه بر شیطان از هزار عابد سنگین‌تر است» و «فقه افضل عبادات است»<ref>ر.ک: همان، ص7</ref>. | |||
یکی از راه‌هایی که سبب سلامت دین و بقای شریعت مقدس تا امروز و حفظ آن از دسیسه‌ها و بدعت‌ها شده نهی کتاب و سنت از فتوای بدون علم است<ref>ر.ک: همان، ص8</ref>. آیات و روایات فراوانی بر این موضوع دلالت دارد که به‌خاطر این آیات و روایات، سیره علما اجتناب از تصدی مقام مرجعیت و افتاء بوده است. دلیل کثرت احتیاط در فتاوایشان نیز همین موضوع است؛ همچنان‌که از سید جلیل سید ابن طاووس (متوفی 664ق) صاحب کرامات و مقامات جلیله در علم و فقه و زهد و تقوی و از جمله ستارگان آسمان فقاهت و صاحب تألیفات فراوان است. لکن در فقه تنها یک کتاب با نام «غیاث سلطان الوری لسکان الثری» در قضای نماز از اموات نوشته است. خودش در این رابطه می‌گوید: غیرازاین کتابی در فقه و تقریر مسائل و جواب‌ها ننوشتم؛ زیرا من مصلحت خویش و نجاتم در دنیا و آخرت را در پرهیز از فتوا در احکام شرعیه می‌دانم. چراکه بین فقهای شیعه در تکالیف فعلی اختلاف در نقل یافتم و شنیدم که خداوند درباره محمد(ص) عزیزترین خلایق می‌فرماید: «و لو تقول علینا بعض الاقاویل لاخذنا منه بالیمین ثم قطعنا منه الوتین»: «اگر این بنده ما (محمد) بعضی از گفتارها را از نزد خود بگوید و به ما نسبت دهد، ما باید قدرت خود، او را می‌گیریم؛ سپس رگِ قلب او را قطع می‌کنیم؛ و آن‌وقت کیست از شما که بتواند از او دفاع کند، و او را از عقوبت و کیفر ما دور نگه دارد؟». پس اگر کتاب‌هایی در فقه تصنیف کنم که پس از من بر طبق آن‌ها عمل شود، نقض پرهیزکاری من از فتوا و دخول تحت آیه مذکور است؛ زیرا خداوند جل‌جلاله هنگامی‌که رسول عزیز اعلم را تهدید می‌کند، پس اگر دروغی را به خداوند جل‌جلاله نسبت دهم و فتوا یا نوشته خطایی یا اشتباهی داشته باشم حال من در روزی که در برابر حضرتش حاضر شوم چگونه خواهد بود<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>. | |||
درعین‌حال نیاز مردم به کسانی که معالم دینشان را به آن‌ها آموزش دهند و آن‌ها را به صراط مستقیم هدایت و به سوی حق ارشاد و از لغزش و گمراهی در عقاید و اعمال حفظ کنند و نیز عدم تمکن از وصول و تشرف به خدمت معصوم(ع) برای همه مردم در همه زمان‌ها و مکان‌ها سبب شد در موارد مختلف معصوم(ع) امر نمود که مؤمنین در امور و شئون خویش به فقها رجوع کنند. روایات فراوانی نیز به‌صراحت دلالت بر وجوب مراجعه به فقها دارد<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>. | |||
ذکر اصحاب [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق]]، امام کاظم و [[امام رضا(ع)|امام رضا]] علیهم‌السلام و مبدأ تأسیس مدرسه فقه استدلالی از دیگر عناوین مطرح شده در مقدمه کتاب است<ref>ر.ک: همان، ص32-17</ref>. | |||
شارح در انتهای مقدمه به برخی نکات اشاره کرده است: | |||
# من متن [[تحرير الوسیلة|تحریر الوسیله]] که رساله عملیه [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام راحل خمینی کبیر(ره)]] است را محور مباحث فقهی خویش قرار دادم تا بعضی از حقوقی که ایشان بر فقه و فقها و حوزه‌های علمیه مبارکه دارد ادا شود؛ چراکه کسانی که معاصر ما بودند و شاهد مصائبی که ستمگران و طواغیت بر اسلام و مسلمین وارد کردند به‌گونه‌ای که از اسلام و مسلمین جز اسمی و از قرآن و فقه جز رسمی باقی نماند و از احکام شرعی و معارف الهی و مفاهیم عالی قرآنی جز در کتب و خانه‌ها و مدارس علمیه وجودی نماند... و با آمدن امام راحل عزت به مسلمین بازگشت و قلعه‌های کفر و ضلالت فرو ریخت. پس بر اصحاب علم واجب است که سعی در احیای افکار و مبانی امام راحل داشته باشند... | |||
# بهتر دیدیم که در مباحث فقهی رعایت اختصار و اقتصار بر مطالب علمی مفید بشود و از پیچیدگی در ذکر آراء و نظرات مختلفی که تأثیر مهمی در تنقیح اصل بحث و استحکام ارکان آن ندارند پرهیز کردیم. این موارد تنها تطویل بدون فایده و سبب تشویش اذهان و هدر رفتن عمر در موارد غیرمفید بود. | |||
# در مواردی که در آن‌ها نیاز به مسائل علم اصول فقه است به‌گونه‌ای که اظهار رأی صحیح بر بیان و توضیح این مسائل متوقف است، مسائل را بدون پیچیدگی مطرح کرده‌ایم. | |||
# در موارد متعددی احوال روات و رجال حدیث که در ضمن بحث اسامی آن‌ها آمده ذکر شده است<ref>ر.ک: ص33-32</ref>. | |||
شرح نمازی به سبک رایج با ذکر متن [[تحرير الوسیلة|تحریر الوسیله]] در بالای صفحه و شرح آن در ذیل صفحه ارائه شده است. شارح در هر موضوع با اشاره به دیدگاه‌های مختلف موضوع را مورد ارزیابی قرار داده و نظر خویش را مطرح کرده است؛ به‌عنوان‌مثال در رابطه با تعریف اصطلاحی تقلید به پنج تعریف اشاره و سپس اختلاف تعاریف را حاکی از تفاوت در حقیقت تقلید نمی‌داند بلکه تعاریف را اشاره به حقیقت و احدی دانسته و اختلاف را تنها در عبارت می‌داند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص50-49</ref>. | |||
فهرست مطالب در انتهای کتاب و آدرس آیات و روایات و مستندات مطالب در پاورقی‌های کتاب ذکر شده است. | |||
==پانویس == | |||
<references/> | |||
==منابع مقاله== | |||
# مقدمه شارح و متن کتاب. | |||
#[[:noormags:32139|انصاری قمی، ناصرالدین، «کتاب‌شناسی تحریر الوسیلة»، پایگاه مجلات تخصصی نور: آینه پژوهش، فروردین و اردیبهشت 1384، شماره 91، صفحه 128 تا 131]]. | |||
== وابسته‌ها == | == وابسته‌ها == | ||
| خط ۳۸: | خط ۶۴: | ||
[[رده:فقه مذاهب]] | [[رده:فقه مذاهب]] | ||
[[رده:فقه شیعه]] | [[رده:فقه شیعه]] | ||