۸۱٬۷۴۲
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '== ساختار كتاب ==' به '== ساختار ==') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ابنس' به 'ابن س') |
||
(۲۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR01793J1.jpg | |||
| عنوان =مصارع المصارع | |||
| عنوانهای دیگر =مصارعة الفلاسفة | |||
| پدیدآوران = | |||
[[مرعشی، محمود]] (اهتمام) | |||
| | |||
| | |||
[[معزی، حسن]] (محقق) | [[معزی، حسن]] (محقق) | ||
[[شهرستانی، محمد بن عبدالکریم]] ( | [[شهرستانی، محمد بن عبدالکریم]] (نویسنده) | ||
[[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد]] ( | [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =BBR 774 /م6038 | ||
| موضوع = | |||
شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، ۴۷۹؟ - ۵۴8؟ق. مصارعه الفلاسفه - نقد و تفسیر | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
ابن سینا، حسین بن عبدالله، 370 - 428ق. | ابن سینا، حسین بن عبدالله، 370 - 428ق. | ||
فلسفه اسلامی - دفاعیهها و ردیهها | فلسفه اسلامی - دفاعیهها و ردیهها | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | کتابخانه عمومی آیتاللهمرعشی نجفی(ره) | ||
| مکان نشر =قم - ایران | |||
| سال نشر = 1405 ق | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01793AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =01793 | |||
| کتابخوان همراه نور =01793 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''''مصارع المصارع''' اثر [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصيرالدين طوسى]] است.'' | |||
''این کتاب بیان آراء برخی از بزرگان فلاسفه و متکلمین اسلامی میباشد. که عبارتند از:'' | |||
#[[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابوعلی بن الحسین بن عبدالله بن سینا]]: که شیخ فلاسفه اسلام و حکیم الهی و فیلسوف مشائی قرار دارد. او در علوم عقلیه کتابها و رسائل مختلفی نگاشته که مورد استفاده علمای متاخر قرار گرفت. | |||
#[[شهرستانی، محمد بن عبدالکریم|ابوالفتح محمد بن عبدالکریم شهرستانی]] نویسنده کتاب ملل و نحل در بیان آراء و مذاهب و کتاب مصارعه الفلاسفه به زبان عربى در رد بر فلاسفه نوشته است. | |||
وى اين كتاب را، بنا به درخواست نقيب ترمذ در هفت مسئله بر ضد | #:وى اين كتاب را، بنا به درخواست نقيب ترمذ در هفت مسئله بر ضد ابن سينا نوشته است. | ||
#:انگيزه اصلى و سبب اساسى در تأليف كتاب، ردّ بر [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|بوعلى]] در بعضى از مسائل فلسفى است. | |||
انگيزه اصلى و سبب اساسى در تأليف كتاب، ردّ بر بوعلى در بعضى از مسائل فلسفى است. | #[[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|نصیرالدین محمد بن محمد بن حسن طوسی]] از بزرگان و اعاظم فلاسفه اسلام و متکلمین | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
پس از مقدمهاى از مؤلف، در 5 فصل تحت عنوان 5 مسئله به مطالبى چون حصر اقسام وجود، وجود واجبالوجود، توحيد و علم واجبالوجود و بالاخره در حدوث عالم سخن مىگويد. | پس از مقدمهاى از مؤلف، در 5 فصل تحت عنوان 5 مسئله به مطالبى چون حصر اقسام وجود، وجود واجبالوجود، توحيد و علم واجبالوجود و بالاخره در حدوث عالم سخن مىگويد. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
[[شهرستانی، محمد بن عبدالکریم|عبدالكريم شهرستانى]] موقعيت كلام اشعرى را فلسفى نمىداند، بلكه حتى ورود آراى فرعى فيلسوفان به علم كلام را هم مطلبى قابل نقد مىخواند: اين متكلم معاصر غزالى وقتى كه به معرفى آراى معتزليان نخستين؛ مانند ابوالهذيل علّاف، و نظّام و ديگر معتزليان مىپردازد با يك لحن انتقاد كلى آنها را مطالعه كننده آثار فيلسوفان مىخواند. با وجود اين، خود او كتابهاى شفا، نجات و اشارات ابن سينا را خوانده و در مصارعة الفلاسفة (يعنى بر زمين زدن فلاسفه) در چند مسأله به نقادى آنها پرداخته است كه مهمترين آنها عبارتند از: وجود مطلق، وجود خداوند، توحيد، علم خدا و حدوث عالم. | |||
بدين صورت، موقعيت [[شهرستانی، محمد بن عبدالکریم|شهرستانى]] در كلام اشعرى به جز يك مورخ آراى متكلمان، امتياز ديگرى ندارد. | |||
خواجه [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|نصيرالدين طوسى]] در قرن هفتم به پا مىخيزد. در ساحت «مصارعة الفلاسفة» به ردّ [[شهرستانی، محمد بن عبدالکریم|شهرستانى]] مىپردازد و او را ضربه فنّى مىسازد. | |||
بديهى است كه آراء فلسفى [[شهرستانی، محمد بن عبدالکریم|شهرستانى]]، نمىتواند مبانى مشّايى يا صبغه ارسطويى داشته باشد، زيرا در غير اين صورت كتاب مصارعة الفلاسفة را در ردّ بر «ابن سينا»، راجع به هفت مسأله الاهيات (در وجود و واجب و حدوث) نمىنوشت. | |||
[[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|نصيرالدّين طوسى]] در مصارعه خويش ضمن مسأله پنجم (حدوث عالم) كه [[شهرستانی، محمد بن عبدالکریم|شهرستانى]] قائل به قدم كلمات و حروف شده، آشكارا گفته است: «اين معتقد باطنيّه باشد كه مصنّف [[شهرستانی، محمد بن عبدالکریم|شهرستانى]] به ايشان گرايش دارد.» | |||
اگر چه در ابتداى مصارعة، [[شهرستانی، محمد بن عبدالکریم|شهرستانى]] عهد كرده است كه بر طريق حكمت حكما طى طريق كند و طبق مشى آنان جواب [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|بوعلى]] را بدهد؛ ولى از چند جمله مصارعة و از چند تصريح [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصير]] در مصارع المصارع، مىتوان تمايل او را به اسماعيليان دريافت. با اين همه، اين را كه تمام اين كتاب با كلام سنتى اسماعيليه منطبق است، در مصارعة الفلاسفة نمىتوان يافت. | |||
[[شهرستانی، محمد بن عبدالکریم|شهرستانى]] در مصارعه مىنويسد: | |||
بعضى از حكما قائلاند، غناى اكبر براى كسى است كه خلق و امر دست اوست. خداوند بالاتر از آن است كه توصيف به تمام شود، چه برسد به نقص. او متمم هر تامى است و مكمل هر ناقصى است...؛ ولى اين حرف بايد در هر صفتى حتى وجود هم طرد شود. او موجود است؛ يعنى موجد هر موجودى است و واجبالوجود است؛ يعنى موجِب هر وجودى است، عالِم است؛ يعنى معلم هر عالمى است و قادر است به معناى اين كه مقدر هر قادرى است، كه اين مطلب منهاج آن مرد [ابن سينا] نيست و اگر اين مذهب [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|بوعلى]] بود، نبايد حكم به عموم وجود و شمول آن كند. | |||
[[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصير]] در مصارع المصارع جواب مىدهد: | |||
خواجه نصير در مصارع المصارع جواب مىدهد: | |||
آنچه او مىگويد، مذهب تعليميان است. آنان قائلاند كه خداى متعال نه موجود است نه معدوم، بلكه او مبدأ وجود و عدم است و همچنين در هر متقابلى و مترتبى خداوند بلند مرتبهتر از آنهاست، بلكه حاكم بر متقابلان و مترتبان است. | آنچه او مىگويد، مذهب تعليميان است. آنان قائلاند كه خداى متعال نه موجود است نه معدوم، بلكه او مبدأ وجود و عدم است و همچنين در هر متقابلى و مترتبى خداوند بلند مرتبهتر از آنهاست، بلكه حاكم بر متقابلان و مترتبان است. | ||
خط ۹۱: | خط ۷۶: | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
#متن و مقدمه كتاب | |||
#[[:noormags:110208|مجله هفت آسمان، پاييز 1379 شماره 7، عنوان مقاله: شهرستانى، سنى اشعرى يا شيعى باطنى، نویسنده: مهدى فرمانيان]]. | |||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[مصارع المصارع (ترجمه میری)]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:فلسفه، مذهب و روانشناسی]] | [[رده:فلسفه، مذهب و روانشناسی]] | ||
خط ۱۰۷: | خط ۹۲: | ||
[[رده:عصر صاحبنظران فلسفه اسلامی]] | [[رده:عصر صاحبنظران فلسفه اسلامی]] | ||
[[رده:فلاسفه قرن ششم]] | [[رده:فلاسفه قرن ششم]] | ||
[[رده: | [[رده:آثار فلسفی]] |