متشابه القرآن (طریثیثی): تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۳ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ی‎گ' به 'ی‌گ'
جز (جایگزینی متن - 'ب‎ه' به 'ب‌ه')
جز (جایگزینی متن - 'ی‎گ' به 'ی‌گ')
خط ۳۸: خط ۳۸:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
مقدمه محقق به شرح حال نویسنده گمنام کتاب و توضیح این اثرش اختصاص یافته است. محقق، درباره نویسنده می‎گوید: فقط به کنیه و لقب و نسبتش، با استفاده از نسخ خطی از این اثر دست یافتیم<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35478/1/18 ر.ک: مقدمه محقق، ص18]</ref>. اینکه او در کجا و در چه عصری زندگی می‌کرده است، از مسائل اختلافی است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35478/1/20 ر.ک: همان، ص20-25]</ref>.
مقدمه محقق به شرح حال نویسنده گمنام کتاب و توضیح این اثرش اختصاص یافته است. محقق، درباره نویسنده می‌گوید: فقط به کنیه و لقب و نسبتش، با استفاده از نسخ خطی از این اثر دست یافتیم<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35478/1/18 ر.ک: مقدمه محقق، ص18]</ref>. اینکه او در کجا و در چه عصری زندگی می‌کرده است، از مسائل اختلافی است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35478/1/20 ر.ک: همان، ص20-25]</ref>.


او درباره نام کتاب می‎گوید: برای این اثر دو نام «متشابه القرآن» و «تفسير متشابه القرآن الكريم» ذکر شده؛ علاوه بر آن، این اثر به نام «تفسير الطريثيثي» نیز مشهور است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35478/1/28 ر.ک: همان، ص28]</ref>.
او درباره نام کتاب می‌گوید: برای این اثر دو نام «متشابه القرآن» و «تفسير متشابه القرآن الكريم» ذکر شده؛ علاوه بر آن، این اثر به نام «تفسير الطريثيثي» نیز مشهور است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35478/1/28 ر.ک: همان، ص28]</ref>.


محقق، سپس از سیر مطالب کتاب و روش نویسنده سخن به میان می‎آورد. وی به روش نویسنده در نگارش، اعتراض نموده و می‎گوید: روش نویسنده با آنچه عرف از آن متابعت می‎نماید قدری متفاوت است؛ زیرا آنچه در نگارش آثار معروف است، تقسیم کتاب به ابوابی است که فصولی در تحت آن وجود دارد، اما در این کتاب، خلاف آن به چشم می‌خورد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35478/1/32 ر.ک: همان، ص32]</ref>. در ادامه از دیگر معایب این اثر یاد می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35478/1/32 ر.ک: همان، ص32-35]</ref>.
محقق، سپس از سیر مطالب کتاب و روش نویسنده سخن به میان می‎آورد. وی به روش نویسنده در نگارش، اعتراض نموده و می‌گوید: روش نویسنده با آنچه عرف از آن متابعت می‎نماید قدری متفاوت است؛ زیرا آنچه در نگارش آثار معروف است، تقسیم کتاب به ابوابی است که فصولی در تحت آن وجود دارد، اما در این کتاب، خلاف آن به چشم می‌خورد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35478/1/32 ر.ک: همان، ص32]</ref>. در ادامه از دیگر معایب این اثر یاد می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35478/1/32 ر.ک: همان، ص32-35]</ref>.


مؤلف در آغاز هر فصل، الزامات اقوال مخالفان را بررسی کرده است. وی عمدتاً در مباحث خود به شعر، لغت و گاهی نقل حدیث توجه دارد و در مقدمه می‎نویسد که اختلافات مذاهب به دلیل اختلاف در تأویل است و به همین دلیل وی به نگارش این کتاب اقدام کرده تا در ابواب متعلق به کلام، فنون مختلف آیات متشابه را بررسی کند. وی می‎نویسد که فقط به ابواب کلامی بسنده می‌کند و به اختلافات فقهی و آیات متشابه در این‎باره نمی‌پردازد. همچنین مؤلف در مقدمه تصریح می‌کند که کتابی را پیش از خود نیافته است که در این موضوع کامل باشد، بلکه هریک از نویسندگان پیشین، به موضوعی خاص توجه نشان داده است؛ برای مثال آنچه درباره جبر یا عصمت انبیا نوشته شده است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1994/52 ر.ک: انصاری قمی، حسن، ص52]</ref>.
مؤلف در آغاز هر فصل، الزامات اقوال مخالفان را بررسی کرده است. وی عمدتاً در مباحث خود به شعر، لغت و گاهی نقل حدیث توجه دارد و در مقدمه می‎نویسد که اختلافات مذاهب به دلیل اختلاف در تأویل است و به همین دلیل وی به نگارش این کتاب اقدام کرده تا در ابواب متعلق به کلام، فنون مختلف آیات متشابه را بررسی کند. وی می‎نویسد که فقط به ابواب کلامی بسنده می‌کند و به اختلافات فقهی و آیات متشابه در این‎باره نمی‌پردازد. همچنین مؤلف در مقدمه تصریح می‌کند که کتابی را پیش از خود نیافته است که در این موضوع کامل باشد، بلکه هریک از نویسندگان پیشین، به موضوعی خاص توجه نشان داده است؛ برای مثال آنچه درباره جبر یا عصمت انبیا نوشته شده است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1994/52 ر.ک: انصاری قمی، حسن، ص52]</ref>.
خط ۶۲: خط ۶۲:


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
محقق می‎گوید: برای این اثر به هشت نسخه خطی دست یافته که چهار نسخه آن در یمن، دو نسخه در عمان و یک نسخه آن در آمریکا بوده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35478/1/36 ر.ک: مقدمه، ص36]</ref>. ایشان هرکدام از این نسخه‎ها را با نام اختصاری و رمزی نام‎گذاری می‌کند و در پاورقی به اختلاف آن نسخه‎ها، با آن علائم رمزی اشاره می‌کند.
محقق می‌گوید: برای این اثر به هشت نسخه خطی دست یافته که چهار نسخه آن در یمن، دو نسخه در عمان و یک نسخه آن در آمریکا بوده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35478/1/36 ر.ک: مقدمه، ص36]</ref>. ایشان هرکدام از این نسخه‎ها را با نام اختصاری و رمزی نام‎گذاری می‌کند و در پاورقی به اختلاف آن نسخه‎ها، با آن علائم رمزی اشاره می‌کند.


ایشان درباره نسخ خطی می‎گوید: در این نسخه‎ها تصحیف و تحریف‎های زیادی به چشم می‌خورد؛ علاوه بر آن اشتباهات نحوی، استفاده از الفاظ ضعیف و قلیل الاستعمال در لغت عرب نیز در آن فراوان یافت می‎شود. سپس به نمونه‎هایی از این اشکالات اشاره می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35478/1/42 ر.ک: همان، ص42-46]</ref>.
ایشان درباره نسخ خطی می‌گوید: در این نسخه‎ها تصحیف و تحریف‎های زیادی به چشم می‌خورد؛ علاوه بر آن اشتباهات نحوی، استفاده از الفاظ ضعیف و قلیل الاستعمال در لغت عرب نیز در آن فراوان یافت می‎شود. سپس به نمونه‎هایی از این اشکالات اشاره می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35478/1/42 ر.ک: همان، ص42-46]</ref>.


در ابتدای کتاب، تصاویری از چند نسخه خطی این اثر به معرض نمایش گذاشته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35478/1/49 ر.ک: ص49-59]</ref>.
در ابتدای کتاب، تصاویری از چند نسخه خطی این اثر به معرض نمایش گذاشته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35478/1/49 ر.ک: ص49-59]</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش