مبانی اخلاق اسلامی

    از ویکی‌نور
    (تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
    مبانی اخلاق اسلامی
    مبانی اخلاق اسلامی
    پدیدآورانرشیدپور، مجید (نویسنده)، حائری تهرانی، مهدی (مقدمه‌نویس)
    ناشرهجرت
    مکان نشرایران - قم
    سال نشر1374ش
    چاپیکم
    زبانفارسی
    تعداد جلد1

    مبانی اخلاق اسلامی، اثر مجید رشیدپور کتابی است دربردارنده مباحثی از فلسفه اخلاق، اخلاق نظری و اخلاق عملی که با استناد به قرآن و حدیث تنظیم شده است. جناب آقای مهدی حائری تهرانی برای این کتاب مقدمه نگاشته است.

    بحث‌های کتاب گاه رنگ تربیتی دارد. نویسنده نخست معنای لغوی و اصطلاحی هر واژک را می‌آورد، آنگاه با بیان مقدماتی، به نگرش آیات و روایات ننسبت به آن می‌پردازد. کتاب فاقد فصل‌بندی و تبویت است و گاه عنوان‌های بحث ترتیب منطقی خو را از دست داده است.

    نویسنده از تربیت آغاز می‌کند و معنای لغوی و اصطلاحی تربیت، معنای تهذیب، معنای تربیت از نظر اسلام، تربیت و بازسازی، دشواری بازسازی و تربیت دوباره، امکان تربیت، نقل نظر مخالفان امکان تربیت و پاسخ آنها، لوازم و پی‌آمدهای انکار امکان تربیت و شرایط مساعد تربیتی را یاد می‌کند.

    سپس به بحث اخلاق می‌رسد و از وجدان اخلاقی، نقد برخی نگرش‌های سودمدار، به اخلاق، نسبی نبودن اخلاق و وسیله یا هدف بودن اخلاق در زندگی فردی و اجتماعی و مقایسه اخلاق اسلامی با اخلاق مسیحی و راز پیروزی و دوام اخلاق اسلامی و رابطه اخلاق با ایمان می‌گوید. او اخلاق را اساس و پایه ایمان معرفی می‌کند. بعد از رابطه اخلاق با تعبد به شرع مقدس اسلام می‌گوید و به تلازم آنها اشاره می‌کند و تزکیه و طهارت باطن را یادآور می‌شود. آنگاه درباره هدف تزکیه، برخی اوصاف مومنان و نقش عبادت در تزکیه مطالبی می‌آورد. در ادامه بایدها و نبایدهای اخلاقی را به صورت مصداقی به تصویر می‌کشد.

    یکی از مباحثی که نگارنده به آن اشاره می‌کند تأثیر محیط در گرایش به گناه و نفس اماره و قدرت است. سپس از ریاکاری، حقیقت اخلاص، نشانه‌های ولایت، علل ریاکاری، نشانه‌های آن می‌گوید و در دادامه از خودبینی، خودبینی از نظر اسلام و آفت خودبینی بیان می‌نماید. در ادامه مباحث دیگر اخلاق مرتبط با دیگران و اجتماع همچون غیبت، حسادت، جاه‌طلبی، تحقیر مؤمنان و... را بیان می‌نماید[۱].

    پانویس

    1. رفیعی، بهروز، ص182-184

    منابع مقاله

    رفیعی، بهروز؛ اخلاق، عرفان و تصوف اسلامی: کتاب‌شناسی توصیفی و موضوعی، تهران، انتشارات بین‌المللی هدی، چاپ یکم، 1377ش.

    وابسته‌ها