مبانی اخلاق اسلامی
| مبانی اخلاق اسلامی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | رشیدپور، مجید (نویسنده)، حائری تهرانی، مهدی (مقدمه‌نویس) |
| ناشر | هجرت |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1374ش |
| چاپ | یکم |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
مبانی اخلاق اسلامی، اثر مجید رشیدپور کتابی است دربردارنده مباحثی از فلسفه اخلاق، اخلاق نظری و اخلاق عملی که با استناد به قرآن و حدیث تنظیم شده است. جناب آقای مهدی حائری تهرانی برای این کتاب مقدمه نگاشته است.
بحث‌های کتاب گاه رنگ تربیتی دارد. نویسنده نخست معنای لغوی و اصطلاحی هر واژک را می‌آورد، آنگاه با بیان مقدماتی، به نگرش آیات و روایات ننسبت به آن می‌پردازد. کتاب فاقد فصل‌بندی و تبویت است و گاه عنوان‌های بحث ترتیب منطقی خو را از دست داده است.
نویسنده از تربیت آغاز می‌کند و معنای لغوی و اصطلاحی تربیت، معنای تهذیب، معنای تربیت از نظر اسلام، تربیت و بازسازی، دشواری بازسازی و تربیت دوباره، امکان تربیت، نقل نظر مخالفان امکان تربیت و پاسخ آنها، لوازم و پی‌آمدهای انکار امکان تربیت و شرایط مساعد تربیتی را یاد می‌کند.
سپس به بحث اخلاق می‌رسد و از وجدان اخلاقی، نقد برخی نگرش‌های سودمدار، به اخلاق، نسبی نبودن اخلاق و وسیله یا هدف بودن اخلاق در زندگی فردی و اجتماعی و مقایسه اخلاق اسلامی با اخلاق مسیحی و راز پیروزی و دوام اخلاق اسلامی و رابطه اخلاق با ایمان می‌گوید. او اخلاق را اساس و پایه ایمان معرفی می‌کند. بعد از رابطه اخلاق با تعبد به شرع مقدس اسلام می‌گوید و به تلازم آنها اشاره می‌کند و تزکیه و طهارت باطن را یادآور می‌شود. آنگاه درباره هدف تزکیه، برخی اوصاف مومنان و نقش عبادت در تزکیه مطالبی می‌آورد. در ادامه بایدها و نبایدهای اخلاقی را به صورت مصداقی به تصویر می‌کشد.
یکی از مباحثی که نگارنده به آن اشاره می‌کند تأثیر محیط در گرایش به گناه و نفس اماره و قدرت است. سپس از ریاکاری، حقیقت اخلاص، نشانه‌های ولایت، علل ریاکاری، نشانه‌های آن می‌گوید و در دادامه از خودبینی، خودبینی از نظر اسلام و آفت خودبینی بیان می‌نماید. در ادامه مباحث دیگر اخلاق مرتبط با دیگران و اجتماع همچون غیبت، حسادت، جاه‌طلبی، تحقیر مؤمنان و... را بیان می‌نماید[۱].
پانویس
- ↑ رفیعی، بهروز، ص182-184
منابع مقاله
رفیعی، بهروز؛ اخلاق، عرفان و تصوف اسلامی: کتاب‌شناسی توصیفی و موضوعی، تهران، انتشارات بین‌المللی هدی، چاپ یکم، 1377ش.