قواعد وقف و ابتدا در قرائت قرآن کریم

قواعد وقف و ابتدا در قرائت قرآن کریم
پدیدآوران	شاکر، محمدکاظم (نویسنده)
ناشر	بوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1381 ش
چاپ	3
شابک	‎964-371-129-3
موضوع	قرآن - قرائت - راهنمای آموزشی
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏80‎‏/‎‏2‎‏ ‎‏/‎‏ش‎‏2‎‏ق‎‏9
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

برای دیگر کاربردها، قرائت قرآن (ابهام زدایی) را ببینید.

قواعد وقف و ابتدا در قرائت قرآن کریم تألیف دكتر محمد كاظم شاكر، پيرامون يكى از موضوعات علوم قرآنى، يعنى قواعد وقف و ابتدا نوشته شده است، مؤلف محترم در اين كتاب پس از تعريف وقف و ابتدا و تقسيم آن به چهار قسم(تام-حسن-قبيح، كافى)، موارد آن را با استفاده از آيات و شواهدى از آن، توضيح مى‌دهند.

مطالب كتاب به صورت درس نامه تهيه شده و براى يك ترم تحصيلى كه پانزده جلسه مى‌باشد منظم گرديده است.

نكتۀ قابل ذكر در بيان مطالب اين است كه، موضوعات مطرح شده بصورت ساده و روان مى‌باشد و اگر در بعضى از موارد نياز به توضيح باشد، توضيحات كافى ارائه شده، يعنى با توجه به اينكه بعضى از مسائل وقف و ابتدا مربوط به ادبيات عرب مى‌باشد(مانند مضاف و مضاف اليه، مبتدا و خبر و...) و از آنجا كه كتاب براى استفاده عموم نوشته شده، نكات مربوط به ادبيات عرب را توضيح مى‌دهند.

وى در پايان كتاب حزب اول قرآن را براى بهتر فهميدن قواعد وقف و ابتدا، تجزيه و تركيب نموده است.

ساختار

كتاب به صورت درس نامه تهيه و براى يك ترم تحصيلى مطالب آن برنامه ريزى شده كه مجموعا 15 درس مى‌باشد كه فهرست مطالب آن به قرار زير است:

درس اول:كليات شامل: تعريف وقف و ابتدا/اهميت وقف و ابتدا/ضرورت وقف و ابتدا

درس دوم:وقف و اقسام آن(1)شامل: تعريف:وقف، قطع، سكت/اقسام وقف/مبناى تقسيم وقف

درس سوم:اقسام وقف(2)شامل: تعريف وقف تام/موارد وقف تام به نحو شايع/چند نكته دربارۀ وقف تام

درس چهارم:اقسام وقف(3)شامل: تعريف وقف كافى/دلايل جواز وقف كافى/موارد وقف كافى به نحو شايع

درس پنجم:اقسام وقف(4)شامل: تعريف وقف حسن/ملاك وقف حسن/حكم وقف حسن/تعريف وقف قبيح

درس ششم:موارد وقف حسن و قبيح(1)شامل: وقف بين مضاف و مضاف اليه/راه‌هاى تشخيص مضاف و مضاف اليه/وقف بين فعل و فاعل /وقف بين مبتدا و خبر/وقف بين فعل و مفعول به و مفعول له و مفعول فيه

درس هفتم:موارد وقف حسن و قبيح(2)شامل: وقف بين فعل و متعلقات آن/وقف بين حروف مشبهة بالفعل/وقف بين اسم و خبر حروف مشبهة بالفعل/وقف بين افعال ناقصه و اسم و خبر آن‌ها/وقف بين اسم و خبر افعال ناقصه/وقف بين صفت و موصوف

درس هشتم:موارد وقف حسن و قبيح(3)شامل وقف بين قول و قائل/وقف بر ادات استفهام/وقف بين جار و مجرور وقف بين ناصب و منصوب/وقف بين تميز و مميز

درس نهم:موارد وقف حسن و قبيح(4)شامل: وقف بين صله و موصول/وقف بين مستثنى و مستثنى منه/حكم وقف در استثناى متصل، حكم وقف بين استثناى منقطع/وقف بين شرط و جزا/وقف بين قسم و جواب آن

درس دهم:وقف‌هاى سجاوندى(1)شامل: وقف لازم/جايگاه وقف لازم در وقف‌هاى چهارگانه/مصاديق وقف لازم از وقف تام/مصاديق وقف لازم از وقف كافى/وقف مطلق

درس يازدهم:اقسام وقف سجاوندى(2)شامل: وقف جايز/وقف مجوّز لوجه/وقف مرخص/وقف ممنوع

درس دوازدهم:ابتدا شامل: ابتدا به معناى شروع قرائت قرآن/استعاذه/طريقه‌هاى استعاذه/ابتدا بعد از وقف/انواع ابتدا بعد از وقف/انواع ابتداى جايز/ابتداى تام

درس سيزدهم:مسائل متفرقه در وقف و ابتدا (1)شامل وقف و ابتدا در «كلاّ»/معانی «كلاّ» حكم وقف و ابتدا در بلى

درس چهاردهم:مسائل متفرقه در وقف و ابتدا (2)شامل: قاعده دربارۀ الذى و الذين/وقف بر نعم/ابتدا به بل، ام،ثمّ، حتى

درس پانزدهم:مسائل متفرقه در وقف و ابتدا (3)شامل: وقف معانقه يا مراتبه/وقف نبىّ/وقف غفران/وقف ازدواج/آيات داراى وقوف كثير/وقف بر انتهاى آيات/وقف بر حروف مقطعه

ويژگى‌ها

1. كتاب به صورت درس نامه تهيه و براى يك ترم تحصيلى 15 جلسه‌اى منظم شده است
2. در پايان هر درس پرسش و تمرين وجود دارد
3. براى هر موضوع و جهت توضيح آن مثالهاى فراوانى از قرآن ذكر مى‌كند
4. در مقدمه کتاب‌هاى تألیف شده مربوط به وقف و ابتدا را تقسيم بندى نموده و براى هر كدام چند نمونه كتاب معرفى مى‌نمايد
5. درس سيزدهم:در اين درس پيرامون وقف و ابتدا بر «كلاّ» بحث نموده، اقوال علماء پيرامون معناى آن را كه آيا هميشه به معناى «ردع» است يا معناى ديگرى نيز دارد، مورد بررسى قرار مى‌دهد
6. در درس اول پس از بيان اهميت وقف و ابتدا از ديدگاه پيامبر(ص) و حضرت على(ع) و دانشمندان اسلامى، ضرورت وقف و ابتدا را بحث نموده نتيجه مى‌گيرد كه بر هر محلى نمى‌توان وقف كرد و از هر جايى نمى‌توان قرائت را آغاز نمود.
7. در درس چهارم موارد وقف كافى را به نحو شايع بيان مى‌نمايد بدين صورت كه در موارد معينى همچون:قبل از كلمۀ «الاّ» که به معناى لكن باشد قبل از انّ، نعم، بئس، و استفهام، مى‌توان وقف كافى نمود.

نسخه شناسى

كتاب يك جلد، متن آن فارسى و داراى 216 صفحه مى‌باشد كه مشخصات آن به قرار زير است:

• كاغذ:اعلاء

• چاپ:كامپيوترى

• جلد:شميز

• نوبت چاپ:سوم

• ناشر:انتشارات دفتر تبليغات اسلامى-بوستان كتاب

• تاريخ انتشار:1381

• تيراژ:2000 نسخه

• داراى فهرست:

الف:موضوعات كتاب

ب:منابع و مآخذ

• نام كتاب:قواعد وقف و ابتدا در قرائت قرآن كريم

• نام مؤلف:محمد كاظم شاكر