فرهنگ انجمن آرای ناصری: تفاوت میان نسخه‌ها

فرهنگ انجمن آرای ناصری
فرهنگ انجمن آرای ناصری
پدیدآوران	هدایت، رضا قلی بن محمد هادی (نويسنده)
ناشر	کتابفروشی اسلاميه
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	سده13
چاپ	1
شابک	‎-
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/ه4ف4 2952 PIR
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf
	v; t; e;

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۴۳

فرهنگ انجمن آرای ناصری اثر رضاقلى خان هدایت (1179- ۱۲۵۰ش)، فرهنگ لغاتی است شامل بیست و چهار «انجمن» که در سه بخش مقدمه، واژگان و کنایات، بر اساس فرهنگ‌نامه‌های پیش از خود، تدوین شده است.

انجمن آرای ناصری فرهنگی است که بر اساس لغات فرهنگ‌های متقدم، خاصه فرهنگ سروری‌، جهانگیری‌، رشیدی‌، برهان قاطع و برهان جامع، نوشته‌ شده‌ است‌. این فرهنگ که تقلید و اقتباس‌گونه‌ای از فرهنگ جهانگیری و امثال آن است، دنباله‌رو فرهنگ‌‌هایی‌ چون‌ برهان قاطع و فرهنگ رشیدی است. مؤلف در برخی‌ موارد‌ عینا جملات برهان قاطع را بدون تحقیق علمی در متن خود گنجانده است، لیکن باید گفت که این فرهنگ‌ در‌ صحت‌ و اعتبار به پای برهان قاطع نمی‌رسد^[۱].

هدایت انگیزه خود را از‌ تدوین‌ این فرهنگ را زدودن لغات‌ فارسى‌ از پراکندگى و تشویش و تمایز‌ واژه‌هاى‌ فارسى از عربى معرفى نموده و در مقدمه کتابش از چهل و یک فرهنگ‌ نام‌ برده که از آنها استفاده کرده‌ است‌^[۲].

وی کتاب را‌ به سه بخش تقسیم کرده است:

بخش نخست آن در واقع مقدمه کتاب است. در‌ این‌ بخش، سابقه فرهنگ‌نویسی (به صورت مختصر)، تحقیق در واژگان پارسی و عربی، برخی‌ نقدها‌ و تحقیقات‌ مؤلف درباره اشتباهات فرهنگ‌نویسان پیش از خود و بحث و نقد مفصل در نکات و مباحث‌ دستوری، درمجموع، در دوازده آرایش نوشته شده است.

بخش دوم، بخش عمده و اصلی‌ کتاب‌، دربردارنده‌ ٢٤‌ انجمن‌ است‌. هدایت در این بخش به واژگان فارسی پرداخته است.

بخش سوم شامل کنایات و استعاره‌های زبان فارسی و عربی است که با شواهد شعری از بزرگان ادب فارسی‌ آمده است. این بخش از فرهنگ در سه بخش (پیرایش) نوشته شده است: پیرایش نخست فقط شامل کنایات فارسی است، پیرایش دوم درباره کنایاتی است که از واژه‌های فارسی و عربی‌ ترکیب‌ یافته و پیرایش سوم، شامل کنایات عربی است که در زبان و ادب پارسی کاربرد داشته است^[۳].

بررسى سيصد مدخل از اين فرهنگ، نشان مى‌دهد 64‌ درصد‌ از مدخل‌هاى آن از‌ نظر‌ ساختمانى ساده و 25 درصد مرکب و 5 درصد نيز مشتق است. فعل‌ها نيز حجمى کمتر از 6 درصد از اين فرهنگ را در بر مى‌گيرد؛ به عبارت‌ها‌، جمله‌ها‌، وندها و حروف نيز کمتر‌ توجه‌ شده يا به عبارتى، بى‌توجهى شده است؛ آن چنانکه هريک از آنها، يک درصد از مدخل‌ها را به خود اختصاص داده است^[۴].

پانویس

↑ افشانی آقاجری، بهمن؛ رادفر، ابوالقاسم، ص4
↑ ر.ک: رضایی، سیده نرگس، ص185
↑ افشانی آقاجری، بهمن؛ رادفر، ابوالقاسم، ص4- 6
↑ ر.ک: رضایی، سیده نرگس، ص185

منابع مقاله

وابسته‌ها

[1] افشانی آقاجری، بهمن؛ رادفر، ابوالقاسم، ص4

[2] ر.ک: رضایی، سیده نرگس، ص185

[3] افشانی آقاجری، بهمن؛ رادفر، ابوالقاسم، ص4- 6

[4] ر.ک: رضایی، سیده نرگس، ص185

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۱۳: / خط ۱۳: @@
 | ناشر = کتابفروشی اسلاميه
 | مکان نشر = ایران - تهران
-| سال نشر = 13سده
+| سال نشر = سده13
 | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10932AUTOMATIONCODE
 | چاپ = 1
@@ خط ۲۴: / خط ۲۴: @@
 | پیش از =
 }}
-لطفا از اینجا شروع به نوشتن کنید.
+'''فرهنگ انجمن آرای ناصری''' اثر [[هدایت، رضاقلی|رضاقلى خان هدایت]] (1179- ۱۲۵۰ش)، فرهنگ لغاتی است شامل بیست و چهار «انجمن» که در سه بخش مقدمه، واژگان و کنایات، بر اساس فرهنگ‌نامه‌های پیش از خود، تدوین شده است.
+انجمن آرای ناصری فرهنگی است که بر اساس لغات فرهنگ‌های متقدم، خاصه [[فرهنگ سروری‌]]، جهانگیری‌، [[رشیدی‌]]، [[فرهنگ فارسی برهان قاطع|برهان قاطع]] و [[برهان جامع]]، نوشته‌ شده‌ است‌. این فرهنگ که تقلید و اقتباس‌گونه‌ای از [[فرهنگ جهانگیری]] و امثال آن است، دنباله‌رو فرهنگ‌‌هایی‌ چون‌ برهان قاطع و [[فرهنگ رشیدی]] است. مؤلف در برخی‌ موارد‌ عینا جملات [[فرهنگ فارسی برهان قاطع|برهان قاطع]] را بدون تحقیق علمی در متن خود گنجانده است، لیکن باید گفت که این فرهنگ‌ در‌ صحت‌ و اعتبار به پای [[فرهنگ فارسی برهان قاطع|برهان قاطع]] نمی‌رسد<ref>افشانی آقاجری، بهمن؛ رادفر، ابوالقاسم، ص4</ref>.
+هدایت انگیزه خود را از‌ تدوین‌ این فرهنگ را زدودن لغات‌ فارسى‌ از پراکندگى و تشویش و تمایز‌ واژه‌هاى‌ فارسى از عربى معرفى نموده و در مقدمه کتابش از چهل و یک فرهنگ‌ نام‌ برده که از آنها استفاده کرده‌ است‌<ref>ر.ک: رضایی، سیده نرگس، ص185</ref>.
+وی کتاب را‌ به سه بخش تقسیم کرده است:
+بخش نخست آن در واقع مقدمه کتاب است. در‌ این‌ بخش، سابقه فرهنگ‌نویسی (به صورت مختصر)، تحقیق در واژگان پارسی و عربی، برخی‌ نقدها‌ و تحقیقات‌ مؤلف درباره اشتباهات فرهنگ‌نویسان پیش از خود و بحث و نقد مفصل در نکات و مباحث‌ دستوری، درمجموع، در دوازده آرایش نوشته شده است.
+بخش دوم، بخش عمده و اصلی‌ کتاب‌، دربردارنده‌ ٢٤‌ انجمن‌ است‌. هدایت در این بخش به واژگان فارسی پرداخته است.
+بخش سوم شامل کنایات و استعاره‌های زبان فارسی و عربی است که با شواهد شعری از بزرگان ادب فارسی‌ آمده است. این بخش از فرهنگ در سه بخش (پیرایش) نوشته شده است: پیرایش نخست فقط شامل کنایات فارسی است، پیرایش دوم درباره کنایاتی است که از واژه‌های فارسی و عربی‌ ترکیب‌ یافته و پیرایش سوم، شامل کنایات عربی است که در زبان و ادب پارسی کاربرد داشته است<ref>افشانی آقاجری، بهمن؛ رادفر، ابوالقاسم، ص4- 6</ref>.
+بررسى سيصد مدخل از اين فرهنگ، نشان مى‌دهد 64‌ درصد‌ از مدخل‌هاى آن از‌ نظر‌ ساختمانى ساده و 25 درصد مرکب و 5 درصد نيز مشتق است. فعل‌ها نيز حجمى کمتر از 6 درصد از اين فرهنگ را در بر مى‌گيرد؛ به عبارت‌ها‌، جمله‌ها‌، وندها و حروف نيز کمتر‌ توجه‌ شده يا به عبارتى، بى‌توجهى شده است؛ آن چنانکه هريک از آنها، يک درصد از مدخل‌ها را به خود اختصاص داده است<ref>ر.ک: رضایی، سیده نرگس، ص185</ref>.
 ==پانویس ==
-<references/>
+<references />
 ==منابع مقاله==
+#[[:noormags:1066790| افشانی آقاجری، بهمن؛ رادفر، ابوالقاسم، «نقدی بر فرهنگ انجمن‌آرای ناصری»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کهن نامه ادب پارسی، بهار 1393، سال پنجم- شماره 1]].
+#[[:noormags:863695| رضایی، سیده نرگس، «معرفی و نقد اصول فرهنگ نویسی در انجمن ارای ناصری»، پایگاه مجلات تخصصی نور، نثرپژوهی ادب فارسی، زمستان 1388- شماره 23- دوره جدید]].
 ==وابسته‌ها==
 {{وابسته‌ها}}
 [[رده:کتاب‌شناسی]]
-[[رده:فاقد مقاله]]
+[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]]
+[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
+[[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
+[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]
+[[رده:مقالات آبان 01 مکرمی]]
+[[رده:مقالات بازبینی شده1]]
+[[رده:مقالات بازبینی شده2 آذر 1401]]