۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
عوائد الأيام في بيان قواعد الأحكام و مهمات مسائل الحلال و الحرام: تفاوت میان نسخه‌ها
عوائد الأيام في بيان قواعد الأحكام و مهمات مسائل الحلال و الحرام (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۹ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۰:۰۳
، ۱۹ ژانویهٔ ۲۰۲۱جایگزینی متن - 'اسلامي' به 'اسلامى'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'اسلامي' به 'اسلامى') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
| عنوان =عوائد الایام في بیان قواعد الاحکام و مهمات مسائل الحلال و الحرام | | عنوان =عوائد الایام في بیان قواعد الاحکام و مهمات مسائل الحلال و الحرام | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[نراقی، احمد بن محمدمهدی]] ( | [[نراقی، احمد بن محمدمهدی]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =BP 169/5 /ن4ع9 | | کد کنگره =BP 169/5 /ن4ع9 | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
ولایت فقیه | ولایت فقیه | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
دفتر | [[دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم]]، مرکز انتشارات | ||
| مکان نشر =قم - ایران | | مکان نشر =قم - ایران | ||
| سال نشر = 1375 ش | | سال نشر = 1375 ش | ||
| کد اتوماسیون = | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE03676AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =5340 | |||
| کتابخوان همراه نور =03676 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''عوائد الأيام في بيان قواعد الأحكام و مهمات مسائل الحلال و الحرام'''، تأليف ملا [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|احمد بن محمد مهدى بن ابوذر نراقى كاشانى]]، معروف به [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|فاضل نراقى]](م 1245ق)، است. | '''عوائد الأيام في بيان قواعد الأحكام و مهمات مسائل الحلال و الحرام'''، تأليف ملا [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|احمد بن محمد مهدى بن ابوذر نراقى كاشانى]]، معروف به [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|فاضل نراقى]](م 1245ق)، است. | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۷: | ||
اين كتاب، از معروف‌ترين و مشهورترين آثار به جاى مانده از مؤلف مى‌باشد و در بين آثار فقهى متأخرين از جايگاه ارزش‌مندى برخوردار است و حاوى موضوعات مختلف فقهى، اصولى، ادبى و... مى‌باشد. | اين كتاب، از معروف‌ترين و مشهورترين آثار به جاى مانده از مؤلف مى‌باشد و در بين آثار فقهى متأخرين از جايگاه ارزش‌مندى برخوردار است و حاوى موضوعات مختلف فقهى، اصولى، ادبى و... مى‌باشد. | ||
از تاريخ شروع كتاب، اطلاع دقيقى در دست نيست، اما با توجه به اينكه مباحثى از كتاب، به كتاب «[[مستند الشيعة في أحكام الشريعة|مستند الشيعة]]» - كه در سال 1234ق، به پايان رسيده - ارجاع داده شده است.<ref>عوائد الايام صفحات 310، 311، 581 و [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 14/21 و 15، ج 418/3</ref> | از تاريخ شروع كتاب، اطلاع دقيقى در دست نيست، اما با توجه به اينكه مباحثى از كتاب، به كتاب «[[مستند الشيعة في أحكام الشريعة|مستند الشيعة]]» - كه در سال 1234ق، به پايان رسيده - ارجاع داده شده است.<ref>عوائد الايام صفحات 310، 311، 581 و [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 14/21 و 15، ج 418/3</ref> و با توجه به مطلبى كه در آخر نسخه‌ى چاپ سنگى سال 1321ق، آمده است كه «هذا آخر ما كتبه المصنف عليه الرحمة و الرضوان ثم وقعت الواقعة العظيمة و المصيبة العظيمة بعده بأيام في ثاني ربيع 1245ق و توفى قدس‌سره»<ref>مقدمه‌ى ناشر، صفحه 86</ref>، مشخص مى‌شود كه كتاب، حدودا بين سال‌هاى 1234 تا 1245ق، نوشته شده است. | ||
اثر ياد شده به جهت اهميت آن، مورد توجه عالمان عصر مؤلف و پس از آن واقع شده و تنها كتاب فقهى او است كه بر بعضى از مباحث آن، حواشى مفيدى از مبرزترين شاگرد وى، [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ اعظم انصارى]] مى‌توان يافت.<ref>الذريعة354/15/</ref> | اثر ياد شده به جهت اهميت آن، مورد توجه عالمان عصر مؤلف و پس از آن واقع شده و تنها كتاب فقهى او است كه بر بعضى از مباحث آن، حواشى مفيدى از مبرزترين شاگرد وى، [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ اعظم انصارى]] مى‌توان يافت.<ref>الذريعة354/15/</ref> | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب، هشتاد و هشت عائده را در بر دارد و مؤلف، در هر عائده، مسئله و يا قاعده‌اى را با دقت تمام به بحث گذاشته است. | كتاب، هشتاد و هشت عائده را در بر دارد و مؤلف، در هر عائده، مسئله و يا قاعده‌اى را با دقت تمام به بحث گذاشته است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
اين كتاب، نظير ساير كتب فقهى ابتدا به باب عبادات و سپس معاملات و نظاير آن نپرداخته است، بلكه مباحثى از فقه، اصول فقه و ادبيات را به‌صورت مجزا و مستقل مطرح و با عنوان عائده، به معناى بخشش، منفعت و خير تقسيم‌بندى نموده است. | اين كتاب، نظير ساير كتب فقهى ابتدا به باب عبادات و سپس معاملات و نظاير آن نپرداخته است، بلكه مباحثى از فقه، اصول فقه و ادبيات را به‌صورت مجزا و مستقل مطرح و با عنوان عائده، به معناى بخشش، منفعت و خير تقسيم‌بندى نموده است. | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۵: | ||
#:مؤلف، در بحث ولايت فقيه مى‌نويسد: «فإن من البديهيات التي يفهمها كل عامي و عالم و يحكم بها، أنّه إذا قال نبي لأحد عند مسافرته أو وفاته، فلان وارثي و مثلي و بمنزلتي و خليفتي و أميني و حجتي و الحاكم من قبلي عليكم و المرجع لكم في جميع حوادثكم و بيده مجاري أموركم و أحكامكم و هو الكافل لرعيتي، أنّ له كل ما كان لذلك النبي في أمور الرعيّة و ما يتعلق بأمّته، بحيث لا يشك فيه أحد و يتبادر منه ذلك كيف لا؟ مع أن أكثر النصوص الواردة في حق الأوصياء المعصومين المستدل بها في مقامات إثبات الولاية و الإمامة المتضمنين لولاية جميع ما للنبي فيه الولاية ليس متضمنا لأكثر من ذلك.»<ref>صفحه 537</ref> | #:مؤلف، در بحث ولايت فقيه مى‌نويسد: «فإن من البديهيات التي يفهمها كل عامي و عالم و يحكم بها، أنّه إذا قال نبي لأحد عند مسافرته أو وفاته، فلان وارثي و مثلي و بمنزلتي و خليفتي و أميني و حجتي و الحاكم من قبلي عليكم و المرجع لكم في جميع حوادثكم و بيده مجاري أموركم و أحكامكم و هو الكافل لرعيتي، أنّ له كل ما كان لذلك النبي في أمور الرعيّة و ما يتعلق بأمّته، بحيث لا يشك فيه أحد و يتبادر منه ذلك كيف لا؟ مع أن أكثر النصوص الواردة في حق الأوصياء المعصومين المستدل بها في مقامات إثبات الولاية و الإمامة المتضمنين لولاية جميع ما للنبي فيه الولاية ليس متضمنا لأكثر من ذلك.»<ref>صفحه 537</ref> | ||
#طرح مباحثى كه براى استنباط احكام ضرورى است. | #طرح مباحثى كه براى استنباط احكام ضرورى است. | ||
#تتبع وسيع در آيات قرآن كريم و احاديث شريفه‌ى | #تتبع وسيع در آيات قرآن كريم و احاديث شريفه‌ى اهل‌بيت(ع) همراه با استقراى تام اقوال فقهاى متقدمين و متأخرين و استفاده از آراى ادبا و مفسرين بزرگ و حفظ امانت و دقت در نقل كلمات آنان و دقت در نصوص و آرا. | ||
#ترتيب زيباى مباحث با عنوان عائدة، دقت در استفاده از تعابير صحيح، رعايت ايجاز و اختصار، قلم رسا و متن روان. | #ترتيب زيباى مباحث با عنوان عائدة، دقت در استفاده از تعابير صحيح، رعايت ايجاز و اختصار، قلم رسا و متن روان. | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۵: | ||
#بحث اسراف كه در عائده‌ى شصت و يك، به‌صورت مبسوط و محققانه و واقع‌گرايانه مطرح شده است، در هيچ كتاب فقهى مانند آن، نمى‌توان مشاهده نمود. | #بحث اسراف كه در عائده‌ى شصت و يك، به‌صورت مبسوط و محققانه و واقع‌گرايانه مطرح شده است، در هيچ كتاب فقهى مانند آن، نمى‌توان مشاهده نمود. | ||
#از ابتكارات مؤلف، تقديم اماره بر اصل عمليه است كه با آنكه در آن زمان، مسئله‌ى حكومت و ورود مطرح نبوده، | #از ابتكارات مؤلف، تقديم اماره بر اصل عمليه است كه با آنكه در آن زمان، مسئله‌ى حكومت و ورود مطرح نبوده، کیفیت اين تقديم به خوبى بيان شده است. | ||
#مرحوم نراقى معتقد است كه اصل در عقود، عدم لزوم است مگر آنچه با دليل استثنا شده است. | #مرحوم نراقى معتقد است كه اصل در عقود، عدم لزوم است مگر آنچه با دليل استثنا شده است. | ||
#از فتواهاى نادر [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|محقق نراقى]] - كه بدون شك تحت تأثير جنبه‌هاى اخلاقى او نيز بوده - وجوب وفاء به هر وعده است. | #از فتواهاى نادر [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|محقق نراقى]] - كه بدون شك تحت تأثير جنبه‌هاى اخلاقى او نيز بوده - وجوب وفاء به هر وعده است. | ||
| خط ۹۴: | خط ۹۲: | ||
===تاريخ انتشار=== | ===تاريخ انتشار=== | ||
مجموع كتاب عوائد الايام و بعضى از قسمت‌هاى آن، در زمان‌هاى متفاوتى مكررا چاپ شده‌اند: اولين بار، مجموع كتاب، در سال 1266ق، با حواشى [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ اعظم انصارى]] و بار ديگر در سال 1312 چاپ شده است.<ref>الذريعة354/15، مقدمه‌اى بر فقه شيعه 331</ref> | مجموع كتاب عوائد الايام و بعضى از قسمت‌هاى آن، در زمان‌هاى متفاوتى مكررا چاپ شده‌اند: اولين بار، مجموع كتاب، در سال 1266ق، با حواشى [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ اعظم انصارى]] و بار ديگر در سال 1312 چاپ شده است.<ref>الذريعة354/15، مقدمه‌اى بر فقه شيعه 331</ref> | ||
در سال 1410 دو عائده از مطالب كتاب، در ضمن مجموعه‌اى به اسم «ثلاث دراسات» چاپ شده است كه عائده‌ى 19 با عنوان قاعدة نفى العسر و الحرج و عائده‌ى 88 با عنوان تصحيح المشتبه في بيان تصحيح بعض أسماء الرجال مى‌باشند. | در سال 1410 دو عائده از مطالب كتاب، در ضمن مجموعه‌اى به اسم «ثلاث دراسات» چاپ شده است كه عائده‌ى 19 با عنوان قاعدة نفى العسر و الحرج و عائده‌ى 88 با عنوان تصحيح المشتبه في بيان تصحيح بعض أسماء الرجال مى‌باشند. | ||
| خط ۱۰۰: | خط ۹۸: | ||
عائده‌ى 54 با عنوان «ولاية الفقيه» يك بار به صورت مستقل در بيروت، تحت نظارت سيد ياسين موسوى چاپ شده است و پس از پيروزى انقلاب اسلامى و ضرورت تبيين مسئله‌ى ولايت فقيه، ترجمه‌ى فارسى بحث ولايت فقيه، در سال 1406 با نام «حدود اختيارات حاكم اسلامى» تحت نظارت وزارت ارشاد اسلامى چاپ شده است و براى دومين بار ترجمه‌ى آن به وسيله‌ى دكتر سيد جمال موسوى و چاپ آن توسط مركز تحقيق اسلامى بنياد بعثت، در سال 1408، صورت گرفته است. | عائده‌ى 54 با عنوان «ولاية الفقيه» يك بار به صورت مستقل در بيروت، تحت نظارت سيد ياسين موسوى چاپ شده است و پس از پيروزى انقلاب اسلامى و ضرورت تبيين مسئله‌ى ولايت فقيه، ترجمه‌ى فارسى بحث ولايت فقيه، در سال 1406 با نام «حدود اختيارات حاكم اسلامى» تحت نظارت وزارت ارشاد اسلامى چاپ شده است و براى دومين بار ترجمه‌ى آن به وسيله‌ى دكتر سيد جمال موسوى و چاپ آن توسط مركز تحقيق اسلامى بنياد بعثت، در سال 1408، صورت گرفته است. | ||
كتاب موجود در برنامه، در سال 1417 به وسيله‌ى مركز نشر تابع مكتب الاعلام الاسلامى در چاپ‌خانه‌ى مكتب الاعلام الاسلامى چاپ شده است. كار تحقيق كتاب توسط گروه تحقيق ابحاث و الدراسات | كتاب موجود در برنامه، در سال 1417 به وسيله‌ى مركز نشر تابع مكتب الاعلام الاسلامى در چاپ‌خانه‌ى مكتب الاعلام الاسلامى چاپ شده است. كار تحقيق كتاب توسط گروه تحقيق ابحاث و الدراسات الاسلامىة صورت پذيرفته است. | ||
==پانویس == | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
| خط ۱۲۰: | خط ۱۱۸: | ||
مقدمه‌اى بر فقه شيعه 331/. | مقدمه‌اى بر فقه شيعه 331/. | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[القواعد و الفوائد في الفقه و الاُصول و العربية]] | |||
[[الأقطاب الفقهية علی مذهب الامامية]] | |||
[[بحوث في قاعدة الفراغ و التجاوز ]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
| خط ۱۲۵: | خط ۱۳۴: | ||
[[رده: فقه و اصول]] | [[رده: فقه و اصول]] | ||
[[رده: فقه (آثار کلی - اختصاصی)]] | [[رده: فقه (آثار کلی - اختصاصی)]] | ||