۶۷۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''عرفان اسلامی سير تحول متون'''، نوشته اسماعیل منصوری لاریجانی(1337ش) است. مصنف سیر پیدایش تصوف را | '''عرفان اسلامی سير تحول متون'''، نوشته اسماعیل منصوری لاریجانی(1337ش) است. مصنف سیر پیدایش تصوف را از آغاز تا پایان دوره قاجاریه، با ویژگی‌های آن دوره‌بندی کرده است. | ||
او سرآمدان هر دوره را معرفی کرده و تألیف‌هایشان را با شرحی مفصل توضیح داده است.<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص27</ref> | |||
مصنف خاستگاه تصوف اسلامی را به آموزه‌های قرآنی و سیرۀ پیامبر(ص) نسبت می‌دهد. نیمه قرن دوم هجری به عنوان آغاز نهضت فکری و فرهنگی تصوف مطرح شده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص 16</ref> او ویژگی‌های این دوره -عصر پیدایش- را شرح کرده است؛ ورود دانش‌های یونانی به جهان اسلام یکی از برجستگی‌های دوره پیدایش است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص 17</ref>مصنف تألیفات این دوره را دارای ویژگی‌های خاصی می‌داند؛ دارابودن نثر ساده و دوربودن از هرگونه اطناب یا ایجاز و آرایه‌های ادبی از آن‌ها به شمار می‌آیند<ref>ر.ک: همان، ص 19</ref> | مصنف خاستگاه تصوف اسلامی را به آموزه‌های قرآنی و سیرۀ پیامبر(ص) نسبت می‌دهد. نیمه قرن دوم هجری به عنوان آغاز نهضت فکری و فرهنگی تصوف مطرح شده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص 16</ref> او ویژگی‌های این دوره -عصر پیدایش- را شرح کرده است؛ ورود دانش‌های یونانی به جهان اسلام یکی از برجستگی‌های دوره پیدایش است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص 17</ref>مصنف تألیفات این دوره را دارای ویژگی‌های خاصی می‌داند؛ دارابودن نثر ساده و دوربودن از هرگونه اطناب یا ایجاز و آرایه‌های ادبی از آن‌ها به شمار می‌آیند<ref>ر.ک: همان، ص 19</ref> | ||
بخش دوم کتاب را عصر تحول دربرگرفته است. این عصر از آغاز قرن پنجم تا ظهور محیی الدین عربی است. در این دوره، فقه | بخش دوم کتاب را عصر تحول دربرگرفته است. این عصر از آغاز قرن پنجم تا ظهور محیی الدین عربی است. در این دوره، فقه چیره گشته است و متشرعان بر اهل عرفان سخت می‌گرفتند. با این حال، مردم پذیرای عرفان و عارفان بودند.<ref>ر.ک: همان، ص 86</ref> | ||
بخش سوم درباره عصر تکامل عرفان در قرن‌های هفتم، هشتم و نهم است. عرفان این دوره | بخش سوم درباره عصر تکامل عرفان در قرن‌های هفتم، هشتم و نهم است. عرفان این دوره (که مقارن با حمله مغول به خلافت اسلامی است) شکوفا می‌شود. ظهور ابن عربی و سید حیدر آملی از برجستگی‌های این دوره است.<ref>ر.ک: همان، ص 310و 312</ref> | ||
چهارمین بخش از کتاب را عصر زوال عرفان شکل داده است. فرقه‌های تصوف در این دوره | چهارمین بخش از کتاب را عصر زوال عرفان شکل داده است. فرقه‌های تصوف در این دوره (در قرن‌های هشتم و نهم هجری) به سوی مسائل اجتماعی و سیاسی گرایش یافتند. پادشاهی صفوی نمونه بارز سیاسی شدن آنان است<ref>ر.ک: همان، ص 513</ref>تصوف در اواخر دوره صفویه فروکش کرد و در دوره زندیه با سلسله نعمت اللهی دوباره رونق گرفت.<ref>ر.ک: همان، ص 527</ref>نهایتاً اینکه، تصوف در دوره قاجار رونق نسبی یافت و گرایش ویژه‌ای به سیاست پیدا کرد. حاجی میرزا آقاسی در این دوره به وزارت هم رسید و صفی‌علی‌شاه (علی‌رغم مخالفت فقیهان) در دربار شاه قاجار منزلت والایی یافت<ref>ر.ک: همان، ص 529-528</ref> | ||
فهرست محتوا در آغاز و فهرست آیات، روایات، عبارات و اشعار عربی، اشعار فارسی، اشخاص، جای‌ها، اصطلاحات و کتابنامه در پایان کتاب آمده است. | |||
==پانویس == | ==پانویس == | ||