رساله در حقیقت و کیفیت سلسله موجودات و تسلسل اسباب و مسببات: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'شيخ الرئيس' به 'شيخ الرئيس'
جز (جایگزینی متن - '== معرفى اجمالى == «(.*)»' به '== معرفى اجمالى == '''$1'''')
جز (جایگزینی متن - 'شيخ الرئيس' به 'شيخ الرئيس')
خط ۴۱: خط ۴۱:


== معرفى اجمالى ==
== معرفى اجمالى ==
'''رساله در حقيقت و كيفيت سلسله موجودات و تسلسل اسباب و مسببات''' نام رساله‌اى است كه مرحوم شيخ الرئيس ابو على حسين بن عبد الله بن سينا، در موضوع خلقت موجودات، به زبان فارسى و براى ارائه نظريه اسلام در اين زمينه كه متفاوت با نظريات دانشمندان يونانى و ديگر انديشمندان غير مسلمان است، در قرن چهارم هجرى، به رشته تحرير درآورده است.
'''رساله در حقيقت و كيفيت سلسله موجودات و تسلسل اسباب و مسببات''' نام رساله‌اى است كه مرحوم [[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]] ابو على حسين بن عبد الله بن سينا، در موضوع خلقت موجودات، به زبان فارسى و براى ارائه نظريه اسلام در اين زمينه كه متفاوت با نظريات دانشمندان يونانى و ديگر انديشمندان غير مسلمان است، در قرن چهارم هجرى، به رشته تحرير درآورده است.


اين كتاب، از آن جهت كه در بر گيرنده نظريه قدم واجب الوجود و حدوث عالم است و از اولين كتبى است كه در مقابل نظريه ارسطو و تابعينش تأليف شده و سخن آنان را در مورد قدم عالم، ابطال نموده است، داراى ويژگى و جايگاه خاصى مى‌باشد.
اين كتاب، از آن جهت كه در بر گيرنده نظريه قدم واجب الوجود و حدوث عالم است و از اولين كتبى است كه در مقابل نظريه ارسطو و تابعينش تأليف شده و سخن آنان را در مورد قدم عالم، ابطال نموده است، داراى ويژگى و جايگاه خاصى مى‌باشد.


در انتساب اين كتاب، به بو على سينا، جاى سخن وجود دارد و آن بدين جهت است كه ادبيات كتاب با دست‌نوشته‌هاى مسلم بو على به زبان فارسى، قدرى متفاوت است. اضافه بر آن، در هيچ‌كدام از مواردى كه آثار بو على به ثبت رسيده، نام اين كتاب نيامده است كه اين نيز شك را در انتساب اين كتاب به وى، زيادتر مى‌كند. از طرفى چون مطالب ذكر شده در اين كتاب، كاملاً هم‌آهنگ با نظريات و تأليفات بو على مى‌باشد و حتى يك نفر هم منكر نسبت اين كتاب به شيخ الرئيس نشده است، مى‌توان اين رساله را از تأليفات ايشان به حساب آورد.
در انتساب اين كتاب، به بو على سينا، جاى سخن وجود دارد و آن بدين جهت است كه ادبيات كتاب با دست‌نوشته‌هاى مسلم بو على به زبان فارسى، قدرى متفاوت است. اضافه بر آن، در هيچ‌كدام از مواردى كه آثار بو على به ثبت رسيده، نام اين كتاب نيامده است كه اين نيز شك را در انتساب اين كتاب به وى، زيادتر مى‌كند. از طرفى چون مطالب ذكر شده در اين كتاب، كاملاً هم‌آهنگ با نظريات و تأليفات بو على مى‌باشد و حتى يك نفر هم منكر نسبت اين كتاب به [[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]] نشده است، مى‌توان اين رساله را از تأليفات ايشان به حساب آورد.


[[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، علت تأليف اين رساله را پاسخ به درخواست يكى از دوستان راستين خود مى‌داند.
[[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، علت تأليف اين رساله را پاسخ به درخواست يكى از دوستان راستين خود مى‌داند.
خط ۶۳: خط ۶۳:
از جمله سؤالات مطرح شده، سؤال در باره ماهيت صادر اول است كه مؤلف، در جواب مى‌گويد: آن، موجودى است كه قابليت اول شدن در خلقت را داراست و چيزى نمى‌تواند حائز اين مرتبه گردد غير از عقل كل كه عين دانش است، سپس به همين مناسبت توضيحاتى را راجع به قدر و منزلت عقل ارائه مى‌كند.
از جمله سؤالات مطرح شده، سؤال در باره ماهيت صادر اول است كه مؤلف، در جواب مى‌گويد: آن، موجودى است كه قابليت اول شدن در خلقت را داراست و چيزى نمى‌تواند حائز اين مرتبه گردد غير از عقل كل كه عين دانش است، سپس به همين مناسبت توضيحاتى را راجع به قدر و منزلت عقل ارائه مى‌كند.


شيخ الرئيس، در ادامه سخنى دارد در مورد اينكه چرا خلقت واجب الوجود به صادر اول خاتمه نيافت و ديگر موجودات را نيز خلق كرد و پاسخ مى‌دهد كه عقل اول نيز مانند واجب الوجود ظاهر بالاستقلال نيست، بلكه به واسطه آثار و معلول‌هاى خود ظاهر مى‌گردد، فلذا ناگزير بايد آثارى از او پديد مى‌آمد تا او نيز به مرتبه ظهور برسد.
[[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]]، در ادامه سخنى دارد در مورد اينكه چرا خلقت واجب الوجود به صادر اول خاتمه نيافت و ديگر موجودات را نيز خلق كرد و پاسخ مى‌دهد كه عقل اول نيز مانند واجب الوجود ظاهر بالاستقلال نيست، بلكه به واسطه آثار و معلول‌هاى خود ظاهر مى‌گردد، فلذا ناگزير بايد آثارى از او پديد مى‌آمد تا او نيز به مرتبه ظهور برسد.


اينكه چه موجوداتى از طريق عقل اول به وجود آمده‌اند، موضوع سؤال ديگرى است كه مؤلف طرح كرده و بدان پاسخ داده؛ سخن، در باره چيستى و چگونگى اولين عنصرى كه به وجود آمده، در همين راستا مى‌باشد. در ذيل همين مسئله، توضيحاتى در مورد اجرام فلكى و چگونگى آنها آمده است.
اينكه چه موجوداتى از طريق عقل اول به وجود آمده‌اند، موضوع سؤال ديگرى است كه مؤلف طرح كرده و بدان پاسخ داده؛ سخن، در باره چيستى و چگونگى اولين عنصرى كه به وجود آمده، در همين راستا مى‌باشد. در ذيل همين مسئله، توضيحاتى در مورد اجرام فلكى و چگونگى آنها آمده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش