دیوان ابن‌ عربی: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۱۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۸ دسامبر ۲۰۱۶
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۴: خط ۲۴:
| تعداد جلد      =  
| تعداد جلد      =  
| کتابخانۀ دیجیتال نور  = 17373
| کتابخانۀ دیجیتال نور  = 17373
| کد کنگره      = ‏PJA‎‏ ‎‏4235‎‏ ‎‏/‎‏د‎‏9
| کد کنگره      = 9‎‏د‎‏/‎‏ ‎‏4235‎‏ ‎‏‏PJA‎
|*
|*
BOK10439
BOK10439
خط ۵۶: خط ۵۶:
در‌ میان ابیاتی که بیانگر این معناست، می‌توان به این دوبیت (صفحه 12) اشاره کرد‌:
در‌ میان ابیاتی که بیانگر این معناست، می‌توان به این دوبیت (صفحه 12) اشاره کرد‌:


نحنُ‌ سرُّ الأزلي بالوجودِ الأبدي
{{شعر}}
{{ب|''نحنُ‌ سرُّ الأزلي''|2=''بالوجودِ الأبدي''}}


و اعتلينا و استوينا بالمقامِ‌ القُدُسي‌ <ref>ر.ک: کیانی، حسین و میرقادری، فضل‌الله، ص159</ref>.
{{ب|''و اعتلينا و استوينا''|2=''بالمقامِ‌ القُدُسي‌''}}{{پایان شعر}}
<ref>ر.ک: کیانی، حسین و میرقادری، فضل‌الله، ص159</ref>.


در مورد دانـش ویـژه و لوح و قلم‌، او‌ بر این باور است که لوح محفوظ و قلم الهی بوده است که برای‌ شخص‌ ابن‌عربی، لوح و قلم ساخته و آن‌ها‌ را‌ در عالم‌ وجود‌ به‌ حرکت و امتداد درآورده است. پس به‌ دنبال‌ آن، دستش دست خدا در مـلکوت اسـت، هر جا که بخواهد به‌ حرکت‌ درمی‌آید و انگاره‌هایی که به‌واسطه آن‌ دست ایجاد می‌شود، بهره‌مندی‌ معنوی‌ و اشراقی اوست. پیام شاعر با‌ این‌ بیان به تمام انسان‌ها در همه دوران‌ها ایـن است که قدرت و عزّت حقیقی‌ این‌چنین‌ به دست می‌آید و انسانی که‌ چونان‌ قطره‌ای‌ به دریا بپیوندد‌، خود‌ به دریایی ماندگار تبدیل‌ می‌شود‌. در این باره (در ص47) چنین سروده است:
در مورد دانـش ویـژه و لوح و قلم‌، او‌ بر این باور است که لوح محفوظ و قلم الهی بوده است که برای‌ شخص‌ ابن‌عربی، لوح و قلم ساخته و آن‌ها‌ را‌ در عالم‌ وجود‌ به‌ حرکت و امتداد درآورده است. پس به‌ دنبال‌ آن، دستش دست خدا در مـلکوت اسـت، هر جا که بخواهد به‌ حرکت‌ درمی‌آید و انگاره‌هایی که به‌واسطه آن‌ دست ایجاد می‌شود، بهره‌مندی‌ معنوی‌ و اشراقی اوست. پیام شاعر با‌ این‌ بیان به تمام انسان‌ها در همه دوران‌ها ایـن است که قدرت و عزّت حقیقی‌ این‌چنین‌ به دست می‌آید و انسانی که‌ چونان‌ قطره‌ای‌ به دریا بپیوندد‌، خود‌ به دریایی ماندگار تبدیل‌ می‌شود‌. در این باره (در ص47) چنین سروده است:


قلمي و لوحـي فـي الوجـودِ یمدُّهُ قلمُ الإلهِ و لوحه‌ المـحفوظُ‌
{{شعر}}
 
{{ب|''قلمي و لوحـي فـي الوجـودِ یمدُّهُ''|2=''قلمُ الإلهِ و لوحه‌ المـحفوظُ‌''}}
و یـدي يـمينُ الله في ملكوته ما‌ شئتُ‌ أجري والرّسومُ‌ حظوظُ‌ <ref>ر.ک: همان، ص159</ref>.
{{ب|''و یـدي يـمينُ الله في ملكوته''|2=''ما‌ شئتُ‌ أجري والرّسومُ‌ حظوظُ‌''}}{{پایان شعر}}
 
<ref>ر.ک: همان، ص159</ref>.


ابن‌عربی‌، ضمن‌ فخر به ارتباطش با خداوند، به مدارج سلوک خویش اشاره می‌کند و منزلت‌ ابتدایی‌ و فرودین‌ خویش را یادآور مـی‌شود تـا از سویی به مخاطبان گوشزد کند که برای هر‌ کس‌ ممکن‌ است به آن مدارج عالیه برسد و از سوی دیگر، نسبت به آن مقامی که‌ بدان‌ دست یافته، شکرگزاری کند. ابتدا خود را بـنده‌ای مـی‌داند که هوای نفس بر‌ او‌ حاکم‌ بوده و امروزه بالاتر از آن است که در قالبی از آن اسم‌ها بگنجد. او‌ خود‌ را بنده پروردگاری می‌داند که همانندی ندارد. او نسبت خویش را بـه خـداوند‌ مانند‌ فلک‌ و قطب می‌داند. وی از جـانب خـداوند این خبر را دریافت کرده است که او در‌ قلب‌ بنده مؤمنش جای دارد. سپس خداوند را تسبیح می‌گوید. او را دست‌نایافتنی‌ می‌داند‌ و معتقد‌ است وجود او نیز به دلیل ارتباطش بـا خـداوند دست‌نایافتنی گشته است. نـکته قـابل توجه‌ و مهم‌ در‌ گفتار فوق این است که شاعر در کنار افتخار خویش به ارتباطش‌ با‌ خداوند و دست یافتن به همه ارزش‌ها و متعالی گشتن، به نقص و کمبود گذشته خویش اعتراف می‌کند و این‌ اعتراف‌، زمـینه‌ای مـطلوب جهت دستیابی به آن کمالات است؛ آنجا (ص170) که می‌گوید:
ابن‌عربی‌، ضمن‌ فخر به ارتباطش با خداوند، به مدارج سلوک خویش اشاره می‌کند و منزلت‌ ابتدایی‌ و فرودین‌ خویش را یادآور مـی‌شود تـا از سویی به مخاطبان گوشزد کند که برای هر‌ کس‌ ممکن‌ است به آن مدارج عالیه برسد و از سوی دیگر، نسبت به آن مقامی که‌ بدان‌ دست یافته، شکرگزاری کند. ابتدا خود را بـنده‌ای مـی‌داند که هوای نفس بر‌ او‌ حاکم‌ بوده و امروزه بالاتر از آن است که در قالبی از آن اسم‌ها بگنجد. او‌ خود‌ را بنده پروردگاری می‌داند که همانندی ندارد. او نسبت خویش را بـه خـداوند‌ مانند‌ فلک‌ و قطب می‌داند. وی از جـانب خـداوند این خبر را دریافت کرده است که او در‌ قلب‌ بنده مؤمنش جای دارد. سپس خداوند را تسبیح می‌گوید. او را دست‌نایافتنی‌ می‌داند‌ و معتقد‌ است وجود او نیز به دلیل ارتباطش بـا خـداوند دست‌نایافتنی گشته است. نـکته قـابل توجه‌ و مهم‌ در‌ گفتار فوق این است که شاعر در کنار افتخار خویش به ارتباطش‌ با‌ خداوند و دست یافتن به همه ارزش‌ها و متعالی گشتن، به نقص و کمبود گذشته خویش اعتراف می‌کند و این‌ اعتراف‌، زمـینه‌ای مـطلوب جهت دستیابی به آن کمالات است؛ آنجا (ص170) که می‌گوید:


قد كنتُ‌ عبداً و الهوی حاكمي فاليومَ أولی أن أسمّـي‌ به‌
{{شعر}}
{{ب|''قد كنتُ‌ عبداً و الهوی حاكمي''|2=''فاليومَ أولی أن أسمّـي‌ به‌''}}


لأنّني‌ عبدٌ لربٍّ یری و ما لَهُ في الخلقِ‌ مِن‌ مشبه
{{ب|''لأنّني‌ عبدٌ لربٍّ یری''|2=''و ما لَهُ في الخلقِ‌ مِن‌ مشبه''}}


أصبحتُ منهُ فلكاً حـاوياً يـدورُ بالحكم عـلـی قطبه
{{ب|''أصبحتُ منهُ فلكاً حـاوياً''|2=''يـدورُ بالحكم عـلـی قطبه''}}


لأنّهُ قال لَنـا مُخبراً‌ بأنّهُ‌ في العبـدِ فـي قلبه
{{ب|''لأنّهُ قال لَنـا مُخبراً‌''|2=''بأنّهُ‌ في العبـدِ فـي قلبه''}}


سبحانَهُ‌ عزَّ‌ و عزّت بِه‌ أنفسُنا‌ و الكُلُّ‌ مـنهُ بِه <ref>ر.ک: همان، ص162</ref>.
{{ب|''سبحانَهُ‌ عزَّ‌ و عزّت بِه‌''|2=''أنفسُنا‌ و الكُلُّ‌ مـنهُ بِه''}}{{پایان شعر}}
<ref>ر.ک: همان، ص162</ref>.


او در دیوان اشعارش، همانند‌ شـاعرانی‌ نـیست که‌ به‌ چیزهایی‌ افتخار کند و تـنها جـوانب مثبت خـویش‌ را‌ عـرضه کـند و به رخ دیگران بکشد، بـلکه هنر او در این است‌ که‌ راز و رمز موفقیت و به والایی گراییدن‌ و قدسی شدن را عرضه‌ می‌کند‌ و هرگز در پی آن نـیست‌ کـه‌ خود باشد و دیگران نباشند<ref>همان، ص169</ref>.
او در دیوان اشعارش، همانند‌ شـاعرانی‌ نـیست که‌ به‌ چیزهایی‌ افتخار کند و تـنها جـوانب مثبت خـویش‌ را‌ عـرضه کـند و به رخ دیگران بکشد، بـلکه هنر او در این است‌ که‌ راز و رمز موفقیت و به والایی گراییدن‌ و قدسی شدن را عرضه‌ می‌کند‌ و هرگز در پی آن نـیست‌ کـه‌ خود باشد و دیگران نباشند<ref>همان، ص169</ref>.
خط ۹۶: خط ۱۰۰:


== وابسته‌ها ==
== وابسته‌ها ==
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[زبان شناسی، علم زبان]]‎‏
[[رده:زبان و ادبیات شرقی]]
[[رده:زیان و ادبیات عربی]]


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش