نمایش مبدأ برای درر العقود الفریدة فی تراجم الأعیان المفیدة (تحقیق: درویش و مصری)

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR11616J1.jpg
| عنوان =درر العقود الفريدة في تراجم الأعيان المفيدة
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران = 
[[مقریزی، احمد بن علی]] (نویسنده)

[[مصري، محمد]] (محقق)

[[درويش، عدنان]] (محقق)
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏CT‎‏ ‎‏203‎‏ ‎‏/‎‏ع‎‏4‎‏م‎‏7‎‏ ‎‏1374 
| موضوع =
 1.اسلام - سرگذشت‌نامه

2.کشورهای اسلامی - سرگذشت‌نامه - متون قديمی تا قرن 14

3.کشورهای عربی - سرگذشت‌نامه - متون قديمی تا قرن 14

| ناشر = 
جمهورية العربية السورية، منشورات وزارة الثقافة
| مکان نشر =سوريه - دمشق
| سال نشر = 1995م 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11616AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| تعداد جلد =2
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11616
| کتابخوان همراه نور =11616
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}

'''درر العقود الفریدة فی تراجم الأعیان المفیدة'''، اثر [[مقریزی، احمد بن علی|احمد بن علی مقریزی]]، با تحقیق عدنان درویش و محمد مصری، سرگذشت‌نامه‌ای است از مشاهیر معاصر مقریزی، اعم از شاهان، امیران، وزیران، کاتبان، فقیهان، عالمان و شاعران که به زبان عربی و در قرن نهم هجری نوشته شده است.

آنچه باعث اهمیت کتاب می‌شود، این است که اکثر مترجمین کتاب، از معاصرین نویسنده بوده و این امر بر ارزش و اعتبار آن می‌افزاید<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ج1، ص19</ref>

== ساختار ==
کتاب با دو مقدمه از محقق و مؤلف آغاز و مطالب که دربردارنده شرح حال 380 نفر از مشاهیر معاصر نویسنده در قرن هشتم و نیمه اول قرن نهم هجری می‌باشد، به ترتیب حروف الفبا و در دو جلد، تنظیم گشته است. ابن تغری بردی در این مورد گفته است: «در این کتاب، مشاهیری که بعد از تولد مقریزی (سال 776ق) تا زمان وفات وی (در 26 رمضان 845ق) زیسته یا وفات یافته‌اند، ذکر شده است»<ref>ر.ک: همان</ref>

== گزارش محتوا ==
در مقدمه محقق، ضمن ارائه زندگی نامه نویسنده، توضیحاتی پیرامون کتاب و محتوای آن، داده شده است.<ref>همان، ص5-37</ref>

در مقدمه مؤلف، به موضوع کتاب اشاره شده است.<ref>مقدمه دوم، همان، 49-52</ref>
اولین شرح حال مذکور در کتاب، از آنِ شیخ برهان‌الدین ابراهیم بن محمد بن بهادر بن عبدالله<ref>متن کتاب، ج1، ص53</ref>و آخرین نفر، عمارة بن ابی‌الحسن علی بن زیدان بن احمد می‌باشد<ref>همان، ج2، ص357</ref>

شرح حال‌های مذکور در کتاب، از لحاظ بسط و ایجاز، با یکدیگر متفاوت می‌باشند؛ به گونه‌ای که برخی بسیار مفصل و در حد چند صفحه هستند، درحالی که برخی دیگر، بیش از چند سطر را به خود اختصاص نمی‌دهد. از جمله شرح حال‌های مختصر، عبارتند از شرح حال ابراهیم بن یحیی بن محمد بن حمو بن ابی‌بکر بن مکی<ref>همان، ج1، ص59</ref>؛ ابراهیم بن احمد بن ابراهیم بن عبدالله بن عبدالمنعم معروف به ابن امین‌الدوله<ref>همان، ص60</ref>؛ ابراهیم بن خلیل بن عبدالله معروف به ابن سمول؛ ابراهیم بن احمد بن ابراهیم<ref>همان، 61</ref>؛ ابراهیم بن محمد بن عیسی بن مطیر<ref>همان، ص77</ref>و از جمله شرح حال‌های مفصل تر نیز می‌توان از ترجمه ابراهیم بن محمد بن ابی‌بکر بن عیسی<ref>همان، ص75</ref>؛ ابراهیم بن موسی بن ایوب<ref>همان، ص79</ref>و ابراهیم بن علامه جمال‌الدین ابوالمظفر<ref>همان، ص86</ref>نام برد.

نویسنده در این کتاب، به شرح حال کسانی پرداخته که یا آن‌ها را از نزدیک دیده، یا می‌شناسد و یا هم عصر او بوده و آن‌ها را ندیده، ولی اخبارشان به او رسیده است؛ به غیر از 21 ترجمه که پنج نفر از رجال قرن اول، دو نفر از رجال قرن دوم، یک نفر از رجال قرن چهارم، پنج نفر از رجال قرن ششم و هشت نفر از رجال قرن هفتم می‌باشند و احتمال دارد نویسنده قصد داشته این افراد را در کتاب دیگری ذکر کند، ولی سهوا در این کتاب آورده است.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ج1، ص19-20</ref>

این کتاب، منبع بسیاری از مورخان، علما و نویسندگان پس از مؤلف بوده؛ به عنوان مثال، [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوی]] بسیاری از مطالب کتاب «الضوء اللامع» را از آن اقتباس نموده است.<ref>ر.ک: همان، ص20</ref>

== وضعیت کتاب ==
فهارس کتاب، در انتهای جلد دوم جای گرفته است که عبارتند از فهرست اعلام مترجمین؛ اعلام غیر مترجمین؛ مصطلحات؛ اشعار؛ جماعات و اماکن.

پاورقی‌ها توسط محقق نوشته شده و در آن‌ها، اطلاعات بیشتری نسبت به آنچه در متن پیرامون اعلام ذکر گردیده، ارائه شده است.<ref>ر.ک: پاورقی، ج2، ص81</ref>

==پانویس==
<references/>
== منابع مقاله ==
مقدمه و متن کتاب.


==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}

[[درر العقود الفريدة في تراجم الأعيان المفيدة]]


[[رده:کتاب‌شناسی]]

[[رده:علوم کمکی تاریخ]]

[[رده:سرگذشت‌نامه‌ها‎‏]]