خودشناسی برای خودسازی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - 'رده: 25 آبان الی 24 آذر' به '')
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲۲: خط ۲۲:
| شابک =964-6740-31-6
| شابک =964-6740-31-6
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =  
| کتابخانۀ دیجیتال نور =17904
| کتابخوان همراه نور =17904
| کتابخوان همراه نور =17904
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
خط ۲۸: خط ۲۸:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
 
{{کاربردهای دیگر|خودسازی (ابهام زدایی)}}
'''خودشناسی برای خودسازی'''، اثر [[مصباح یزدی، محمدتقی|محمدتقی مصباح یزدی]]، به زبان فارسی است.
'''خودشناسی برای خودسازی'''، اثر [[مصباح یزدی، محمدتقی|محمدتقی مصباح یزدی]]، به زبان فارسی است.


خط ۳۹: خط ۳۹:
نویسنده، پس از ذکر مقدمه و توضیح مفردات بحث، مراتب کمال و تقسیم آن به کمال حقیقى و نسبى را متذکر می‌شود. کمالى که براى موجود، کمال نهایى بشمار آید، «حقیقى» و آن که آلت و وسیله‌اى براى رسیدن به کمال بالاترى باشد، کمال نسبى براى آن موجود خواهد بود. ایشان در ادامه، عوامل و شرایط سیر استکمالى به‌سوى کمال حقیقى را متذکر می‌شود؛ آنگاه به این نکته مى‎رسد که براى یافتن کمال، ابتدا مى‌باید آن را شناخت؛ اما این شناخت درباره کمال حقیقى انسان، با ابزار تجربه امکان‌پذیر نیست. سپس به‌مناسبت ذکر یکى از دلایل نارسایى ابزار تجربى در شناخت کمال حقیقى انسان، به این امر مى‎پردازد که آراى فلاسفه نیز درباره چیستى این کمال مختلف است؛ لیکن بررسى آراى آنان و بیان نقض و ابرام‎هایى که در این زمینه صورت داده‌اند، با شیوه بحث این کتاب - که مبتنى است بر یافت‎هاى وجدانى و استدلال‎هاى ساده عقلانى - سازش ندارد؛ ازاین‌رو پایه بحث را بر جهت‎یابى امیال فطرى براى رسیدن به کمال حقیقى مى‌نهد و با بررسى ادراک و مراتب آن، قدرت و مظاهر آن، عشق و پرستش و لذت و کمال، نتیجه مى‌گیرد که لذت حقیقى در گرو رسیدن به کمال حقیقى است، که در آن مقام، بالاترین لذت از کامل‌ترین موجود به ‎دست می‌آید. این نقطه اوج امیال و غایت آمال است که در آن امیال فطرى انسان به‌طور کامل ارضا می‌شوند و این در سایه ارتباط کامل و آگاهانه با مبدأ هستى امکان‌پذیر است. ازاین‌رو، در بحثى دیگر، امکان عقلى این ارتباط آگاهانه کامل را با آفریدگار اثبات مى‌کند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص13-58</ref>.
نویسنده، پس از ذکر مقدمه و توضیح مفردات بحث، مراتب کمال و تقسیم آن به کمال حقیقى و نسبى را متذکر می‌شود. کمالى که براى موجود، کمال نهایى بشمار آید، «حقیقى» و آن که آلت و وسیله‌اى براى رسیدن به کمال بالاترى باشد، کمال نسبى براى آن موجود خواهد بود. ایشان در ادامه، عوامل و شرایط سیر استکمالى به‌سوى کمال حقیقى را متذکر می‌شود؛ آنگاه به این نکته مى‎رسد که براى یافتن کمال، ابتدا مى‌باید آن را شناخت؛ اما این شناخت درباره کمال حقیقى انسان، با ابزار تجربه امکان‌پذیر نیست. سپس به‌مناسبت ذکر یکى از دلایل نارسایى ابزار تجربى در شناخت کمال حقیقى انسان، به این امر مى‎پردازد که آراى فلاسفه نیز درباره چیستى این کمال مختلف است؛ لیکن بررسى آراى آنان و بیان نقض و ابرام‎هایى که در این زمینه صورت داده‌اند، با شیوه بحث این کتاب - که مبتنى است بر یافت‎هاى وجدانى و استدلال‎هاى ساده عقلانى - سازش ندارد؛ ازاین‌رو پایه بحث را بر جهت‎یابى امیال فطرى براى رسیدن به کمال حقیقى مى‌نهد و با بررسى ادراک و مراتب آن، قدرت و مظاهر آن، عشق و پرستش و لذت و کمال، نتیجه مى‌گیرد که لذت حقیقى در گرو رسیدن به کمال حقیقى است، که در آن مقام، بالاترین لذت از کامل‌ترین موجود به ‎دست می‌آید. این نقطه اوج امیال و غایت آمال است که در آن امیال فطرى انسان به‌طور کامل ارضا می‌شوند و این در سایه ارتباط کامل و آگاهانه با مبدأ هستى امکان‌پذیر است. ازاین‌رو، در بحثى دیگر، امکان عقلى این ارتباط آگاهانه کامل را با آفریدگار اثبات مى‌کند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص13-58</ref>.


ایشان در مورد مفهوم کمال بیان می‌کند که: بدون تردید، کمال، صفتى وجودى است که موجود به آن متصف می‌شود، ولى هنگامى که یک امر وجودى را با اشیاى مختلف مى‎سنجیم، مى‌بینیم نسبت به بعضى کمال و نسبت به بعضى دیگر، نه‌تنها کمال نیست، بلکه احیاناً موجب نقص و کاهش ارزش وجودىِ آن مى‌باشد. نیز برخى دیگر، اساساً استعداد واجد شدن پاره‌اى از کمالات را ندارند؛ مثلاً شیرین شدن براى بعضى از میوه‌ها، مانند گلابى و خربزه کمال است و برعکس، کمال برخى دیگر از میوه‌ها در ترش بودن یا داشتن مزه‌هاى دیگر است و یا دانش براى انسان کمال است، ولى سنگ و چوب استعداد واجد شدن آن را ندارند... پس کمال را مى‎توان به کمال اصیل و آلى یا حقیقى و نسبى تقسیم کرد و براى کمالات اصیل نیز مراتبى قائل شد. لازم است براى تعیین میزان بهره‌بردارى از نیروهاى مادون، کمال حقیقى و اصیل را در نظر گرفت. به‌عبارت‎دیگر، اوصاف وجودىِ نازل‌تر را در صورتى مى‎توان حتى به‌عنوان کمال آلى و مقدّمى براى یک چیز شناخت که مقدمه رسیدن به کمال عالى و حقیقى باشند و از اینجا بار دیگر، لزوم شناختن کمال حقیقىِ انسان تأکید مى‌گردد<ref>ر.ک: همان، ص13-17</ref>.
ایشان در مورد مفهوم کمال بیان می‌کند که: بدون تردید، کمال، صفتى وجودى است که موجود به آن متصف می‌شود، ولى هنگامى که یک امر وجودى را با اشیاى مختلف مى‎سنجیم، مى‌بینیم نسبت به بعضى کمال و نسبت به بعضى دیگر، نه‌تنها کمال نیست، بلکه احیاناً موجب نقص و کاهش ارزش وجودىِ آن مى‌باشد. نیز برخى دیگر، اساساً استعداد واجد شدن پاره‌اى از کمالات را ندارند؛ مثلاً شیرین شدن براى بعضى از میوه‌ها، مانند گلابى و خربزه کمال است و برعکس، کمال برخى دیگر از میوه‌ها در ترش بودن یا داشتن مزه‌هاى دیگر است و یا دانش براى انسان کمال است، ولى سنگ و چوب استعداد واجد شدن آن را ندارند... پس کمال را مى‎توان به کمال اصیل و آلى یا حقیقى و نسبى تقسیم کرد و براى کمالات اصیل نیز مراتبى قائل شد. لازم است براى تعیین میزان بهره‌بردارى از نیروهاى مادون، کمال حقیقى و اصیل را در نظر گرفت. به‌عبارت‌دیگر، اوصاف وجودىِ نازل‌تر را در صورتى مى‎توان حتى به‌عنوان کمال آلى و مقدّمى براى یک چیز شناخت که مقدمه رسیدن به کمال عالى و حقیقى باشند و از اینجا بار دیگر، لزوم شناختن کمال حقیقىِ انسان تأکید مى‌گردد<ref>ر.ک: همان، ص13-17</ref>.


ایشان درباره لذت چنین می‌گوید: پس لذت از یک نظر، انگیزه فعالیت و تلاش زندگى و از نظر دیگر، نتیجه و ثمره آن است و از نظر آخر، مى‎توان آن را کمالى براى موجودات ذی‌شعور دانست؛ زیرا صفتى است وجودى که آدمیان استعداد واجد شدن آن را دارند<ref>ر.ک: همان، ص37</ref>.
ایشان درباره لذت چنین می‌گوید: پس لذت از یک نظر، انگیزه فعالیت و تلاش زندگى و از نظر دیگر، نتیجه و ثمره آن است و از نظر آخر، مى‎توان آن را کمالى براى موجودات ذی‌شعور دانست؛ زیرا صفتى است وجودى که آدمیان استعداد واجد شدن آن را دارند<ref>ر.ک: همان، ص37</ref>.
خط ۸۱: خط ۸۱:


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[اخلاق در قرآن (مصباح یزدی)]]
[[خودسازی یا تزکیه و تهذیب نفس]]
[[خودسازی یا تزکیه و تهذیب نفس]]


۸٬۳۶۱

ویرایش