تفسیر سوره حمد: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۴۶۳ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۷ اکتبر ۲۰۲۳
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده')
 
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)]] (محقق)
[[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)]] (محقق)


[[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران]] (نویسنده)
[[موسوی خمینی، سید روح‌الله]] (نویسنده)
| زبان =فارسی
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏102‎‏/‎‏12‎‏ ‎‏/‎‏خ‎‏8‎‏ت‎‏7‎‏ ‎‏1300
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏102‎‏/‎‏12‎‏ ‎‏/‎‏خ‎‏8‎‏ت‎‏7‎‏ ‎‏1300
خط ۱۴: خط ۱۴:
تفاسیر شیعه - قرن ۱۴
تفاسیر شیعه - قرن ۱۴
| ناشر =  
| ناشر =  
موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينی(س)
[[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)]]
| مکان نشر =تهران - ایران
| مکان نشر =تهران - ایران
| سال نشر = 1392 ش  
| سال نشر = 1392 ش  
خط ۲۱: خط ۲۱:
| چاپ =13
| چاپ =13
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =13790
| کتابخانۀ دیجیتال نور =02114
| کتابخوان همراه نور =02114
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
 
{{کاربردهای دیگر| تفسیر سوره حمد (ابهام زدایی)}} 
'''تفسير سوره حمد'''، به زبان فارسى، مجموعه‌اى از آثار گفتارى و نوشتارى [[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران|امام خمينى]](رض) و موضوعش تفسير اخلاقى و عرفانى سوره مبارکه فاتحه است كه در زمان‌ها و مكان‌هاى گوناگون پديد آمده است.
'''تفسير سوره حمد'''، به زبان فارسى، مجموعه‌اى از آثار گفتارى و نوشتارى [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمينى]](رض) و موضوعش تفسير اخلاقى و عرفانى سوره مبارکه فاتحه است كه در زمان‌ها و مكان‌هاى گوناگون پديد آمده است.


== ساختار ==
== ساختار ==
خط ۳۴: خط ۳۵:
#تفسير سوره حمد از كتاب «سرّ الصلاة»: اين بخش، بسيار مختصر (ده صفحه) است. نگارش«سرّ الصلاة»، در 19 خرداد 1318ش، پايان يافته است .<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13814/2/117 سرّ الصلاة، ج 2، ص117]</ref>؛
#تفسير سوره حمد از كتاب «سرّ الصلاة»: اين بخش، بسيار مختصر (ده صفحه) است. نگارش«سرّ الصلاة»، در 19 خرداد 1318ش، پايان يافته است .<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13814/2/117 سرّ الصلاة، ج 2، ص117]</ref>؛
#تفسير سوره حمد از كتاب «آداب الصلاة»: اين بخش، شامل بيش از هفتاد صفحه مى‌شود. تأليف «آداب الصلاة»، در 30 فروردين سال 1321ش، به پايان رسيده است .<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13812/2/381 آداب الصلاة، ص381]</ref>؛
#تفسير سوره حمد از كتاب «آداب الصلاة»: اين بخش، شامل بيش از هفتاد صفحه مى‌شود. تأليف «آداب الصلاة»، در 30 فروردين سال 1321ش، به پايان رسيده است .<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13812/2/381 آداب الصلاة، ص381]</ref>؛
#دروس تفسير سوره حمد: اين درس‌ها متن گفتارهاى [[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران|امام خمينى]] است كه در پى درخواست‌هاى مكرر مردم حقيقت‌جوى ايران، به‌صورت پنج جلسه سخنرانى در سال 1358ش، از تلويزيون پخش شد، ولى با كمال تأسف به سبب بيمارى ايشان و هم‌چنين مخالفت برخى از جاهلان و ساده‌لوحان مقدس‌نما إدامه نيافت .<ref>تفسير سوره حمد، مقدمه ناشر، صفحه هیجده</ref>؛
#دروس تفسير سوره حمد: اين درس‌ها متن گفتارهاى [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمينى]] است كه در پى درخواست‌هاى مكرر مردم حقيقت‌جوى ايران، به‌صورت پنج جلسه سخنرانى در سال 1358ش، از تلويزيون پخش شد، ولى با كمال تأسف به سبب بيمارى ايشان و هم‌چنين مخالفت برخى از جاهلان و ساده‌لوحان مقدس‌نما إدامه نيافت .<ref>تفسير سوره حمد، مقدمه ناشر، صفحه هیجده</ref>؛
اين درس‌ها، مشتمل بر بيش از صد صفحه است.
اين درس‌ها، مشتمل بر بيش از صد صفحه است.
#إشارات تفسيرى درباره سوره حمد از ساير آثار [[خمینی، سید روح‌الله|حضرت امام]](س): در اين بخش، نكته‌هايى از «صحيفه نور»، «شرح چهل حديث»، «شرح دعاى سحر»، «شرح حديث جنود عقل و جهل» و «طلب و إراده» گردآورى شده و 60 صفحه است.
#إشارات تفسيرى درباره سوره حمد از ساير آثار [[خمینی، سید روح‌الله|حضرت امام]](س): در اين بخش، نكته‌هايى از «صحيفه نور»، «شرح چهل حديث»، «شرح دعاى سحر»، «شرح حديث جنود عقل و جهل» و «طلب و إراده» گردآورى شده و 60 صفحه است.
خط ۴۰: خط ۴۱:
«صحيفه نور»، در زمان و مكان‌هاى گوناگون، «شرح چهل حديث»، در چهارم محرم 1358ق.<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4216/1/661 شرح چهل حديث، ص661]</ref>؛ «شرح دعاى سحر»، در 1347ق .<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13815/2/154 شرح دعاء السحر، ص154]</ref>؛ «شرح حديث جنود عقل و جهل»، در دوم رمضان 1363ق، در محلات .<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4257/1/429 شرح حديث جنود عقل و جهل، ص429]</ref>و «طلب و إراده»، در 25 رمضان 1371ق، در همدان .<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13791/1/89 الطلب و الإرادة، ص89]</ref>به انجام رسيده است.
«صحيفه نور»، در زمان و مكان‌هاى گوناگون، «شرح چهل حديث»، در چهارم محرم 1358ق.<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4216/1/661 شرح چهل حديث، ص661]</ref>؛ «شرح دعاى سحر»، در 1347ق .<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13815/2/154 شرح دعاء السحر، ص154]</ref>؛ «شرح حديث جنود عقل و جهل»، در دوم رمضان 1363ق، در محلات .<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4257/1/429 شرح حديث جنود عقل و جهل، ص429]</ref>و «طلب و إراده»، در 25 رمضان 1371ق، در همدان .<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13791/1/89 الطلب و الإرادة، ص89]</ref>به انجام رسيده است.


برخى از مطالب اين بخش، از آثار مكتوب امام به زبان عربى انتخاب شده و براى رعايت امانت، اصل عربى با حروف تيره و ترجمه آن با حروف معمولى آمده و ترجمه فارسى اين موارد را مؤسسه تنظيم و نشر آثار [[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران|امام خمينى]](ره) انجام داده است .<ref>تفسير سوره حمد، مقدمه ناشر، ص4</ref>
برخى از مطالب اين بخش، از آثار مكتوب امام به زبان عربى انتخاب شده و براى رعايت امانت، اصل عربى با حروف تيره و ترجمه آن با حروف معمولى آمده و ترجمه فارسى اين موارد را [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)]](ره) انجام داده است .<ref>تفسير سوره حمد، مقدمه ناشر، ص4</ref>


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
خط ۷۵: خط ۷۶:
جلسه سوم: دور كردن مردم از كتب أدعيه أهل بيت(ع)، جهالت است؛ همان‌طور كه كسروىِ خبيث چون تأثير دعا را در نفوس نمى‌فهميد، روزِ آتش‌سوزى داشت و كتاب‌هاى عرفانى و أدعيه را آتش مى‌زد! .<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13790/2/152 همان، ص152]</ref>؛
جلسه سوم: دور كردن مردم از كتب أدعيه أهل بيت(ع)، جهالت است؛ همان‌طور كه كسروىِ خبيث چون تأثير دعا را در نفوس نمى‌فهميد، روزِ آتش‌سوزى داشت و كتاب‌هاى عرفانى و أدعيه را آتش مى‌زد! .<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13790/2/152 همان، ص152]</ref>؛


جلسه چهارم: فاعليت حق از باب عليت نيست. بهترين تعبير، همان است كه در قرآن آمده؛ يعنى ظهور: '''«هو الأول و الآخر و الظاهر و الباطن»''' .<ref>[[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/304/1/537|سوره حديد، آيه 3]]</ref>؛ و تجلى: '''«فلما تجلى ربه للجبل جعله دكاً...»'''، .<ref>[[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/304/1/167|سوره أعراف، آيه 143]]</ref>؛ پس بر خلاف آنچه اديبان مى‌گويند، باى بسم الله، باى سببيت نيست؛ مگر آنكه سببيت را شامل تجلى و ظهور هم بدانيم .<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13790/2/156 تفسير سوره حمد، ص156-157]</ref>؛
جلسه چهارم: فاعليت حق از باب عليت نيست. بهترين تعبير، همان است كه در قرآن آمده؛ يعنى ظهور:'''«هو الأول و الآخر و الظاهر و الباطن»''' .<ref>[[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/304/1/537|سوره حديد، آيه 3]]</ref>؛ و تجلى:'''«فلما تجلى ربه للجبل جعله دكاً...»'''، .<ref>[[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/304/1/167|سوره أعراف، آيه 143]]</ref>؛ پس بر خلاف آنچه اديبان مى‌گويند، باى بسم الله، باى سببيت نيست؛ مگر آنكه سببيت را شامل تجلى و ظهور هم بدانيم .<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13790/2/156 تفسير سوره حمد، ص156-157]</ref>؛


جلسه پنجم: گاهى اختلاف فقيهان، حكيمان و عارفان به جهت آن است كه با زبان و اصطلاحِ يك‌ديگر آشنا نيستند، در حالى كه مقصودشان يكى است، .<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13790/2/175 همان، ص175-176]</ref>؛ ولى برخى از أفراد، مطالب عرفانى را إنكار مى‌كنند، چون درس نخوانده و قدرت درك انديشه‌هاى ژرف را ندارند. كسروى، تاريخ‌نويس بود و اطلاعات تاريخى و قلمش بد نبود، ولى جاهل بود و گرفتار غرور شد و از حد خودش تجاوز كرد، پس كارش به آنجا رسيد كه إدعاى پيامبرى كرد! قرآن را قبول داشت، لكن أدعيه را كنار گذاشت! منزلت پيامبرى را تا اندازه خودش پايين آورده بود! به آن مقام بالا نمى‌توانست برسد، آن را پايين آورده بود! در حالى كه قرآن و عترت و أدعيه با هم هستند و جدايى ندارند؛ هرگز نبايد مردم را از اين بركات الهى دور كرد
جلسه پنجم: گاهى اختلاف فقيهان، حكيمان و عارفان به جهت آن است كه با زبان و اصطلاحِ يك‌ديگر آشنا نيستند، در حالى كه مقصودشان يكى است، .<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13790/2/175 همان، ص175-176]</ref>؛ ولى برخى از أفراد، مطالب عرفانى را إنكار مى‌كنند، چون درس نخوانده و قدرت درك انديشه‌هاى ژرف را ندارند. كسروى، تاريخ‌نويس بود و اطلاعات تاريخى و قلمش بد نبود، ولى جاهل بود و گرفتار غرور شد و از حد خودش تجاوز كرد، پس كارش به آنجا رسيد كه إدعاى پيامبرى كرد! قرآن را قبول داشت، لكن أدعيه را كنار گذاشت! منزلت پيامبرى را تا اندازه خودش پايين آورده بود! به آن مقام بالا نمى‌توانست برسد، آن را پايين آورده بود! در حالى كه قرآن و عترت و أدعيه با هم هستند و جدايى ندارند؛ هرگز نبايد مردم را از اين بركات الهى دور كرد
خط ۹۴: خط ۹۵:


== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==
#[[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران|امام خمينى]]، «صحيفه امام»، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار [[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران|امام خمينى]]؛
#[[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمينى]]، «صحيفه امام»، تهران، [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)]]؛
#[[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران|امام خمينى]]، «شرح چهل حديث»، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار [[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران|امام خمينى]]؛
#[[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمينى]]، «شرح چهل حديث»، تهران، [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)]]؛
#[[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران|امام خمينى]]، «شرح دعاء السحر»، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار [[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران|امام خمينى]]؛
#[[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمينى]]، «شرح دعاء السحر»، تهران، [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)]]؛
#[[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران|امام خمينى]]، «شرح حديث جنود عقل و جهل»، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار [[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران|امام خمينى]]، 1377ش؛
#[[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمينى]]، «شرح حديث جنود عقل و جهل»، تهران، [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)]]، 1377ش؛
#[[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران|امام خمينى]]، «الطلب و الإرادة»، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار [[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران|امام خمينى]]، طبع اول، 1421ق؛
#[[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمينى]]، «الطلب و الإرادة»، تهران، [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)]]، طبع اول، 1421ق؛
#[[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران|امام خمينى]]، «تفسير سوره حمد»، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار [[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران|امام خمينى]]، چاپ هفتم، 1381ش؛
#[[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمينى]]، «تفسير سوره حمد»، تهران، [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)]]، چاپ هفتم، 1381ش؛
#[[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران|امام خمينى]]، «سرّ الصلاة»، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار [[خ‍م‍ی‍ن‍ی‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران|امام خمينى]]، چاپ ششم، 1378ش.
#[[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمينى]]، «سرّ الصلاة»، تهران، [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)]]، چاپ ششم، 1378ش.


{{تفاسیر}}
{{تفاسیر}}
{{آثار امام خمینی}}


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[شرح و تحلیل عرفانی تفسیر سوره حمد امام خمینی(س)]]


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
خط ۱۱۰: خط ۱۱۵:
[[رده: تفسیر]]
[[رده: تفسیر]]
[[رده: تفاسیر سور و آیات]]
[[رده: تفاسیر سور و آیات]]
[[رده:آثار امام خمینی]]
۸٬۵۱۸

ویرایش