نمایش مبدأ برای ترجمه و قصه‌های قرآن از روی نسخه موقوفه بر تربت شیخ جام مبتنی بر تفسیر ابو بکر عتیق نیشابوری

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR91340J1.jpg
| عنوان = ترجمه و قصه‌های قرآن از روی نسخه موقوفه بر تربت شیخ جام مبتنی بر تفسیر ابو بکر عتیق نیشابوری
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[مهدوی، یحیی]] (نويسنده)
[[بیانی، مهدی]] (نويسنده)
|زبان
| زبان = فارسی
| کد کنگره =  /س9 ت7085 94 BP 
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = دانشگاه تهران
| مکان نشر = ایران - تهران
| سال نشر = 1338ش - 1360ش
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE91340AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 
| تعداد جلد = 3
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 91340
| کتابخوان همراه نور = 91340
| کد پدیدآور = 9291
| پس از = 
| پیش از = 
}}

'''ترجمه و قصه‌های قرآن از روی نسخه موقوفه بر تربت شیخ جام مبتنی بر تفسیر ابوبکر عتیق نیشابوری''' به سعی و اهتمام [[مهدوی، یحیی|یحیی مهدوی]] (1287-1379ش) و [[بیانی، مهدی|مهدی بیانی]] (1285-1346ش) فراهم و در سال 1338ش به طبع رسیده است. تفسیر [[سورآبادی، عتیق بن محمد|ابوبکر عتیق بن محمد هروی نیشابوری]] مشهور به «[[تفسیر سورآبادی|تفسیر سور آبادی]]» از تفاسیر کهن قرن پنجم هجری است.

کتاب مشتمل بر سه جلد است که جلد اول بدون مقدمه با تفسیر سوره حمد آغاز و پس از ترجمه تمام آیات سوره کهف با ذکر داستان‌های متعدد این سوره از جمله داستان ذوالقرنین به پایان آمده است. جلد دوم با سوره مریم(ع) آغاز و به سوره الناس ختم شده است.

اما انتشار جلد سوم کتاب آنگونه که در ابتدای آن آمده پس از وفات دکتر [[بیانی، مهدی|مهدی بیانی]] بوده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، جلد سوم، صفحه سه</ref>‏ در ابتدای این جلد از ارتباط کتاب با تفسیر سورآبادی سخن رفته است. [[مهدوی، یحیی|یحیی مهدوی]] در این مقال به معرفی نسخه‌ای از تفسیر سورآبادی و محتوا و ویژگی‌هایش پرداخته است.<ref>ر.ک: همان، صفحات چهار تا شش</ref>‏ سپس شانزده نسخه از این تفسیر را معرفی می‌کند.<ref>ر.ک: همان، صفحات هشت تا دوازده</ref>‏ آنگاه در بخش دیگری از این نوشتار به معرفی نسخه و مباحث تفسیر تربت شرخ جام پرداخته می‌نویسد: «... نسخه‌ای است در چهار مجلد بزرگ مشتمل بر قرآن و ترجمه آیات به فارسی در زیر سطور و فصلی بعد از هر سوره در عدد حرف و کلمات و آیات و فضل سورت و قصص مربوط به آن».<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست</ref>‏ سپس تصریح می‌کند که با مقایسه ترجمه آیات و قصص در کتاب حاضر و تفسیر سورآبادی معلوم می‌شود که نسخه تربت شیخ جام تلخیص مخصوصی است از تفسیر ابوبکر عتیق معروف به سورآبادی است بدین‌صورت که تمام مقدمه را حذف و با سوره فاتحه شروع کرده است. سؤال و جوابها و نکات تفسیری را حذف کرده است و... <ref>ر.ک: همان، صفحه بیست‌ودو</ref>‏ در عوض در این کتاب اصل قرآن و ترجمه آیات و قصص از یکدیگر جدا و به تعبیر نویسنده «منقح‌تر و سهل‌التناول‌تر» شده است.<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست‌وچهار</ref>‏

در ادامه این جلد در مقاله دیگری با عنوان «تفسیر معروف به سور آبادی و نسخه تربت شیخ جام، ملاحظاتی درباره چند نسخه از چند تفسیر» باز به مقایسه دو اثر مذکور پرداخته است.<ref>ر.ک: همان، صفحه سی‌ودو</ref>‏ چند نکته درباره کتاب و سپس یادداشتی از ایرج افشار با عنوان «یادداشتی درباره ترجمه‌های قدیم قرآن» پایان‌بخش کتاب است.<ref>ر.ک: همان، صفحه چهل‌وشش و چهل‌وهشت</ref>‏

==پانویس ==
<references/>

==منابع مقاله==
متن کتاب.



==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[تفسیر سورآبادی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده: تصوف و عرفان]]
[[رده:طرائق صوفیه]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد 1402]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ خرداد 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ خرداد 1402 توسط فریدون سبحانی]]