ترجمه و قصه‌های قرآن از روی نسخه موقوفه بر تربت شیخ جام مبتنی بر تفسیر ابو بکر عتیق نیشابوری

    از ویکی‌نور
    ترجمه و قصه‌های قرآن از روی نسخه موقوفه بر تربت شیخ جام مبتنی بر تفسیر ابو بکر عتیق نیشابوری
    ترجمه و قصه‌های قرآن از روی نسخه موقوفه بر تربت شیخ جام مبتنی بر تفسیر ابو بکر عتیق نیشابوری
    پدیدآورانمهدوی، یحیی (نويسنده) بیانی، مهدی (نويسنده)
    ناشردانشگاه تهران
    مکان نشرایران - تهران
    سال نشر1338ش - 1360ش
    چاپ1
    زبانفارسی
    تعداد جلد3
    کد کنگره
    /س9 ت7085 94 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    ترجمه و قصه‌های قرآن از روی نسخه موقوفه بر تربت شیخ جام مبتنی بر تفسیر ابوبکر عتیق نیشابوری به سعی و اهتمام یحیی مهدوی (1287-1379ش) و مهدی بیانی (1285-1346ش) فراهم و در سال 1338ش به طبع رسیده است. تفسیر ابوبکر عتیق بن محمد هروی نیشابوری مشهور به «تفسیر سور آبادی» از تفاسیر کهن قرن پنجم هجری است.

    کتاب مشتمل بر سه جلد است که جلد اول بدون مقدمه با تفسیر سوره حمد آغاز و پس از ترجمه تمام آیات سوره کهف با ذکر داستان‌های متعدد این سوره از جمله داستان ذوالقرنین به پایان آمده است. جلد دوم با سوره مریم(ع) آغاز و به سوره الناس ختم شده است.

    اما انتشار جلد سوم کتاب آنگونه که در ابتدای آن آمده پس از وفات دکتر مهدی بیانی بوده است.[۱]‏ در ابتدای این جلد از ارتباط کتاب با تفسیر سورآبادی سخن رفته است. یحیی مهدوی در این مقال به معرفی نسخه‌ای از تفسیر سورآبادی و محتوا و ویژگی‌هایش پرداخته است.[۲]‏ سپس شانزده نسخه از این تفسیر را معرفی می‌کند.[۳]‏ آنگاه در بخش دیگری از این نوشتار به معرفی نسخه و مباحث تفسیر تربت شرخ جام پرداخته می‌نویسد: «... نسخه‌ای است در چهار مجلد بزرگ مشتمل بر قرآن و ترجمه آیات به فارسی در زیر سطور و فصلی بعد از هر سوره در عدد حرف و کلمات و آیات و فضل سورت و قصص مربوط به آن».[۴]‏ سپس تصریح می‌کند که با مقایسه ترجمه آیات و قصص در کتاب حاضر و تفسیر سورآبادی معلوم می‌شود که نسخه تربت شیخ جام تلخیص مخصوصی است از تفسیر ابوبکر عتیق معروف به سورآبادی است بدین‌صورت که تمام مقدمه را حذف و با سوره فاتحه شروع کرده است. سؤال و جوابها و نکات تفسیری را حذف کرده است و... [۵]‏ در عوض در این کتاب اصل قرآن و ترجمه آیات و قصص از یکدیگر جدا و به تعبیر نویسنده «منقح‌تر و سهل‌التناول‌تر» شده است.[۶]

    در ادامه این جلد در مقاله دیگری با عنوان «تفسیر معروف به سور آبادی و نسخه تربت شیخ جام، ملاحظاتی درباره چند نسخه از چند تفسیر» باز به مقایسه دو اثر مذکور پرداخته است.[۷]‏ چند نکته درباره کتاب و سپس یادداشتی از ایرج افشار با عنوان «یادداشتی درباره ترجمه‌های قدیم قرآن» پایان‌بخش کتاب است.[۸]

    پانویس

    1. ر.ک: متن کتاب، جلد سوم، صفحه سه
    2. ر.ک: همان، صفحات چهار تا شش
    3. ر.ک: همان، صفحات هشت تا دوازده
    4. ر.ک: همان، صفحه بیست
    5. ر.ک: همان، صفحه بیست‌ودو
    6. ر.ک: همان، صفحه بیست‌وچهار
    7. ر.ک: همان، صفحه سی‌ودو
    8. ر.ک: همان، صفحه چهل‌وشش و چهل‌وهشت

    منابع مقاله

    متن کتاب.


    وابسته‌ها