تاریخ الحدیث النبوي و مؤثرات الهوی و الموروث الجاهلي علیه
تاريخ الحديث النبوي و مؤثرات الهوی و الموروث الجاهلي عليه؛ المؤثرات في عهد أبي‌بكر، نوشته امامت‌پژوه معاصر عراقی، سید علی شهرستانی (متولد کربلا 1337ش)، نقش دنیاطلبی‌ها و گرایش‌های جاهلی را در تاریخ حدیث نبوی، واکاوی می‌کند. در این کتاب، فقط بخشی از طرح کلان نویسنده، نمود یافته و مسئله مذکور در دوره کوتاه خلیفه اول (سال 11-13ق) بررسی شده است. کتاب دیگر نویسنده، وضوء عبدالله بن عباس و دور السياسة في اختلاف النقل عنه، مکمّل و مؤیّد این اثر است.
| تاریخ الحدیث النبوي و مؤثرات الهوی و الموروث الجاهلي علیه | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شهرستانی، علی (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | المؤثرات في عهد أبي بکر |
| ناشر | دار الغدير |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1424ق - 2003م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-7165-77-3 |
| موضوع | حدیث - تاریخ - از آغاز تا 13ق. - حدیث - نقد و تفسیر - علی بن ابی طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ش9ت2 106/5 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
نویسنده، با بیان اینکه اثر حاضر، مجموعه درس‌گفتارهایی است که برای دانشجویان اولین دوره تربیتی پژوهشگران مباحث قرآنی (سازمان تبلیغات اسلامی مشهد) بیان کردم و تاریخ حدیث و شرایط و اوضاع سنت نبوی بعد از رسول‌خدا(ص) و تأثیرات هوا و هوس و رسوبات باقی‌مانده از دوران جاهلیت بر آن را توضیح دادم، افزوده است: قصدمان این است که ابعاد تقسیم مسلمانان به 2 گرایش و روش فکری را تبیین کنیم:
- پیروان اصول ثابت اسلامی که در عملکرد خودشان از کتاب و سنت نبوی تبعیت می‌کردند.
- پیروان اشخاص و شرایط زمانه که علاوه بر کتاب و سنت، سیره شیخین و صحابه را مبنای فعالیت خودشان قرار می‌دادند[۱].
سید علی شهرستانی کوشیده است که سیر طبیعی پیدایش قرآن‌بسندگی و کنارگذاشتن حدیث و سنت نبوی و ریشه‌های جاهلی مبنای «حسبُنا كتابُ الله» و «لا تحدثوا عن رسول‌‌الله شةئاً» را ترسیم کند[۲].
ساختار و محتوا
نویسنده، مجموعه درس‌گفتارهای مذکور را نخست در نشریه «تراثنا» در چند شماره منتشر کرده[۳] و بعد از اندکی ویرایش و اصلاح به‌صورت کتاب حاضر ارائه داده است[۴]. طرح اصلی نگارنده کلی و شامل چند قرن است، ولی در این اثر تنها به بررسی ریشه‌ها و نشانه‌های گرایش جاهلی بر حدیث نبوی(ص) در سال‌های 11-13ق، پرداخته شده است. سید علی شهرستانی، تعداد 11 شاخص را برای تبیین ویژگی‌های این دوران عرضه می‌کند[۵]. نویسنده، از خدای کریم درخواست کرده تا موفق به نگارش ادامه مباحث (تاریخ تدوین حدیث در دوران امویان، مروانیان و تدوین حکومتی دوره عمر بن عبدالعزیز) شود، تا این پرونده علمی و اثر دیگرش به نام منع تدوين الحديث تکمیل گردد[۶].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.