المدخل إلی دراسة المذاهب الفقهية: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR58194J1.jpg | عنوان =المدخل إلی دراسة المذاهب الفقهية...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
 
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۷: خط ۷:
[[جمعه، علی]] (نویسنده)
[[جمعه، علی]] (نویسنده)
|زبان  
|زبان  
| زبان =عربي 
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏م3م4 / 169/9 BP  
| کد کنگره =‏م3م4 / 169/9 BP  
| موضوع =
| موضوع =
|ناشر  
|ناشر  
| ناشر =دار السلام
| ناشر =دار السلام  
| مکان نشر =مصر - قاهره  
| مکان نشر =مصر - قاهره  
| سال نشر =[--13]
| سال نشر =[--13]  


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE58194AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE58194AUTOMATIONCODE
| چاپ =چاپ صفر  
| چاپ =چاپ صفر  
| شابک =
| شابک =
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخانۀ دیجیتال نور =58194
| کتابخوان همراه نور =
| کتابخوان همراه نور =
| کد پدیدآور =42960
| کد پدیدآور =42960
خط ۲۶: خط ۲۶:
}}
}}


'''المدخل إلی دراسة المذاهب الفقهية'''، اثر علی جمعه محمد، کتابی است پیرامون معرفی مذاهب چهارگانه فقه اهل سنت و روات، علما و مهم‌ترین کتاب‌های آنها.
'''المدخل إلی دراسة المذاهب الفقهية'''، اثر [[علی جمعه محمد]]، کتابی است پیرامون معرفی مذاهب چهارگانه فقه اهل سنت و روات، علما و مهم‌ترین کتاب‌های آنها.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۶: خط ۳۶:
در فصل اول، به بحث پیرامون ماهیت تراث اسلامی پرداخته شده است. نویسنده، تراث اسلامی را «محصول ذهن انسان مسلمان در طول قرن‌ها» معرفی کرده<ref>ر.ک: متن کتاب، ص7</ref> و ضمن توثیق تراث<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>، به ضرورت فهم تراث اسلامی، اشاره کرده است<ref>ر.ک: همان، ص17</ref>.
در فصل اول، به بحث پیرامون ماهیت تراث اسلامی پرداخته شده است. نویسنده، تراث اسلامی را «محصول ذهن انسان مسلمان در طول قرن‌ها» معرفی کرده<ref>ر.ک: متن کتاب، ص7</ref> و ضمن توثیق تراث<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>، به ضرورت فهم تراث اسلامی، اشاره کرده است<ref>ر.ک: همان، ص17</ref>.


در فصل دوم، به معرفی مذهب شافعیه، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین تراث اسلامی، پرداخته شده است. در این فصل، ابتدا، شرح حال کوتاهی از امام شافعی (150-‌204ق) ارائه گردیده<ref>ر.ک: همان، ص21</ref> و سپس، به اساس و اصول مذهب شافعی اشاره شده است که عبارتند از: تبعیت از کتاب و سنت؛ تبعیت از حق و دلیل؛ اهتمام به اقوال صحابه؛ استفاده از قیاس؛ اعتبار اصل در اشیاء (در مواردی که نص وجود ندارد، اصل در منافع اباحه است و در مضار، تحریم)؛ حجیت استصحاب؛ معتبر دانستن استقراء و معتبر ندانستن دلایلی همچون مصالح مرسله؛ استحسان؛ قول به عمل اهل مدینه و شرایع گذشته<ref>ر.ک: همان، ص24-‌27</ref>.
در فصل دوم، به معرفی مذهب شافعیه، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین تراث اسلامی، پرداخته شده است. در این فصل، ابتدا، شرح حال کوتاهی از [[شافعی، محمد بن ادریس|امام شافعی]] (150-‌204ق) ارائه گردیده<ref>ر.ک: همان، ص21</ref> و سپس، به اساس و اصول مذهب شافعی اشاره شده است که عبارتند از: تبعیت از کتاب و سنت؛ تبعیت از حق و دلیل؛ اهتمام به اقوال صحابه؛ استفاده از قیاس؛ اعتبار اصل در اشیاء (در مواردی که نص وجود ندارد، اصل در منافع اباحه است و در مضار، تحریم)؛ حجیت استصحاب؛ معتبر دانستن استقراء و معتبر ندانستن دلایلی همچون مصالح مرسله؛ استحسان؛ قول به عمل اهل مدینه و شرایع گذشته<ref>ر.ک: همان، ص24-‌27</ref>.
   
   
از دیگر مباحث مطرح‌شده در این فصل، عبارت است از: سلسه مذهب شافعی<ref>ر.ک: همان، ص34</ref>؛ طبقات خراسانیون و عراقیون<ref>ر.ک: همان، ص38</ref>؛ اعلام شافعیه<ref>ر.ک: همان، ص41</ref>؛ کتب معتبر در مذهب شافعیه<ref>ر.ک: همان، ص49</ref> و اصطلاحات شافعیه<ref>ر.ک: همان، ص53</ref>.
از دیگر مباحث مطرح‌شده در این فصل، عبارت است از: سلسه مذهب شافعی<ref>ر.ک: همان، ص34</ref>؛ طبقات خراسانیون و عراقیون<ref>ر.ک: همان، ص38</ref>؛ اعلام شافعیه<ref>ر.ک: همان، ص41</ref>؛ کتب معتبر در مذهب شافعیه<ref>ر.ک: همان، ص49</ref> و اصطلاحات شافعیه<ref>ر.ک: همان، ص53</ref>.


از جمله کسانی که در بخش اعلام شافعیه، معرفی و شرح حال کوتاهی از ایشان، ارائه شده است، می‌توان از ابوامیه طرسوسی محمد بن ابراهیم (متوفی 273ق)، ابواسحاق اسفراینی ابراهیم بن محمد بن ابراهیم بن مهران (متوفی 418ق)، ابواسحاق شیرازی ابراهیم بن علی بن یوسف بن عبدالله شیرازی (متوفی 472ق)، ابواسحاق مروزی ابراهیم بن احمد مروزی (متوفی 340ق)، ابواسحاق مارودی علی بن محمد بن محمد (متوفی 450ق)، ابوالحسن ماسرجسی محمد بن علی بن سهل بن مفلح (متوفی 384ق)، ابوالحسین بن قطان احمد بن محمد بن احمد بن قطان بغدادی (متوفی 359ق)، ابوالربیع ایلاقی طاهر بن محمد بن عبدالله (متوفی 465ق) و ابوالطیب صعلوکی سهل بن محمد بن سلیمان عجلی (متوفی 387ق) نام برد<ref>ر.ک: همان، ص41-‌42</ref>.
از جمله کسانی که در بخش اعلام شافعیه، معرفی و شرح حال کوتاهی از ایشان، ارائه شده است، می‌توان از [[طرسوسی، محمد بن‌ ابراهیم|ابوامیه طرسوسی محمد بن ابراهیم]] (متوفی 273ق)، [[ابواسحاق اسفراینی ابراهیم بن محمد بن ابراهیم بن مهران]] (متوفی 418ق)، [[شیرازی، ابراهیم بن علی|ابواسحاق شیرازی ابراهیم بن علی بن یوسف بن عبدالله شیرازی]] (متوفی 472ق)، [[ابواسحاق مروزی ابراهیم بن احمد مروزی]] (متوفی 340ق)، [[ابواسحاق مارودی علی بن محمد بن محمد]] (متوفی 450ق)، [[ابوالحسن ماسرجسی محمد بن علی بن سهل بن مفلح]] (متوفی 384ق)، [[ابوالحسین بن قطان احمد بن محمد بن احمد بن قطان بغدادی]] (متوفی 359ق)، [[ابوالربیع ایلاقی طاهر بن محمد بن عبدالله]] (متوفی 465ق) و [[ابوالطیب صعلوکی سهل بن محمد بن سلیمان عجلی]] (متوفی 387ق) نام برد<ref>ر.ک: همان، ص41-‌42</ref>.


سومین فصل، به معرفی مذهب حنفیه اختصاص یافته است. در این فصل، ابتدا به شرح حال امام ابوحنیفه<ref>ر.ک: همان، ص73</ref> و بزرگانی از این مذهب، همچون: ابویوسف قاضی<ref>ر.ک: همان، ص77</ref>، محمد بن حسن<ref>ر.ک: همان، ص81</ref> و امام زفر<ref>ر.ک: همان، ص87</ref>، پرداخته شده و سپس، ضمن اشاره به جایگاه اصحاب سه‌گانه فوق در مذهب حنفی<ref>ر.ک: همان</ref>، به مباحثی همچون اساس مذهب حنفیه<ref>ر.ک: همان، ص91</ref>، طبقات علمای حنفی<ref>ر.ک: همان، ص94</ref>، القاب علما نزد حنفیه<ref>ر.ک: همان، ص106</ref>، اعلام حنفیه<ref>ر.ک: همان، ص107</ref>، کتب مذهب حنفی<ref>ر.ک: همان، ص120</ref> و اصطلاحات متداول در این مذهب<ref>ر.ک: همان، ص133</ref> پرداخته شده است.
سومین فصل، به معرفی مذهب حنفیه اختصاص یافته است. در این فصل، ابتدا به شرح حال امام ابوحنیفه<ref>ر.ک: همان، ص73</ref> و بزرگانی از این مذهب، همچون: [[ابویوسف قاضی، یعقوب بن ابراهیم|ابویوسف قاضی]]<ref>ر.ک: همان، ص77</ref>، محمد بن حسن<ref>ر.ک: همان، ص81</ref> و امام زفر<ref>ر.ک: همان، ص87</ref>، پرداخته شده و سپس، ضمن اشاره به جایگاه اصحاب سه‌گانه فوق در مذهب حنفی<ref>ر.ک: همان</ref>، به مباحثی همچون اساس مذهب حنفیه<ref>ر.ک: همان، ص91</ref>، طبقات علمای حنفی<ref>ر.ک: همان، ص94</ref>، القاب علما نزد حنفیه<ref>ر.ک: همان، ص106</ref>، اعلام حنفیه<ref>ر.ک: همان، ص107</ref>، کتب مذهب حنفی<ref>ر.ک: همان، ص120</ref> و اصطلاحات متداول در این مذهب<ref>ر.ک: همان، ص133</ref> پرداخته شده است.


از جمله اعلام حنفیه معرفی‌شده در این فصل، می‌توان از افرادی چون: ابولیث نصر سمرقندی (متوفی 372ق)، ابوبکر اسکاف محمد بن احمد بلخی، ابوبکر جوزجانی احمد بن اسحاق، ابوبکر دامغانی احمد بن محمد، ابوبکر رازی احمد بن علی جصاص (متوفی 370ق)، ابوجعفر طحاوی احمد بن محمد بن سلامه، ابوزید دبوسی عبیدالله بن عمر (متوفی 430ق)، ابوسعید بردعی احمد بن حسن، ابوسلیمان جوزجانی موسی بن سلیمان و ابویوسف قاضی یعقوب بن ابراهیم (متوفی 182ق) نام برد<ref>ر.ک: همان، ص108-‌109</ref>.
از جمله اعلام حنفیه معرفی‌شده در این فصل، می‌توان از افرادی چون: [[ابولیث نصر سمرقندی]] (متوفی 372ق)، ابوبکر اسکاف محمد بن احمد بلخی، ابوبکر جوزجانی احمد بن اسحاق، ابوبکر دامغانی احمد بن محمد، [[جصاص، ابوبکر احمد بن علی رازی|ابوبکر رازی احمد بن علی جصاص]] (متوفی 370ق)، [[طحاوی، احمد بن محمد|ابوجعفر طحاوی احمد بن محمد بن سلامه]]، ابوزید دبوسی عبیدالله بن عمر (متوفی 430ق)، ابوسعید بردعی احمد بن حسن، [[ابوسلیمان جوزجانی موسی بن سلیمان]] و [[ابویوسف قاضی یعقوب بن ابراهیم]] (متوفی 182ق) نام برد<ref>ر.ک: همان، ص108-‌109</ref>.
   
   
در فصل چهارم، مذهب مالکی معرفی شده است. در این فصل نیز ابتدا شرح حالی از امام مالک ارائه گردیده<ref>ر.ک: همان، ص139</ref> و سپس، ضمن اشاره به اساس مذهب مالکی<ref>ر.ک: همان، ص141</ref> و روات این مذهب<ref>ر.ک: همان</ref>، به معرفی اعلام<ref>ر.ک: همان، ص146</ref>، کتب<ref>ر.ک: همان، ص162</ref> و اصطلاحات این مذهب<ref>ر.ک: همان، ص168</ref>، پرداخته شده است.
در فصل چهارم، مذهب مالکی معرفی شده است. در این فصل نیز ابتدا شرح حالی از امام مالک ارائه گردیده<ref>ر.ک: همان، ص139</ref> و سپس، ضمن اشاره به اساس مذهب مالکی<ref>ر.ک: همان، ص141</ref> و روات این مذهب<ref>ر.ک: همان</ref>، به معرفی اعلام<ref>ر.ک: همان، ص146</ref>، کتب<ref>ر.ک: همان، ص162</ref> و اصطلاحات این مذهب<ref>ر.ک: همان، ص168</ref>، پرداخته شده است.


محمد بن عبدالله ابهری کبیر (متوفی 375ق)، ابهری صغیر محمد بن عبدالله ابهری (متوفی 365ق)، ابوالحسن شاذلی علی بن عبدالله (متوفی 656ق)، ابوبکر طرطوشی محمد بن ولید (متوفی 520ق)، ابوبکر بن عربی محمد بن عبدالله بن محمد اشبیلی (متوفی 543ق)، ابوحازم سلمة بن دینار (متوفی 185ق)، ابومصعب مطرف بن عبدالله بن مطرف مدنی (متوفی 828ق)، ابوالرشاد نورالدین علی بن زین‌العابدین (متوفی 1066ق)، عبدالرحمان بن محمد و عبدالله بن نافع بن ثابت بن عبدالله بن زبیر (متوفی 216ق) از جمله علمای مذهب مالکی می‌باشند<ref>ر.ک: همان، ص146-‌147</ref>.
[[محمد بن عبدالله ابهری کبیر]] (متوفی 375ق)، [[ابهری صغیر محمد بن عبدالله ابهری]] (متوفی 365ق)، [[شاذلی، ابوالحسن|ابوالحسن شاذلی علی بن عبدالله]] (متوفی 656ق)، [[ابوبکر طرطوشی محمد بن ولید]] (متوفی 520ق)، ابوبکر بن عربی محمد بن عبدالله بن محمد اشبیلی (متوفی 543ق)، ابوحازم سلمة بن دینار (متوفی 185ق)، ابومصعب مطرف بن عبدالله بن مطرف مدنی (متوفی 828ق)، ابوالرشاد نورالدین علی بن زین‌العابدین (متوفی 1066ق)، عبدالرحمان بن محمد و عبدالله بن نافع بن ثابت بن عبدالله بن زبیر (متوفی 216ق) از جمله علمای مذهب مالکی می‌باشند<ref>ر.ک: همان، ص146-‌147</ref>.


فصل پنجم، مباحث و موضوعات مربوط به مذهب حنبلی را در خود جای داده است؛ ازاین‌رو ابتدا به شرح حال امام احمد بن حنبل پرداخته شده<ref>ر.ک: همان، ص191</ref> و سپس، ضمن معرفی روات<ref>ر.ک: همان، ص192</ref> و اساس مذهب حنبلی<ref>ر.ک: همان، ص193</ref>، به معرفی اعلام<ref>ر.ک: همان، ص204</ref> و کتب معروف این مذهب<ref>ر.ک: همان، ص213</ref>، پرداخته شده است. از جمله کتب این مذهب، می‌توان به: «الإقناع لطالب الانتفاع» موسی بن احمد بن موسی بن سالم بن عیسی سالم حجاوی مقدسی، «البلغة» محمد بن خضر بن محمد بن خضر بن علی بن عبدالله بن تیمیه حرانی، «التذكرة» ابوالوفاء علی بن عقیل بغدادی، «الحاوي» عبدالرحمان بن عمر بن ابی‌القاسم بن علی ضریر بصری و «دليل الطالب» مرعی بن یوسف بن ابی‌بکر بن یوسف بن احمد کرمی اشاره نمود<ref>ر.ک: همان، ص213-‌215</ref>.
فصل پنجم، مباحث و موضوعات مربوط به مذهب حنبلی را در خود جای داده است؛ ازاین‌رو ابتدا به شرح حال امام احمد بن حنبل پرداخته شده<ref>ر.ک: همان، ص191</ref> و سپس، ضمن معرفی روات<ref>ر.ک: همان، ص192</ref> و اساس مذهب حنبلی<ref>ر.ک: همان، ص193</ref>، به معرفی اعلام<ref>ر.ک: همان، ص204</ref> و کتب معروف این مذهب<ref>ر.ک: همان، ص213</ref>، پرداخته شده است. از جمله کتب این مذهب، می‌توان به: «[[الإقناع لطالب الانتفاع]]» موسی بن احمد بن موسی بن سالم بن عیسی سالم حجاوی مقدسی، «[[البلغة]]» محمد بن خضر بن محمد بن خضر بن علی بن عبدالله بن تیمیه حرانی، «[[التذكرة]]» [[ابن عقیل، علی بن عقیل|ابوالوفاء علی بن عقیل بغدادی]]، «[[الحاوي]]» [[عبدالرحمان بن عمر بن ابی‌القاسم بن علی ضریر بصری]] و «[[دليل الطالب]]» [[مرعی بن یوسف بن ابی‌بکر بن یوسف بن احمد کرمی]] اشاره نمود<ref>ر.ک: همان، ص213-‌215</ref>.


در فصل ششم، از مبحث «النحت الخطي» (رموزی که در کتب مصنفین در تراث اسلامی وجود دارد و معانی آنها بر بسیاری از معاصران پوشیده است) سخن به میان آمده<ref>ر.ک: همان، ص253</ref> و در فصل هفتم، به بحث و بررسی مصادر شریعت اسلامی که عبارتند از قرآن، سنت، اجماع و قیاس پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص305</ref>.
در فصل ششم، از مبحث «النحت الخطي» (رموزی که در کتب مصنفین در تراث اسلامی وجود دارد و معانی آنها بر بسیاری از معاصران پوشیده است) سخن به میان آمده<ref>ر.ک: همان، ص253</ref> و در فصل هفتم، به بحث و بررسی مصادر شریعت اسلامی که عبارتند از قرآن، سنت، اجماع و قیاس پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص305</ref>.
خط ۷۱: خط ۷۱:


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:مقالات جدید]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:فقه و اصول]]
[[رده:فقه (آثار کلی - اختصاصی)]]
[[رده:آذر(1400)]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش