العقل العملي: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۳۶: خط ۳۶:


    ==گزارش محتوا==
    ==گزارش محتوا==
    در مقدمه، به اهميت بحث حسن و قبح عقلى و نقش آن در حكمت عملى و اصول اعتقادات اشاره شده است.<ref>مقدمه، ص5</ref>
    در مقدمه، به اهميت بحث حسن و قبح عقلى و نقش آن در حكمت عملى و اصول اعتقادات اشاره شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7345/1/5 مقدمه، ص5]</ref>


    در مدخل، سه مبحث موضوع كتاب، سير تاريخى مسئله حسن و قبح و ادوار آن، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. نویسنده، معتقد است كه اين مسئله، داراى سه دوره مى‌باشد:
    در مدخل، سه مبحث موضوع كتاب، سير تاريخى مسئله حسن و قبح و ادوار آن، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. نویسنده، معتقد است كه اين مسئله، داراى سه دوره مى‌باشد:


    #قبل از اسلام و در فلسفه يونان، هند، فارس و....: به عقيده نویسنده، مسئله حسن و قبح در اين دوره، جزء بديهيات يقينى بوده، منكر آن، سوفسطايى محسوب مى‌شده و قياس مشتمل بر آن، برهانى به شمار مى‌آمده است.<ref>مدخل، ص10</ref>
    #قبل از اسلام و در فلسفه يونان، هند، فارس و....: به عقيده نویسنده، مسئله حسن و قبح در اين دوره، جزء بديهيات يقينى بوده، منكر آن، سوفسطايى محسوب مى‌شده و قياس مشتمل بر آن، برهانى به شمار مى‌آمده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7345/1/10 مدخل، ص10]</ref>
    #دوره‌اى كه [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] پرچم‌دار آن مى‌باشد: در اين دوره، مدح و ذم، از مشهورات محسوب مى‌گردد.<ref>همان</ref>
    #دوره‌اى كه [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] پرچم‌دار آن مى‌باشد: در اين دوره، مدح و ذم، از مشهورات محسوب مى‌گردد.<ref>همان</ref>
    #دوره‌اى كه حكيم اصفهانى، آغازگر آن بوده و بداهت و يقينى بودن حسن و قبح را زير سؤال برده و آن را جزء اعتباريات، به حساب آورده است.<ref>همان</ref>
    #دوره‌اى كه حكيم اصفهانى، آغازگر آن بوده و بداهت و يقينى بودن حسن و قبح را زير سؤال برده و آن را جزء اعتباريات، به حساب آورده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7345/1/10 همان]</ref>


    در فصل اول، نظر فلاسفه هندى و يونانى پيرامون حسن و قبح و بداهت آن، مورد بحث قرار گرفته است. در اين فصل، نظريه فلاسفه‌اى همچون: سقراط، افلاطون، بروثاغوراس، [[ارسطو]]، نيقوماخوس و كتاب‌هايى مانند: «اوپانيشاد»، «بهگودگيتا»، «غورغياس»، «جمهور افلاطون»، «فلسفه افلاطون»، «نواميس افلاطون» و «اخلاق نيقوماخوس» بررسى شده است.<ref>متن كتاب، ص35 - 82</ref>
    در فصل اول، نظر فلاسفه هندى و يونانى پيرامون حسن و قبح و بداهت آن، مورد بحث قرار گرفته است. در اين فصل، نظريه فلاسفه‌اى همچون: سقراط، افلاطون، بروثاغوراس، [[ارسطو]]، نيقوماخوس و كتاب‌هايى مانند: «اوپانيشاد»، «بهگودگيتا»، «غورغياس»، «جمهور افلاطون»، «فلسفه افلاطون»، «نواميس افلاطون» و «اخلاق نيقوماخوس» بررسى شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7345/1/35 متن كتاب، ص35 - 82]</ref>


    در فصل دوم، نظريات عهد اول فلاسفه اسلامى، مورد كنكاش قرار گرفته است. اين فلاسفه، عبارتند از: [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]]؛ [[مسکویه، احمد بن محمد|ابن مسكويه]]؛ [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]؛ [[سهروردی، یحیی بن حبش|شيخ اشراق]]؛ [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصير‌الدين طوسى]] و حكيم قطب رازى.<ref>همان، ص97 - 172</ref>
    در فصل دوم، نظريات عهد اول فلاسفه اسلامى، مورد كنكاش قرار گرفته است. اين فلاسفه، عبارتند از: [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]]؛ [[مسکویه، احمد بن محمد|ابن مسكويه]]؛ [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]؛ [[سهروردی، یحیی بن حبش|شيخ اشراق]]؛ [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصير‌الدين طوسى]] و حكيم قطب رازى.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7345/1/97 همان، ص97 - 172]</ref>


    نظريات و افكار عهد دوم فلاسفه اسلامى، در فصل سوم، بررسى شده است. شخصيت‌هايى كه به اعتقاد نویسنده در اين دوران، جاى گرفته‌اند، عبارتند از: [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|ميرداماد]]؛ [[ملا صدراى شيرازى]]؛ [[سبزواری، هادی|حكيم سبزوارى]] و [[نراقی، مهدی بن ابی‌ذر|ملا محمدمهدى نراقى]].<ref>همان، ص185 - 239</ref>
    نظريات و افكار عهد دوم فلاسفه اسلامى، در فصل سوم، بررسى شده است. شخصيت‌هايى كه به اعتقاد نویسنده در اين دوران، جاى گرفته‌اند، عبارتند از: [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|ميرداماد]]؛ [[ملا صدراى شيرازى]]؛ [[سبزواری، هادی|حكيم سبزوارى]] و [[نراقی، مهدی بن ابی‌ذر|ملا محمدمهدى نراقى]].<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7345/1/185 همان، ص185 - 239]</ref>


    با نظريات فلاسفه عهد سوم اسلامى، در فصل چهارم، آشنا خواهيم شد. اين فلاسفه، عبارتند از: حكيم اصفهانى و [[علامه طباطبايى]].<ref>همان، ص243 - 308</ref>
    با نظريات فلاسفه عهد سوم اسلامى، در فصل چهارم، آشنا خواهيم شد. اين فلاسفه، عبارتند از: حكيم اصفهانى و [[علامه طباطبايى]].<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7345/1/243 همان، ص243 - 308]</ref>


    در آخرين فصل، اقوال متكلمين و فلاسفه غرب، در موضوع حسن و قبح عقلى، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است.<ref>همان، ص317 - 328</ref>
    در آخرين فصل، اقوال متكلمين و فلاسفه غرب، در موضوع حسن و قبح عقلى، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7345/1/317 همان، ص317 - 328]</ref>


    خاتمه، مشتمل بر سه امر است به شرح زير:
    خاتمه، مشتمل بر سه امر است به شرح زير:


    در امر اول، عقل به نظرى و عملى تقسيم شده و ضمن توضيح هريك، به مغايرت آن دو با يكديگر، اشاره شده است.<ref>همان، ص327</ref>
    در امر اول، عقل به نظرى و عملى تقسيم شده و ضمن توضيح هريك، به مغايرت آن دو با يكديگر، اشاره شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7345/1/327 همان، ص327]</ref>


    در امر دوم، اعتبارى بودن حسن و قبح و شبهات وارده بر اين نظريه، بررسى شده است.<ref>همان، ص332</ref>
    در امر دوم، اعتبارى بودن حسن و قبح و شبهات وارده بر اين نظريه، بررسى شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7345/1/332 همان، ص332]</ref>


    به عقيده نویسنده، اهميت اين بحث، از جهت ابتناء بسيارى از مباحث علم كلام بر نظريه حسن و قبح عقلى مى‌باشد؛ زيرا اگر اين دو اعتبارى باشند، ادله و استدلالات مبتنى بر آن‌ها، برهانى نبوده، بلكه خطابى و شعرى خواهند بود.<ref>همان</ref>
    به عقيده نویسنده، اهميت اين بحث، از جهت ابتناء بسيارى از مباحث علم كلام بر نظريه حسن و قبح عقلى مى‌باشد؛ زيرا اگر اين دو اعتبارى باشند، ادله و استدلالات مبتنى بر آن‌ها، برهانى نبوده، بلكه خطابى و شعرى خواهند بود.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7345/1/332 همان]</ref>


    در امر سوم، آنچه منسوب بودنش به فلاسفه مشهور است، مبنى بر اعتقاد آن‌ها به اينكه حسن و قبح، از مشهورات مى‌باشند نه از يقينيات، مورد بحث قرار گرفته است. نویسنده اين نسبت را فقط از دوران [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] به بعد، صادق دانسته است، نه قبل از آن.<ref>همان</ref>
    در امر سوم، آنچه منسوب بودنش به فلاسفه مشهور است، مبنى بر اعتقاد آن‌ها به اينكه حسن و قبح، از مشهورات مى‌باشند نه از يقينيات، مورد بحث قرار گرفته است. نویسنده اين نسبت را فقط از دوران [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] به بعد، صادق دانسته است، نه قبل از آن.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7345/1/332 همان]</ref>


    == وضعيت كتاب ==
    == وضعيت كتاب ==
    خط ۷۶: خط ۷۶:


    [[رده:اخلاق]]
    [[رده:اخلاق]]
    [[رده:25 اسفند الی 24 فروردین(97)]]

    نسخهٔ ‏۱۴ آوریل ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۰۵

    العقل العملی
    العقل العملي
    پدیدآورانسند، محمد (نویسنده)
    عنوان‌های دیگردراسات منهجیه فی الحسن و القبح العقلیین و البرهان فی الجزئیات و الادراکات الاعتباریه
    ناشرالاجتهاد
    مکان نشرقم - ایران
    سال نشر1429 ق
    چاپ1
    شابک978-964-2941-07-0
    موضوعاخلاق - فلسفه

    اعتباریات

    حسن و قبح
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BJ‎‏ ‎‏1406‎‏ ‎‏/‎‏س‎‏9‎‏ع‎‏7
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    العقل العملي، اثر آيت‌الله محمد سند، مجموعه مباحث روشمندى است پيرامون حسن و قبح عقلى و برهان در جزئيات و ادراكات اعتبارى كه به زبان عربى نوشته شده است.

    ساختار

    كتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در يك مدخل، پنج فصل و يك خاتمه، تنظيم شده است.

    نویسنده در ابتدا، سير و ادوار تاريخى مسئله حسن و قبح را مورد بحث قرار داده، پس از بررسى اقوال و نظريات فلاسفه هندى و يونانى پيرامون اين موضوع، تفكرات فلاسفه عهد اول، دوم و سوم اسلامى را بررسى نموده و در انتها، به تقسيمات عقل و ادله عقلى حسن و قبح، پرداخته است.

    گزارش محتوا

    در مقدمه، به اهميت بحث حسن و قبح عقلى و نقش آن در حكمت عملى و اصول اعتقادات اشاره شده است.[۱]

    در مدخل، سه مبحث موضوع كتاب، سير تاريخى مسئله حسن و قبح و ادوار آن، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. نویسنده، معتقد است كه اين مسئله، داراى سه دوره مى‌باشد:

    1. قبل از اسلام و در فلسفه يونان، هند، فارس و....: به عقيده نویسنده، مسئله حسن و قبح در اين دوره، جزء بديهيات يقينى بوده، منكر آن، سوفسطايى محسوب مى‌شده و قياس مشتمل بر آن، برهانى به شمار مى‌آمده است.[۲]
    2. دوره‌اى كه ابن سينا پرچم‌دار آن مى‌باشد: در اين دوره، مدح و ذم، از مشهورات محسوب مى‌گردد.[۳]
    3. دوره‌اى كه حكيم اصفهانى، آغازگر آن بوده و بداهت و يقينى بودن حسن و قبح را زير سؤال برده و آن را جزء اعتباريات، به حساب آورده است.[۴]

    در فصل اول، نظر فلاسفه هندى و يونانى پيرامون حسن و قبح و بداهت آن، مورد بحث قرار گرفته است. در اين فصل، نظريه فلاسفه‌اى همچون: سقراط، افلاطون، بروثاغوراس، ارسطو، نيقوماخوس و كتاب‌هايى مانند: «اوپانيشاد»، «بهگودگيتا»، «غورغياس»، «جمهور افلاطون»، «فلسفه افلاطون»، «نواميس افلاطون» و «اخلاق نيقوماخوس» بررسى شده است.[۵]

    در فصل دوم، نظريات عهد اول فلاسفه اسلامى، مورد كنكاش قرار گرفته است. اين فلاسفه، عبارتند از: فارابى؛ ابن مسكويه؛ ابن سينا؛ شيخ اشراق؛ خواجه نصير‌الدين طوسى و حكيم قطب رازى.[۶]

    نظريات و افكار عهد دوم فلاسفه اسلامى، در فصل سوم، بررسى شده است. شخصيت‌هايى كه به اعتقاد نویسنده در اين دوران، جاى گرفته‌اند، عبارتند از: ميرداماد؛ ملا صدراى شيرازى؛ حكيم سبزوارى و ملا محمدمهدى نراقى.[۷]

    با نظريات فلاسفه عهد سوم اسلامى، در فصل چهارم، آشنا خواهيم شد. اين فلاسفه، عبارتند از: حكيم اصفهانى و علامه طباطبايى.[۸]

    در آخرين فصل، اقوال متكلمين و فلاسفه غرب، در موضوع حسن و قبح عقلى، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است.[۹]

    خاتمه، مشتمل بر سه امر است به شرح زير:

    در امر اول، عقل به نظرى و عملى تقسيم شده و ضمن توضيح هريك، به مغايرت آن دو با يكديگر، اشاره شده است.[۱۰]

    در امر دوم، اعتبارى بودن حسن و قبح و شبهات وارده بر اين نظريه، بررسى شده است.[۱۱]

    به عقيده نویسنده، اهميت اين بحث، از جهت ابتناء بسيارى از مباحث علم كلام بر نظريه حسن و قبح عقلى مى‌باشد؛ زيرا اگر اين دو اعتبارى باشند، ادله و استدلالات مبتنى بر آن‌ها، برهانى نبوده، بلكه خطابى و شعرى خواهند بود.[۱۲]

    در امر سوم، آنچه منسوب بودنش به فلاسفه مشهور است، مبنى بر اعتقاد آن‌ها به اينكه حسن و قبح، از مشهورات مى‌باشند نه از يقينيات، مورد بحث قرار گرفته است. نویسنده اين نسبت را فقط از دوران ابن سينا به بعد، صادق دانسته است، نه قبل از آن.[۱۳]

    وضعيت كتاب

    فهرست مطالب در انتهاى كتاب آمده است. پاورقى‌ها بسيار اندك بوده و در آن‌ها، توضيحاتى پيرامون برخى از كلمات متن داده شده است.

    پانويس

    منابع مقاله

    مقدمه و متن كتاب.