الخصال: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۰۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ آوریل ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - 'ابن بابویه، محمد بن علی' به 'ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی'
جز (جایگزینی متن - 'امام على(ع)' به 'امام على (ع)')
جز (جایگزینی متن - 'ابن بابویه، محمد بن علی' به 'ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۳۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده: NUR01462J1.JPG|بندانگشتی|الخصال]]
| عنوان = الخصال
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان‌های دیگر = الخصال المحمودة و المذمومة
|+ |
| تصویر = NUR01462J1.JPG
|-
| پدیدآوران = [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی]] (نویسنده)
! نام کتاب!! data-type='bookName'|الخصال
[[غفاری، علی‌اکبر]] (مصحح)
|-
|نام های دیگر کتاب
|data-type='otherBookNames'|الخصال المحمودة و المذمومة
|-
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|ابن بابویه، محمد بن علی (نویسنده)- غفاری، علی اکبر (مصحح)


|-
| ناشر = جماعة المدرسين بقم، مؤسسة النشر الإسلامي
|زبان
| مکان نشر = ایران - قم
|data-type='language'|عربی
| سال نشر = 1416ق
|-
| چاپ =  
|کد کنگره
| شابک =
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏248‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏خ‎‏6
| موضوع = احادیث اخلاقی
|-
احادیث شیعه  
|موضوع  
| زبان = عربی
|data-type='subject'|احادیث اخلاقی- احادیث شیعه  
| تعداد جلد =
|-
| کتابخانۀ دیجیتال نور =01462
|ناشر
| کد کنگره = ‏BP‎‏ ‎‏248‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏خ‎‏6
|data-type='publisher'|جماعة المدرسين بقم، مؤسسة النشر الإسلامي
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01462AUTOMATIONCODE
|-
| کتابخوان همراه نور =01462
|مکان نشر
| پس از =  
|data-type='publishPlace'| ايران - قم
| پیش از =  
|-
}}
|سال نشر
'''الخصال'''، اثر [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|ابوجعفر محمد بن على بن حسین بن بابویه قمى]]، معروف به [[شیخ صدوق]]، با تصحیح و تعلیق [[على‌اکبر غفارى]]، کتابى است حدیثى که در آن، نویسنده، احادیثى را که مشتمل بر «شماره‌اى» بوده‌اند، گردآورى کرده و به ترتیب اعداد در ابواب مختلف آورده است.
|data-type='publishYear'| 1416ق
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون
|data-type='automationCode'|1462
|}
</div>
 
 
'''الخصال'''، اثر [[ابن بابویه، محمد بن علی|ابوجعفر محمد بن على بن حسین بن بابویه قمى]]، معروف به [[شیخ صدوق]]، با تصحیح و تعلیق [[على‌اکبر غفارى]]، کتابى است حدیثى که در آن، نویسنده، احادیثى را که مشتمل بر «شماره‌اى» بوده‌اند، گردآورى کرده و به ترتیب اعداد در ابواب مختلف آورده است.


نام کامل کتاب، «الخصال المحمودة و المذمومة» مى‌باشد.
نام کامل کتاب، «الخصال المحمودة و المذمومة» مى‌باشد.
خط ۴۸: خط ۳۳:


==ساختار ==
==ساختار ==
 
دو مقدمه از مصحح و مؤلف، آغازگر مطالب مى‌باشد. شیخ صدوق در این کتاب، احادیث را به ترتیب عددى تحت عناوین «باب الواحد»، «باب الاثنین»، «باب الثلاثة» و... تا عدد بیست به ترتیب آورده و پس از عدد بیست، روایاتى در اعداد مابین 20 و 30 ذکر کرده و سپس ابواب زیر را آورده: باب 30 و مافوق آن، باب 40 و مافوق آن، باب 50 و مافوق، باب 70 و80 و بیشتر، پس از آن، یک باب تحت عنوان از یک تا صد ذکر کرده و همه روایاتى را که دربردارنده عدد بیش از صد است، به ترتیب در این باب ذکر کرده است. آن‌گاه بابى درباره 400 و بابى بیش از هزار آورده است که آخرین روایت این باب مشتمل است بر عدد یک ملیون که در رابطه با خلقت یک میلیون آدم و یک میلیون عالم (از امام باقر(ع)) است.
دو مقدمه از مصحح و مؤلف، آغازگر مطالب مى‌باشد. شیخ صدوق در این کتاب، احادیث را به ترتیب عددى تحت عناوین «باب الواحد»، «باب الاثنین»، «باب الثلاثة» و... تا عدد بیست به ترتیب آورده و پس از عدد بیست، روایاتى در اعداد مابین 20 و 30 ذکر کرده و سپس ابواب زیر را آورده: باب 30 و مافوق آن، باب 40 و مافوق آن، باب 50 و مافوق، باب 70 و80 و بیشتر، پس از آن، یک باب تحت عنوان از یک تا صد ذکر کرده و همه روایاتى را که دربردارنده عدد بیش از صد است، به ترتیب در این باب ذکر کرده است. آن‌گاه بابى در باره 400 و بابى بیش از هزار آورده است که آخرین روایت این باب مشتمل است بر عدد یک ملیون که در رابطه با خلقت یک میلیون آدم و یک میلیون عالم (از امام باقر (ع)) است.


این شیوه نگارش و چینش احادیث، موجب شده که صفحات کتاب، موضوعات  
این شیوه نگارش و چینش احادیث، موجب شده که صفحات کتاب، موضوعات  
خط ۵۹: خط ۴۳:
انتساب این اثر به شیخ صدوق، معروف و بلکه متواتر است و از مصادر [[وسائل الشیعة]]، [[بحار الأنوار]] و [[مستدرک الوسائل]] بشمار مى‌آید.
انتساب این اثر به شیخ صدوق، معروف و بلکه متواتر است و از مصادر [[وسائل الشیعة]]، [[بحار الأنوار]] و [[مستدرک الوسائل]] بشمار مى‌آید.


روایات کتاب با اسناد کامل، از طریق شیعه امامى و بیشتر با واسطه [[ابن بابویه، علی بن حسین|على بن بابویه]] پدر شیخ صدوق، ابن ولید، ابن ماجیلویه و ابن موسى بن متوکل، نقل شده‌اند و در کمتر از هفتاد مورد، از طریق مشایخ حدیث اهل سنّت.
روایات کتاب با اسناد کامل، از طریق شیعه امامى و بیشتر با واسطه [[ابن بابویه، ابوالحسن|على بن بابویه]] پدر شیخ صدوق، ابن ولید، ابن ماجیلویه و ابن موسى بن متوکل، نقل شده‌اند و در کمتر از هفتاد مورد، از طریق مشایخ حدیث اهل سنّت.


کتاب، در دو جلد تنظیم گردیده است.
کتاب، در دو جلد تنظیم گردیده است.
خط ۶۵: خط ۴۹:
==گزارش محتوا ==
==گزارش محتوا ==


در مقدمه محقق، به نسخه‌هاى قابل اعتماد در تصحیح کتاب، موضوع کتاب و اهمیت آن اشاره شده و مهم‌تر از همه، اینکه اسانید کتاب، به‌ویژه اسانید متعلق به رجال اهل سنت، با استناد به مصادر رجالى آنان تصحیح گردیده است <ref>مقدمه محقق، ج 1، ص 4 - 14</ref>.
در مقدمه محقق، به نسخه‌هاى قابل اعتماد در تصحیح کتاب، موضوع کتاب و اهمیت آن اشاره شده و مهم‌تر از همه، اینکه اسانید کتاب، به‌ویژه اسانید متعلق به رجال اهل سنت، با استناد به مصادر رجالى آنان تصحیح گردیده است.<ref>مقدمه محقق، ج 1، ص4 - 14</ref>


مقدمه مؤلف، در باره موضوع کتاب و شیوه سامان آن است. به موجب این مقدمه، شیخ صدوق به تألیفى ابتکارى دست زده که پیشینه‌اى نداشته است <ref>مقدمه نویسنده، ج 1، ص 1</ref>.
مقدمه مؤلف، درباره موضوع کتاب و شیوه سامان آن است. به موجب این مقدمه، شیخ صدوق به تألیفى ابتکارى دست زده که پیشینه‌اى نداشته است.<ref>مقدمه نویسنده، ج 1، ص1</ref>


مطالب کتاب با شیوه‌اى نو، تنظیم یافته است، به این صورت که به بخش‌هاى یکى، دوتایى، سه‌تایى و... تقسیم شده و در هر بخش، فقط احادیثى آمده که شماره مطلب آن، هم‌عدد با شماره آن بخش است.
مطالب کتاب با شیوه‌اى نو، تنظیم یافته است، به این صورت که به بخش‌هاى یکى، دوتایى، سه‌تایى و... تقسیم شده و در هر بخش، فقط احادیثى آمده که شماره مطلب آن، هم‌عدد با شماره آن بخش است.


نخستین روایت در باب اول که به «باب الواحد» موسوم است، نقل سؤال اعرابى از [[امام على (ع)]] در جنگ جمل در باره یگانه بودن خداست. امام(ع) در پاسخ، توحید را چهار قسم کرده، دو قسم را باطل و دو قسم را درست دانسته است. دو قسم باطل، یکى وحدت عددى است که خدا در باب اعداد قرار نمى‌گیرد و دیگرى «واحد من الناس...»، به معناى گونه‌اى از جنس است که مستلزم تشبیه مى‌باشد. دو قسمى که درست و در مورد خداوند ثابت است، یکى به معناى بى‌شبه و بى‌مثل بودن خداوند و دیگرى به معناى احدى المعنا بودن است؛ یعنى مرکب نبودن و تقسیم نپذیرفتن نه در وجود، نه در عقل و نه در وهم <ref>متن کتاب، ج 1، ص 2</ref>.
نخستین روایت در باب اول که به «باب الواحد» موسوم است، نقل سؤال اعرابى از [[امام على(ع)]] در جنگ جمل درباره یگانه بودن خداست. امام(ع) در پاسخ، توحید را چهار قسم کرده، دو قسم را باطل و دو قسم را درست دانسته است. دو قسم باطل، یکى وحدت عددى است که خدا در باب اعداد قرار نمى‌گیرد و دیگرى «واحد من الناس...»، به معناى گونه‌اى از جنس است که مستلزم تشبیه مى‌باشد. دو قسمى که درست و در مورد خداوند ثابت است، یکى به معناى بى‌شبه و بى‌مثل بودن خداوند و دیگرى به معناى احدى المعنا بودن است؛ یعنى مرکب نبودن و تقسیم نپذیرفتن نه در وجود، نه در عقل و نه در وهم.<ref>متن کتاب، ج 1، ص2</ref>


برخى از موضوعاتى که در دیگر باب‌ها، مطرح شده است به این قرار است: بیست خصلت در محبت اهل بیت(ع)؛ قبول نشدن نماز شارب خمر تا چهل روز؛ حقوق پنجاه‌گانه‌اى که امام چهارم فرمودند؛ هفتاد فضیلت بى‌بدیل امیر مؤمنان(ع)؛ نزول هشتاد آیه قرآن در شأن [[امام على (ع)]]؛ صد و بیست مرتبه عروج پیغمبر به آسمان و...
برخى از موضوعاتى که در دیگر باب‌ها، مطرح شده است به این قرار است: بیست خصلت در محبت اهل‌بیت(ع)؛ قبول نشدن نماز شارب خمر تا چهل روز؛ حقوق پنجاانه‌اى که امام چهارم فرمودند؛ هفتاد فضیلت بى‌بدیل امیر مؤمنان(ع)؛ نزول هشتاد آیه قرآن در شأن [[امام على(ع)]]؛ صد و بیست مرتبه عروج پیغمبر به آسمان و...


نویسنده، تحت هر باب، با الهام از مضمون روایات همان باب، عناوین متناسب را که بیشتر با واژه «خصلت» آغاز مى‌شود، ذکر کرده است. در عنوان باب‌ها، باب شصتم و نودم دیده نمى‌شود و این، گویا بدان جهت بوده که مؤلّف این ارقام را در روایات نیافته است.
نویسنده، تحت هر باب، با الهام از مضمون روایات همان باب، عناوین متناسب را که بیشتر با واژه «خصلت» آغاز مى‌شود، ذکر کرده است. در عنوان باب‌ها، باب شصتم و نودم دیده نمى‌شود و این، گویا بدان جهت بوده که مؤلّف این ارقام را در روایات نیافته است.
خط ۹۱: خط ۷۵:
#کتاب نخبة الخصال، از مؤلفى ناشناخته؛
#کتاب نخبة الخصال، از مؤلفى ناشناخته؛
#دو شرح که در سده سیزده و اوایل سده چهارده، بر باب‌هاى دوازدهم و هفتادم نوشته شده است؛
#دو شرح که در سده سیزده و اوایل سده چهارده، بر باب‌هاى دوازدهم و هفتادم نوشته شده است؛
#[[خصال شيخ صدوق|شرح فارسى کامل]]، به قلم [[کمره‌ای، محمدباقر|شیخ میرزا باقر کوه‌کمره‌اى]].
#[[خصال شيخ صدوق|شرح فارسی کامل]]، به قلم [[کمره‌ای، محمدباقر|شیخ میرزا باقر کوه‌کمره‌اى]].


فهرست مطالب و اعلام مذکور در متن، در انتهاى جلد دوم آمده است.
فهرست مطالب و اعلام مذکور در متن، در انتهاى جلد دوم آمده است.
خط ۹۸: خط ۸۲:


==پانويس ==
==پانويس ==
<references />
<references/>


==منابع مقاله ==
==منابع مقاله ==
خط ۱۰۵: خط ۸۹:




{{جوامع روایی شیعه}}
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[خصال شيخ صدوق]]
[[ترجمه خصال صدوق (مدرس گيلانى)]]
[[الخصال (ترجمه فهری زنجانی)]]
[[صفات الشيعة (توحیدی)]]
[[صفات شیعه (ترجمه اعلمی)]]


== پیوندها ==


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
۸۱۹

ویرایش