۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '.' به '.') |
|||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''الترغیب و الترهیب'''، تألیف [[قوام السنه، اسماعيل بن محمد|اسماعیل بن محمد بن فضل جوزی اصفهانی]] (متوفی 535ق) معروف به [[قوام السنه، اسماعيل بن محمد|قوام السنة]] یا حافظ اسماعیل، مشتمل بر بیش از دو هزار روایت و خبر است. کتاب با تحقیق [[شعبان، ايمن بن صالح|ایمن بن صالح بن شعبان]] در سه جلد منتشر شده است. اهمیت این کتاب بدین سبب است که در آن روایاتی به چشم میخورد که در منابع پیشین اهل سنت ذکر نشده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39743/1/45 ر.ک: مقدمه محقق، ج1، ص45]</ref> | '''الترغیب و الترهیب'''، تألیف [[قوام السنه، اسماعيل بن محمد|اسماعیل بن محمد بن فضل جوزی اصفهانی]] (متوفی 535ق) معروف به [[قوام السنه، اسماعيل بن محمد|قوام السنة]] یا حافظ اسماعیل، مشتمل بر بیش از دو هزار روایت و خبر است. کتاب با تحقیق [[شعبان، ايمن بن صالح|ایمن بن صالح بن شعبان]] در سه جلد منتشر شده است. اهمیت این کتاب بدین سبب است که در آن روایاتی به چشم میخورد که در منابع پیشین اهل سنت ذکر نشده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39743/1/45 ر.ک: مقدمه محقق، ج1، ص45]</ref>. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
محقق کتاب در مقدمه پنجاه صفحهای، ابتدا عنوان کتاب را اینگونه تشریح کرده است که ترغیب به معنای انجام خیر و تشویق به آن و بیان ثواب سنن و فرائض است. ترهیب نیز از انجام محظورات و مکروهات و خلاف مروتهاست؛ لذا این کتاب مشتمل بر خوبیها و معرفی آنها و ناهی و مانع از شر است. پس مطالب این کتاب برای هر راستگوی زاهد مشتاق پاداش الهی و ترسان از عذاب الهی مفید است. سپس تأکید میکند که در این زمان نیاز به این کتاب بسیار احساس میشود؛ چراکه در زمانی زندگی میکنیم که شر و بدی فراوان، خیر و نیکی اندک و معروف در آن منکر شده است و پیامبر هدایتگر در میان مردم دیده نمیشود و اندکند کسانی که به علمشان عمل کنند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39743/1/8 ر.ک: مقدمه محقق، ص8]</ref> | محقق کتاب در مقدمه پنجاه صفحهای، ابتدا عنوان کتاب را اینگونه تشریح کرده است که ترغیب به معنای انجام خیر و تشویق به آن و بیان ثواب سنن و فرائض است. ترهیب نیز از انجام محظورات و مکروهات و خلاف مروتهاست؛ لذا این کتاب مشتمل بر خوبیها و معرفی آنها و ناهی و مانع از شر است. پس مطالب این کتاب برای هر راستگوی زاهد مشتاق پاداش الهی و ترسان از عذاب الهی مفید است. سپس تأکید میکند که در این زمان نیاز به این کتاب بسیار احساس میشود؛ چراکه در زمانی زندگی میکنیم که شر و بدی فراوان، خیر و نیکی اندک و معروف در آن منکر شده است و پیامبر هدایتگر در میان مردم دیده نمیشود و اندکند کسانی که به علمشان عمل کنند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39743/1/8 ر.ک: مقدمه محقق، ص8]</ref>. | ||
محقق در ادامه مقدمه، تعدادی مشایخ و رواتی که نویسنده کتاب؛ اسماعیل جوزی از کودکی از آنها روایت شنیده را قریب به سی نفر دانسته و در ادامه به ذکر شرححال آنها پرداخته است. درباره هر شخصیت بهطورمعمول نام کامل او؛ کسانی که از آنها روایت شنیده یا از او روایت نقل کردهاند؛ ثقه بودنش و دیدگاه علما درباره او و سال وفاتش، ذکر شده است. <ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39743/1/11 ر.ک: همان، ص23-11]</ref> | محقق در ادامه مقدمه، تعدادی مشایخ و رواتی که نویسنده کتاب؛ اسماعیل جوزی از کودکی از آنها روایت شنیده را قریب به سی نفر دانسته و در ادامه به ذکر شرححال آنها پرداخته است. درباره هر شخصیت بهطورمعمول نام کامل او؛ کسانی که از آنها روایت شنیده یا از او روایت نقل کردهاند؛ ثقه بودنش و دیدگاه علما درباره او و سال وفاتش، ذکر شده است. <ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39743/1/11 ر.ک: همان، ص23-11]</ref>. پسازآن شرححال هفده تن از ائمه و بزرگان اهل سنت را مورد بررسی قرار داده است؛ او این بخش را با نام [[ابوحنیفه، نعمان بن ثابت|ابوحنیفه]] (متوفی 150ق)، مالک (متوفی 179ق) و [[شافعی، محمد بن ادریس|شافعی]] (متوفی 204ق) آغاز و به طبرانی (متوفی 360ق)، ابویعلی (متوفی 307ق) و ابواحمد حاکم (متوفی 378ق) ختم کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39743/1/26 ر.ک: همان، 40-26]</ref>. البته نویسنده از همه این افراد روایت نقل نکرده است: او از [[صحيح البخاري|صحیح بخاری]]، [[صحيح مسلم|صحیح مسلم]]، [[سنن أبيداود|سنن ابی داود]]، سنن نسائی روایت نقل کرده است؛ اما از [[الجامع الصحیح و هو سنن الترمذي|سنن ترمذی]] و [[ابن ماجه، محمد بن یزید|ابن ماجه]]، محقق، روایتی که از طریق این دو نفر نقل شده باشد نیافته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39743/1/46 ر.ک: همان، ص46]</ref>. | ||
حافظ اسماعیل برخی اخبار و روایات را بدون هرگونه توضیح و شرحی آورده است؛ و گاه برای راحتی محققین و مراجعهکنندگان، برخی الفاظ غریب را معنا کرده یا مشکلات عبارات را توضیح داده است. همچنین بین مختلف الحدیث جمع کرده و تأویل برده است. در برخی موارد نیز لازم دیده شرحی فقهی را بر مذهب اشعری ارائه کند. گاهی نیز ابواب کتاب را به گفتههایی از گذشتگان و حکایات سیره آنها ختم کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39743/1/49 ر.ک: همان، ص49]</ref> | حافظ اسماعیل برخی اخبار و روایات را بدون هرگونه توضیح و شرحی آورده است؛ و گاه برای راحتی محققین و مراجعهکنندگان، برخی الفاظ غریب را معنا کرده یا مشکلات عبارات را توضیح داده است. همچنین بین مختلف الحدیث جمع کرده و تأویل برده است. در برخی موارد نیز لازم دیده شرحی فقهی را بر مذهب اشعری ارائه کند. گاهی نیز ابواب کتاب را به گفتههایی از گذشتگان و حکایات سیره آنها ختم کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39743/1/49 ر.ک: همان، ص49]</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
فهرست مطالب هر جلد در انتهای آن و فهرست اخبار و آثار ذکر شده در کتاب نیز در انتهای جلد چهارم آن ذکر شده است. | فهرست مطالب هر جلد در انتهای آن و فهرست اخبار و آثار ذکر شده در کتاب نیز در انتهای جلد چهارم آن ذکر شده است. | ||
ایمن بن صالح بن شعبان، برای تحقیق این اثر از نسخی بهره برده که شرح آن را در مقدمه آورده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39743/1/50 ر.ک: همان، ص50]</ref> | ایمن بن صالح بن شعبان، برای تحقیق این اثر از نسخی بهره برده که شرح آن را در مقدمه آورده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39743/1/50 ر.ک: همان، ص50]</ref>. | ||
فهرست محتویات علاوه بر ترجمه راویان و اعلام، به بررسی وضعیت سند روایات از حیث صحت، ضعف (به همراه دلیل آن)، و بیان منابع متقدم و متأخر از نویسنده که این روایات را در خود جای دادهاند، اختصاص یافته است. | فهرست محتویات علاوه بر ترجمه راویان و اعلام، به بررسی وضعیت سند روایات از حیث صحت، ضعف (به همراه دلیل آن)، و بیان منابع متقدم و متأخر از نویسنده که این روایات را در خود جای دادهاند، اختصاص یافته است. |
ویرایش