التاريخ و المؤرخون بمكة من القرن الثالث الهجري إلی القرن الثالث عشر «جمع و عرض و تعريف»: تفاوت میان نسخه‌ها

[[هیله، محمد حبیب]] (نويسنده)

نويسنده در مقدمه كتاب چنين آورده است: «در رابطه با مكتب تاريخى مكه در بين آنچه مورد مطالعه قرار دادم، اثرى نيافتم و به‌رغم گستردگى بحث‌ها و رسائلى كه قضاياى تاريخى مكى را در بر گرفته است، از اين مكتب تاريخى سخنى به ميان نيامده است. گروهى از مورخين زمان ما معتقدند كه مكه و مورخين آن دائماً تابع مراكز تمدنى ديگر، مانند: مكتب تاريخى مصر و شام بوده‌اند». <ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص10</ref>  

مواجهه نويسنده با اين نظرات، وى را به اين فكر رهنمون مى‌شود كه مطالعاتش را توسعه دهد؛ ولذا منابع جديدى را مورد بررسى قرار مى‌دهد. در مرحله اول به گردآورى مطالب مى‌پردازد و در طول دو سال با اسامى عده زيادى از مورخين مكه و عناوين تأليفات آنها روبه‌رو مى‌شود كه اعجاب وى را برمى‌انگيزد. در مرحله دوم به شناخت اجمالى اين مورخين و آثار آنها مى‌پردازد. وى نام 846 مصدر مهم را از منابع مختلف گردآورى مى‌كند؛ اما از اينكه تنها 96 عنوان از اين آثار به چاپ رسيده است و آثار چاپ‌شده نيز تجارى و غير تحقيقى است، ابراز تأسف مى‌كند. به گزارش نويسنده، تعداد كتب تحقيقى چاپ‌شده از تعداد انگشتان دست تجاوز نمى‌كند. او از 750 كتابى كه در منابع از آنها نام برده شده تنها به 245 اثر خطى دست يافته است و آنها را مبناى كار خود قرار داده است. به اعتقاد نويسنده برای شناخت مكتب تاريخى مكه ابتدا شناخت كاملى به شخصيت مورخين مكى و جايگاه نوشته‌هاى تاريخى آنها لازم است؛ لذا در ابتداى اين اثر تنها به معرفى مورخين مكه از قرن سوم تا سيزدهم هجرى پرداخته و وعده كرده است كه در تصنيفى جداگانه به بررسى مكتب تاريخى مكه پرداخته شود.