۸۰٬۶۷۲
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'هه' به 'هه') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' '''' به ''''') |
||
(۲۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
| ناشر =المطبعة السلفية - و مکتبتها | | ناشر =المطبعة السلفية - و مکتبتها | ||
| مکان نشر =مصر - قاهره | | مکان نشر =مصر - قاهره | ||
| سال نشر =مجلد1: 1349ق , | | سال نشر =مجلد1: 1349ق , | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE54986AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE54986AUTOMATIONCODE | ||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =54986 | ||
| کتابخوان همراه نور =54986 | |||
| کد پدیدآور =33600 | | کد پدیدآور =33600 | ||
| پس از = | | پس از = | ||
خط ۲۷: | خط ۲۸: | ||
'''البرهان القاطع في إثبات الصانع و جميع ما جاءت به الشرائع'''، اثر [[ابن وزیر، محمد بن ابراهیم|محمد بن ابراهیم وزیر]] (متوفی 840ق)، کتابی است که با تکیه بر آیات و روایات در صدد اثبات خداوند، نبوت پیامبر(ص) و معجزات وی است. | '''البرهان القاطع في إثبات الصانع و جميع ما جاءت به الشرائع'''، اثر [[ابن وزیر، محمد بن ابراهیم|محمد بن ابراهیم وزیر]] (متوفی 840ق)، کتابی است که با تکیه بر آیات و روایات در صدد اثبات خداوند، نبوت پیامبر(ص) و معجزات وی است. | ||
نویسنده در این کتاب بر متکلمین و علم کلام ایراد گرفته و ثابت کرده که همه مسائل کلام، با قرآن و سنت ثابت میشود و نیازی به قوانین متکلمان و قواعد کلامی | نویسنده در این کتاب بر متکلمین و علم کلام ایراد گرفته و ثابت کرده که همه مسائل کلام، با قرآن و سنت ثابت میشود و نیازی به قوانین متکلمان و قواعد کلامی آنها نیست<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/14914/1/363 ر.ک: قنوجی، صدیق بن حسن خان، ج2، ص363]</ref>. | ||
وی این کتاب را در رجب سال 801ق به پایان برده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/69 ر.ک: متن کتاب، ص69]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/15190/1/205 حسینی اشکوری، احمد، ج1، ص205]</ref>. | وی این کتاب را در رجب سال 801ق به پایان برده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/69 ر.ک: متن کتاب، ص69]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/15190/1/205 حسینی اشکوری، احمد، ج1، ص205]</ref>. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب با مقدمهای حاوی سند کتاب و ترجمه نویسنده آغاز شده و مطالب اصلی بدون | کتاب با مقدمهای حاوی سند کتاب و ترجمه نویسنده آغاز شده و مطالب اصلی بدون باببندی و فصلبندی خاصی ذکر شده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
نشانههای صدق انبیا بسیار و از جمله آنها این است که: پیامبران | نشانههای صدق انبیا بسیار و از جمله آنها این است که: پیامبران عادلترین، میانهروترین، راستگوترین، باوقارترین و نرمخوترین انسانها بودهاند. نسبت به مال و مقام، زاهدترین و از راحتطلبی و تنپروری، دورترین افراد بودهاند. آنان دورهها و زمانهای متعددی را تجربه کرده و سختیهای شدیدی را چشیده و در آزمونها و فتنههای متعدد آبدیده شده بودند...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/8 ر.ک: متن کتاب، ص8]</ref>. | ||
دومین نشانه پیامبران، دشمنی آنان با نزدیکان و ارحامی است که از لحاظ طبیعی محبت بین | دومین نشانه پیامبران، دشمنی آنان با نزدیکان و ارحامی است که از لحاظ طبیعی محبت بین آنها حاکم است و در مقابل دشمن امید به یاری آنان وجود دارد؛ لکن پیامبران در راه حق از آنان بریدند؛ همچون حضرت نوح که در راه حق، فرزند و پاره جگر خویش را وانهاد و همچون ابراهیم که از پدرش بهخاطر مشرک بودنش بیزاری جست و همچون حضرت محمد(ص) که با همه عطوفت و مهربانی و دلسوزی، نزدیکترین خویشاوندان خود را بهجهت دوری آنان از حق، فراموش کرد و برای آنها طلب رحمت نکرد، ولی افرادی بیگانه را که با او هیچ پیوند خونی نداشتند، بهخاطر حقپذیریاشان ستود و برایشان دعای خیر نمود<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/9 ر.ک: همان، ص9-10]</ref>. | ||
یکی دیگر از | یکی دیگر از ویژگیهای پیامبران، فقر و مسکنت و عدم بهرهمندی آنها از اموال و بهرههای دنیوی بود؛ بهگونهای که با دیدنشان، دیدهها گریان و دلها نالان میشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/10 ر.ک: همان، ص10]</ref>. | ||
چهارمین نشانه پیامبران، دستیابی به اهدافشان است؛ | چهارمین نشانه پیامبران، دستیابی به اهدافشان است؛ چنانکه خداوند فرموده:'''و العاقبة للمتقين''' (اعراف: 128) و بخاری در حدیثی از ابن عباس چنین نقل نموده: پیامبران مبتلا میشوند؛ بعد از مدتی عاقبت از آن آنان است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/11 ر.ک: همان، ص11]</ref>. | ||
دیگر نشانههای آنان، زهد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/12 ر.ک: همان، ص12]</ref>، ثبات قدم در رسیدن به اهدافشان<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/13 ر.ک: همان، ص13]</ref>، یقین به وعدههای الهی و راضی بودن به رضای خداوند<ref>ر.ک: همان</ref>، داشتن معجزه<ref>ر.ک: همان، ص14</ref>، پرهیز از دروغگویی برای رسیدن به اهداف خویش<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/16 ر.ک: همان، ص16]</ref>، نبودن اختلاف بین آنان<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/16 ر.ک: همان، ص16]</ref>، ناتوانی معاصران از اظهار حتی یک دروغ از طرف آنان در تمام عمر<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/17 ر.ک: همان، ص17]</ref> است. | دیگر نشانههای آنان، زهد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/12 ر.ک: همان، ص12]</ref>، ثبات قدم در رسیدن به اهدافشان<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/13 ر.ک: همان، ص13]</ref>، یقین به وعدههای الهی و راضی بودن به رضای خداوند<ref>ر.ک: همان</ref>، داشتن معجزه<ref>ر.ک: همان، ص14</ref>، پرهیز از دروغگویی برای رسیدن به اهداف خویش<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/16 ر.ک: همان، ص16]</ref>، نبودن اختلاف بین آنان<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/16 ر.ک: همان، ص16]</ref>، ناتوانی معاصران از اظهار حتی یک دروغ از طرف آنان در تمام عمر<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/17 ر.ک: همان، ص17]</ref> است. | ||
خط ۴۷: | خط ۴۸: | ||
پرداختن به معجزات، بخشی دیگر از کتاب است. مؤلف به اقسام معجزات پیامبر(ص) چنین اشاره میکند: معجزات او، دو قسم است: حسی و عقلی. معجزات حسی خود سه گونه است: امور خارج از ذات وی؛ امور داخل در ذات او؛ امور داخل در صفات او. | پرداختن به معجزات، بخشی دیگر از کتاب است. مؤلف به اقسام معجزات پیامبر(ص) چنین اشاره میکند: معجزات او، دو قسم است: حسی و عقلی. معجزات حسی خود سه گونه است: امور خارج از ذات وی؛ امور داخل در ذات او؛ امور داخل در صفات او. | ||
امور خارج از ذات وی، همچون دونیم شدن ماه، به حرکت درآمدن درخت | امور خارج از ذات وی، همچون دونیم شدن ماه، به حرکت درآمدن درخت بهطرف وی، جوشیدن آب بین انگشتان او و... | ||
امور داخل در ذات او، همانند نوری که از پدر به فرزند منتقل میشد تا اینکه وی به دنیا آمد و مانند | امور داخل در ذات او، همانند نوری که از پدر به فرزند منتقل میشد تا اینکه وی به دنیا آمد و مانند ویژگیهایی در خلقت و صورت وی که از نظر علم فراست دال بر نبوت او بود<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/19 ر.ک: همان، ص19]</ref>. | ||
امور مربوط به صفات وی، مانند: شنیده نشدن دروغ از وی در هیچ امری؛ عدم اقدام به هیچ کار زشتی در هیچ دورهای از عمر؛ شجاعت و نترس بودن، به این صورت که قبل و بعد از نبودت در مقابله با دشمن هرگز راه فرار در پیش نگرفت؛ مهربانی و دلسوز بر امت خویش؛ سخاوت؛ عدم دلبستگی به دنیا و مظاهر آن؛ فصحاحت در حد اعلی و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/19 ر.ک: همان، ص19-20]</ref>. | امور مربوط به صفات وی، مانند: شنیده نشدن دروغ از وی در هیچ امری؛ عدم اقدام به هیچ کار زشتی در هیچ دورهای از عمر؛ شجاعت و نترس بودن، به این صورت که قبل و بعد از نبودت در مقابله با دشمن هرگز راه فرار در پیش نگرفت؛ مهربانی و دلسوز بر امت خویش؛ سخاوت؛ عدم دلبستگی به دنیا و مظاهر آن؛ فصحاحت در حد اعلی و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/19 ر.ک: همان، ص19-20]</ref>. | ||
خط ۵۷: | خط ۵۸: | ||
# پیش از اظهار رسالت و نبوت، هرگز از نبوت و رسالت سخن نگفت و هیچیک از معارف الهی را که بعدا آورد، بر زبان نیاورد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/22 ر.ک: همان، ص22]</ref>. | # پیش از اظهار رسالت و نبوت، هرگز از نبوت و رسالت سخن نگفت و هیچیک از معارف الهی را که بعدا آورد، بر زبان نیاورد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/22 ر.ک: همان، ص22]</ref>. | ||
# در ادای رسالت خویش انواع مشقتها و ناملایمات را تحمل کرد و این امور تغییری در روش وی ایجاد نکرد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/30 ر.ک: همان، ص30]</ref>، | # در ادای رسالت خویش انواع مشقتها و ناملایمات را تحمل کرد و این امور تغییری در روش وی ایجاد نکرد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/30 ر.ک: همان، ص30]</ref>، | ||
# | # مستجابالدعوه بودن<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/31 ر.ک: همان، ص31]</ref>. | ||
# پیش از آمدنش، بشارت آمدنش داده شده بود<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/31 ر.ک: همان، ص31-32]</ref>. | # پیش از آمدنش، بشارت آمدنش داده شده بود<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/31 ر.ک: همان، ص31-32]</ref>. | ||
# اخبار از غیوب<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/32 ر.ک: همان، ص32]</ref>. | # اخبار از غیوب<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/32 ر.ک: همان، ص32]</ref>. | ||
خط ۶۵: | خط ۶۶: | ||
ایشان معتقد است هرچند از نظر عقل، معجزه در نبوت لازم نیست، لکن سمعا (به دلیل نقلی) واجب است؛ یعنی دلیل نقلی، دال بر این است که هر مدعی نبوتی که خداوند با معجزه، او را تصدیق نکند، کاذب است. مقصود از دلیل نقلی مزبور، اجماع است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/40 ر.ک: همان، ص40-42]</ref>. | ایشان معتقد است هرچند از نظر عقل، معجزه در نبوت لازم نیست، لکن سمعا (به دلیل نقلی) واجب است؛ یعنی دلیل نقلی، دال بر این است که هر مدعی نبوتی که خداوند با معجزه، او را تصدیق نکند، کاذب است. مقصود از دلیل نقلی مزبور، اجماع است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/40 ر.ک: همان، ص40-42]</ref>. | ||
او بین علم پیامبران و علم فلاسفه و متکلمان فرق قائل شده و بر مدعای خویش دلایلی چند اقامه کرده که دو مورد از | او بین علم پیامبران و علم فلاسفه و متکلمان فرق قائل شده و بر مدعای خویش دلایلی چند اقامه کرده که دو مورد از آنها چنین است: | ||
# پیامبران هیچیک با نظرات متکلمان آشنا نبوده و نسبت به روش آنان بیاطلاع بودهاند؛ | # پیامبران هیچیک با نظرات متکلمان آشنا نبوده و نسبت به روش آنان بیاطلاع بودهاند؛ | ||
# پیامبران هیچ اختلافی باهم نداشتهاند؛ | # پیامبران هیچ اختلافی باهم نداشتهاند؛ درحالیکه اگر علمشان اکتسابی بود، به دنبال آن اختلاف ایجاد میشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38552/1/51 ر.ک: همان، ص51-52]</ref>. | ||
وی در ادامه خاطرنشان میکند که انبیا در دعوت خویش و در اثبات وجود خدا | وی در ادامه خاطرنشان میکند که انبیا در دعوت خویش و در اثبات وجود خدا روشهای نظری کلامی و فلسفی را در پیش نمیگرفتند. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
خط ۷۶: | خط ۷۷: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
خط ۸۳: | خط ۸۴: | ||
# [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/14913 قنوجی، صدیق بن حسن خان، «أبجد العلوم»، دارالكتب العلمية، بیروت، چاپ اول، 1420ق]. | # [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/14913 قنوجی، صدیق بن حسن خان، «أبجد العلوم»، دارالكتب العلمية، بیروت، چاپ اول، 1420ق]. | ||
== وابستهها == | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||