اصطلاحات پزشکی در فرهنگ‌نامه‌های کهن عربی - ‌پارسی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '| تعداد جلد =1 | کد پدیدآور =' به '| تعداد جلد =1 | کتابخانۀ دیجیتال نور = | کد پدیدآور =')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۶: خط ۳۶:
}}
}}


'''اصطلاحات پزشکی در فرهنگ‌نامه‌های کهن عربی - ‌پارسی'''، اثر وجیهه پناهی، کتابی است مشتمل بر بیشتر واژگان و اصطلاحات پزشکی، اعضای بدن انسان، داروها و اسامی بیماری‌ها که در دو بخش فارسی به عربی و عربی به فارسی، گرد آمده است.
'''اصطلاحات پزشکی در فرهنگ‌نامه‌های کهن عربی - ‌پارسی'''، اثر [[پناهي، وجيهه|وجیهه پناهی]]، کتابی است مشتمل بر بیشتر واژگان و اصطلاحات پزشکی، اعضای بدن انسان، داروها و اسامی بیماری‌ها که در دو بخش فارسی به عربی و عربی به فارسی، گرد آمده است.


==ساختار==
==ساختار==
کتاب با چهار مقدمه از ناشران و مهدی محقق و نویسنده آغاز و مطالب در دو فصل فرهنگ عربی به پارسی و فرهنگ پارسی به عربی اصطلاحات پزشکی، تنظیم شده و اصطلاحات و واژگان، به ترتیب حروف الفبا سامان یافته است.
کتاب با چهار مقدمه از ناشران و [[محقق، مهدی|مهدی محقق]] و نویسنده آغاز و مطالب در دو فصل فرهنگ عربی به پارسی و فرهنگ پارسی به عربی اصطلاحات پزشکی، تنظیم شده و اصطلاحات و واژگان، به ترتیب حروف الفبا سامان یافته است.


فرهنگ‌نامه‌ها و قاموس‌های مورد استفاده در این اثر به شرح ذیل می‌باشند:
فرهنگ‌نامه‌ها و قاموس‌های مورد استفاده در این اثر به شرح ذیل می‌باشند:
خط ۴۸: خط ۴۸:
# «قانون ادب» ابوالفضل حبیش بن ابراهیم بن محمد تفلیسی؛
# «قانون ادب» ابوالفضل حبیش بن ابراهیم بن محمد تفلیسی؛
# «السامي في الإسلامي» ابوالفضل احمد بن محمد بن ابراهیم میدانی نیشابوری؛
# «السامي في الإسلامي» ابوالفضل احمد بن محمد بن ابراهیم میدانی نیشابوری؛
# «مقدمة الأدب» ابوالقاسم محمود بن محمد خوارزمی زمخشری؛
# «[[مقدمة الأدب]]» [[زمخشری، محمود بن عمر|ابوالقاسم محمود بن محمد خوارزمی زمخشری]]؛
# «مصادر اللغة» از مؤلفی ناشناخته؛
# «مصادر اللغة» از مؤلفی ناشناخته؛
# «تاج الإسلامي» از مؤلفی ناشناخته؛
# «تاج الإسلامي» از مؤلفی ناشناخته؛
خط ۵۷: خط ۵۷:
در مقدمه ناشران، به موضوع و اهمیت کتاب، اشاره شده است.<ref>مقدمه ناشران، ص3-‌5</ref>.
در مقدمه ناشران، به موضوع و اهمیت کتاب، اشاره شده است.<ref>مقدمه ناشران، ص3-‌5</ref>.


در مقدمه استاد محقق، صورت‌های گوناگونی که مسلمانان به معرفی مفردات دارویی پرداخته‌اند، توضیح داده شده است که عبارتند از:
در مقدمه استاد [[محقق، مهدی|محقق]]، صورت‌های گوناگونی که مسلمانان به معرفی مفردات دارویی پرداخته‌اند، توضیح داده شده است که عبارتند از:
# فصلی از کتاب‌های بزرگ دایرةالمعارفی خود را به معرفی ادویه مفرده اختصاص داده‌اند، مانند فصل‌هایی از کتاب «[[كامل الصناعة الطبية]]» از [[مجوسی، علی بن عباس|علی بن عباس اهوازی]]، «[[الحاوي في الطب|الحاوي]]» از [[رازی، محمد بن زکریا|رازی]] و «[[قانون در طب|قانون]]» [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]].
# فصلی از کتاب‌های بزرگ دایرةالمعارفی خود را به معرفی ادویه مفرده اختصاص داده‌اند، مانند فصل‌هایی از کتاب «[[كامل الصناعة الطبية]]» از [[مجوسی، علی بن عباس|علی بن عباس اهوازی]]، «[[الحاوي في الطب|الحاوي]]» از [[رازی، محمد بن زکریا|رازی]] و «[[قانون در طب|قانون]]» [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]].
# کتاب‌هایی که با عنوان ادویه مفرده تألیف کرده‌اند، مانند «[[الجامع لمفردات الأدوية و الأغذية|الجامع لمفردات الأدوية]]» [[ابن بیطار، عبدالله بن احمد|ابن بیطار]] و «جامع أسما النبات» شریف ادریسی.
# کتاب‌هایی که با عنوان ادویه مفرده تألیف کرده‌اند، مانند «[[الجامع لمفردات الأدوية و الأغذية|الجامع لمفردات الأدوية]]» [[ابن بیطار، عبدالله بن احمد|ابن بیطار]] و «جامع أسما النبات» شریف ادریسی.
خط ۶۸: خط ۶۸:
در مقدمه نویسنده، به این نکته اشاره شده است که در این کتاب، در برابر کلمات و اصطلاحات عربی، کلمات و واژه‌های فارسی مناسب از فرهنگ‌های کهن استخراج شده و داشتن چنین کتابی را برای همه مترجمان فارسی و عربی در این حوزه ضروری است.<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص10</ref>.
در مقدمه نویسنده، به این نکته اشاره شده است که در این کتاب، در برابر کلمات و اصطلاحات عربی، کلمات و واژه‌های فارسی مناسب از فرهنگ‌های کهن استخراج شده و داشتن چنین کتابی را برای همه مترجمان فارسی و عربی در این حوزه ضروری است.<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص10</ref>.


در ادامه با نگاهی منتقدانه به بیان این نکته پرداخته شده است که بعضی بیماری‌ها یا اصطلاحات پزشکی در فرهنگ‌نامه‌ها به‌گونه‌ای معنی شده‌اند که چیزی برای خواننده به دست نمی‌دهند؛ مثلاًاغلب کلمات با ال، به همان کلمه بدون ال به فارسی ترجمه شده که از آن جمله‌اند: البرسام به برسام و یا الكافور به کافور معنی شده است، ولی در بیشتر فرهنگ‌نامه‌ها در مقابل کلمه، معنی فارسی آن آمده که می‌تواند برای ترجمه مفید باشد<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>.
در ادامه با نگاهی منتقدانه به بیان این نکته پرداخته شده است که بعضی بیماری‌ها یا اصطلاحات پزشکی در فرهنگ‌نامه‌ها به‌گونه‌ای معنی شده‌اند که چیزی برای خواننده به دست نمی‌دهند؛ مثلاً اغلب کلمات با ال، به همان کلمه بدون ال به فارسی ترجمه شده که از آن جمله‌اند: البرسام به برسام و یا الكافور به کافور معنی شده است، ولی در بیشتر فرهنگ‌نامه‌ها در مقابل کلمه، معنی فارسی آن آمده که می‌تواند برای ترجمه مفید باشد<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>.


هدف نویسنده این بوده که کسانی که به ترجمه متون پزشکی عربی به فارسی می‌پردازند، بتوانند کلمات و واژه‌های فارسی مناسب را از این کتاب به دست آورند و نیز در ترجمه کتاب‌های فارسی به عربی نیز بتوانند واژه عربی مناسب آن کلمه را استخراج نمایند<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>.
هدف نویسنده این بوده که کسانی که به ترجمه متون پزشکی عربی به فارسی می‌پردازند، بتوانند کلمات و واژه‌های فارسی مناسب را از این کتاب به دست آورند و نیز در ترجمه کتاب‌های فارسی به عربی نیز بتوانند واژه عربی مناسب آن کلمه را استخراج نمایند<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>.
خط ۸۵: خط ۸۵:


==پانویس==
==پانویس==
<references/>
<references />


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
خط ۹۱: خط ۹۱:
# [http://hosamaldinparham.blogfa.com/tag/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%B5%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA-%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%AA%D9%88%D9%86-%DA%A9%D9%87%D9%86 پرهام، حسام‌الدین، «نگاهی به کتاب اصطلاحات پزشکی در فرهنگ‌نامه‌های کهن عربی - ‌پارسی»]
# [http://hosamaldinparham.blogfa.com/tag/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%B5%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA-%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%AA%D9%88%D9%86-%DA%A9%D9%87%D9%86 پرهام، حسام‌الدین، «نگاهی به کتاب اصطلاحات پزشکی در فرهنگ‌نامه‌های کهن عربی - ‌پارسی»]


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==  
 
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش