۸٬۳۱۳
ویرایش
ابوحیان، محمد بن یوسف: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
added Category:واژه‌‌شناسان using HotCat
Wikinoor.ir (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '↵↵↵\{\{کاربردهای\sدیگر\|(.*)\s\(ابهام\sزدایی\)\}\}↵↵↵' به ' {{کاربردهای دیگر|$1 (ابهام زدایی)}} ') |
جز (added Category:واژه‌‌شناسان using HotCat) |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|ابوحیان (ابهام زدایی)}} | {{کاربردهای دیگر|ابوحیان (ابهام زدایی)}} | ||
{{کاربردهای دیگر|اثیرالدین (ابهام زدایی)}} | |||
'''اثيرالدين محمد بن يوسف بن على بن حيّان نفزى غرناطى اندلسى''' (654-745ق)، نحوى، شاعر و اديب عصر بنى نصر در غرناطه و ممالیک در مصر، به دلیل داشتن گرایش به مذهب سلفی، عقاید اشعری و شافعى، با فلسفه و ذوقیات (عرفان و تصوف) میانه خوبى نداشت. صاحب [[البحر المحيط في التفسير|تفسیر بحر المحیط]]، | '''اثيرالدين محمد بن يوسف بن على بن حيّان نفزى غرناطى اندلسى''' (654-745ق)، نحوى، شاعر و اديب عصر بنى نصر در غرناطه و ممالیک در مصر، به دلیل داشتن گرایش به مذهب سلفی، عقاید اشعری و شافعى، با فلسفه و ذوقیات (عرفان و تصوف) میانه خوبى نداشت. صاحب [[البحر المحيط في التفسير|تفسیر بحر المحیط]]، | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۹: | ||
بار ديگر در مالقه از ابن زبير علم حديث، اصول فقه و نيز منطق آموخت. وى سپس به المريه، جزيرة الخضراء، جبل الفتح رفت و از استادان بنام آن ديار كسب علم كرد. | بار ديگر در مالقه از ابن زبير علم حديث، اصول فقه و نيز منطق آموخت. وى سپس به المريه، جزيرة الخضراء، جبل الفتح رفت و از استادان بنام آن ديار كسب علم كرد. | ||
از اندلس عازم مغرب شد و در سبته، بجايه، تونس از استادان فراوان بهره برد.در 679ق برای گزاردن حج به حجاز رفت.ضمن این سفر در مكه، منى و جده نيز به استماع حديث پرداخت.علت مهاجرت وى از مغرب به مشرق زمین عوامل گوناگونى داشته، اما مهمتر از همه را مى‌توان ادامۀ تحصيل و | از اندلس عازم مغرب شد و در سبته، بجايه، تونس از استادان فراوان بهره برد.در 679ق برای گزاردن حج به حجاز رفت.ضمن این سفر در مكه، منى و جده نيز به استماع حديث پرداخت.علت مهاجرت وى از مغرب به مشرق زمین عوامل گوناگونى داشته، اما مهمتر از همه را مى‌توان ادامۀ تحصيل و بهره‌مندى از مجالس درس دانشمندان مشرق زمین، برشمرد. | ||
در 680ق به قاهره رسيد و در مدرسۀ افرم به تحصيل مشغول شد، قاهره به صورت كانون علم و ادب آن روز در آمده بود و مجالس درس و بحث و مناظرۀ علمى در مساجد و مدارس آن شهر رونقى خاص داشت. ابوحيان ابتدا در اسكندريه نزد اساتيد، علم آموخت.سپس در قاهره، علم اصول و حديث را پى‌گیرى كرد. | در 680ق به قاهره رسيد و در مدرسۀ افرم به تحصيل مشغول شد، قاهره به صورت كانون علم و ادب آن روز در آمده بود و مجالس درس و بحث و مناظرۀ علمى در مساجد و مدارس آن شهر رونقى خاص داشت. ابوحيان ابتدا در اسكندريه نزد اساتيد، علم آموخت.سپس در قاهره، علم اصول و حديث را پى‌گیرى كرد. | ||
وى علاوه بر علوم ياد شده، در شعر و ادب و لغت نيز اندوختۀ فراوانى داشت، و پس از آنكه نزدیک به 20 سال از عمر خود را در تحصيل علم سپرى كرد و در علوم مختلف نحو، تفسير، فقه، حديث و قرائت قرآن آزموده | وى علاوه بر علوم ياد شده، در شعر و ادب و لغت نيز اندوختۀ فراوانى داشت، و پس از آنكه نزدیک به 20 سال از عمر خود را در تحصيل علم سپرى كرد و در علوم مختلف نحو، تفسير، فقه، حديث و قرائت قرآن آزموده شد، یکسره به تدريس و تأليف پرداخت. [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]] مى‌گوید: در میان استادانم هيچ كس را به سخت كوشى وى نيافتم.هر گاه به خدمتش رسيدم،يا در كار تدريس بود،يا به جمع حديث و تأليف و تصنيف مشغول بود و هرگز او را در غير این حالات نيافتم. | ||
==تدريس و شاگردان ابوحيان== | ==تدريس و شاگردان ابوحيان== | ||
ابوحيان به زودى بر همگنان خود پيشى جست و در شرق و غرب شهرتى عظيم يافت. در نحو به شيخ النحاة يا امام النحاة، در علم حديث به شيخ المحدثين و در ساير علوم به رئيس العلماء معروف شد. وى پس از مرگ ابن نحاس در 698ق در مقام بزرگترين نحوى روزگار خود كرسى تدريس نحو را در جامع الاقهر و حاكمى و سپس تدريس تفسير را در مدرسۀ صالحيه و تدريس و نقل حديث را در مدرسۀ منصوريه بر عهده گرفت. شاگردانى از اطراف و اكناف در مجالس درسى او شركت جستند كه بسيارى از آنان بعدها خود در صف بزرگان و دانشمندان روزگار خویش درآمدند در میان شاگردان معروف او از [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]]، [[ابن هشام، عبدالله بن یوسف|ابن هشام]]، تقى‌الدين سبکی و فرزند وى تاج‌الدين | ابوحيان به زودى بر همگنان خود پيشى جست و در شرق و غرب شهرتى عظيم يافت. در نحو به شيخ النحاة يا امام النحاة، در علم حديث به شيخ المحدثين و در ساير علوم به رئيس العلماء معروف شد. وى پس از مرگ ابن نحاس در 698ق در مقام بزرگترين نحوى روزگار خود كرسى تدريس نحو را در جامع الاقهر و حاكمى و سپس تدريس تفسير را در مدرسۀ صالحيه و تدريس و نقل حديث را در مدرسۀ منصوريه بر عهده گرفت. شاگردانى از اطراف و اكناف در مجالس درسى او شركت جستند كه بسيارى از آنان بعدها خود در صف بزرگان و دانشمندان روزگار خویش درآمدند در میان شاگردان معروف او از [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]]، [[ابن هشام، عبدالله بن یوسف|ابن هشام]]، تقى‌الدين سبکی و فرزند وى تاج‌الدين سبکی، [[ابن عقیل، عبدالله بن عبدالرحمن|ابن عقيل]]، ابن رافع، ابن فضل‌الله، ابن مرزوق و...مى توان نام برد. [[شهيد ثانى]] بواسطه شاگردش جمال‌الدين بن عبدالصمد بن ابراهیم بن خليل بغدادى از وى روايت مى‌كند. چنانكه از آثار او بر مى‌آيد، وى با زبانهاى فارسی، تركى و حبشى نيز آشنا بوده و چند اثر خود را به این زبانها تأليف كرده است. | ||
==ذوق شخصى== | ==ذوق شخصى== | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۵: | ||
==مذهب ابوحيان== | ==مذهب ابوحيان== | ||
ابوحيان قبل از مهاجرت به شرق همانند بسيارى از مردم اندلس مذهب ظاهرى داشت و نسبت به آن سخت تعصب مى‌ورزيد، اما پس از ورود به مصر مانند بسيارى از دانشمندان ديگر مغربى چون [[ | ابوحيان قبل از مهاجرت به شرق همانند بسيارى از مردم اندلس مذهب ظاهرى داشت و نسبت به آن سخت تعصب مى‌ورزيد، اما پس از ورود به مصر مانند بسيارى از دانشمندان ديگر مغربى چون [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]] تحت تأثير محيط مدارس مصر تغيير مذهب داد و با آنكه خود تأكيد بسيار كرده بود كه همیشه بر آيين ظاهرى خواهد ماند، به مذهب شافعى گراييد و قصيده‌اى نيز در مدح شافعى سرود.نسبت به [[امام على(ع)|حضرت علی عليه‌السلام]] ارادت خاصى داشت و دشمنانش را لعن مى‌كرد و در آثار خود گاه به اقوال آن حضرت استناد مى‌جست. | ||
با اينهمه نبايد در این جنبه از عقايد او مبالغه كرد.ارادت وى به [[امام على(ع)|حضرت علی عليه‌السلام]] نيز ممكن است از این جهت بوده كه آن حضرت را بنيان گذار علم نحو مى‌دانسته است. ابوحيان از میان علماى معاصر، [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تيمیه]] را كه بين سالهاى 709 تا 713ق در اسكندريه و قاهره اقامت داشت، بسيار مى‌ستود و حتى قصيده‌اى در مدح وى سرود.اما پس از آنكه [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تيمیه]] در کتاب العرش بر [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبویه]] خردۀ بسيار گرفت، ابوحيان از او روى برتافت و به صف مخالفان او پيوست. | با اينهمه نبايد در این جنبه از عقايد او مبالغه كرد.ارادت وى به [[امام على(ع)|حضرت علی عليه‌السلام]] نيز ممكن است از این جهت بوده كه آن حضرت را بنيان گذار علم نحو مى‌دانسته است. ابوحيان از میان علماى معاصر، [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تيمیه]] را كه بين سالهاى 709 تا 713ق در اسكندريه و قاهره اقامت داشت، بسيار مى‌ستود و حتى قصيده‌اى در مدح وى سرود.اما پس از آنكه [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تيمیه]] در کتاب العرش بر [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبویه]] خردۀ بسيار گرفت، ابوحيان از او روى برتافت و به صف مخالفان او پيوست. | ||
| خط ۱۱۶: | خط ۱۱۷: | ||
[[منهج السالک في الکلام علي ألفية إبن مالک]] | [[منهج السالک في الکلام علي ألفية إبن مالک]] | ||
[[التذييل و | [[التذييل و التکميل في شرح کتاب التسهيل]] | ||
[[أبوحيان و منهجه في تفسير القرآن الكريم]] | [[أبوحيان و منهجه في تفسير القرآن الكريم]] | ||
[[المعجم الجامع لغريب مفردات القرآن الكريم]] | |||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
| خط ۱۲۴: | خط ۱۲۷: | ||
[[رده:شاعران]] | [[رده:شاعران]] | ||
[[رده:مفسران سنی]] | [[رده:مفسران سنی]] | ||
[[رده:واژه‌‌شناسان]] | |||