إيضاح الاشتباه: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۳ نوامبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'مي' به 'می'
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ')
جز (جایگزینی متن - 'مي' به 'می')
خط ۱۶: خط ۱۶:
نامهای عربی - تلفظ
نامهای عربی - تلفظ
| ناشر =  
| ناشر =  
جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامي
جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامی
| مکان نشر =قم - ایران
| مکان نشر =قم - ایران
| سال نشر = 1411 ق  
| سال نشر = 1411 ق  
خط ۳۱: خط ۳۱:
'''إيضاح الاشتباه في أسماء الرواة'''، اثر [[علامه حلی، حسن بن یوسف|حسن بن يوسف بن مطهر حلى]]، به زبان عربى، پيرامون معرفت اسماء محدثين و رجال اسانيد و ضبط آنها و اسماء آباء و انساب و القاب آنهاست و توسط شيخ محمد الحسّون مورد تحقيق قرار گرفته است.
'''إيضاح الاشتباه في أسماء الرواة'''، اثر [[علامه حلی، حسن بن یوسف|حسن بن يوسف بن مطهر حلى]]، به زبان عربى، پيرامون معرفت اسماء محدثين و رجال اسانيد و ضبط آنها و اسماء آباء و انساب و القاب آنهاست و توسط شيخ محمد الحسّون مورد تحقيق قرار گرفته است.


اسامى متعددى برای این کتاب ذكر شده است، از قبيل: «إيضاح الاشتباه في ضبط ألفاظ أسامي الرجال و نسبهم»، «إيضاح الاشتباه في أحوال الرجال»، «إيضاح الاشتباه في أسامي الرواة» و «إيضاح الاشتباه في ضبط تراجم الرجال»، ولى صحيح همان است كه در عنوان مقاله ذكر شد.
اسامى متعددى برای این کتاب ذكر شده است، از قبيل: «إيضاح الاشتباه في ضبط ألفاظ أسامی الرجال و نسبهم»، «إيضاح الاشتباه في أحوال الرجال»، «إيضاح الاشتباه في أسامی الرواة» و «إيضاح الاشتباه في ضبط تراجم الرجال»، ولى صحيح همان است كه در عنوان مقاله ذكر شد.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۷: خط ۳۷:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
اين کتاب از جمله آثار گران‌قدر و سودمند رجالى [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] است. کتاب بر اساس حروف اوّل نام‌ها ترتيب يافته است، بدون مراعات ترتيب در حرف‌هاى بعدى و نيز نام‌هاى پدران؛ ازاين‌روى عالمانى به ترتيب و تنظيم دقيق آن پرداخته‌اند، از جمله: مرحوم سيد‌‎ابوالقاسم جعفر بن الحسين خوانسارى جد صاحب «روضات» با عنوان «تتميم الإفصاح في ترتيب الإيضاح» و مرحوم علم‌الهدى فرزند دانشور، مرحوم [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فيض كاشانى]] كه افزون بر ترتيب و تنظيم به تكميل آن نيز همت گماشته‌اند با عنوان «نضد الإيضاح في ترتيب إيضاح الاشتباه».
اين کتاب از جمله آثار گران‌قدر و سودمند رجالى [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] است. کتاب بر اساس حروف اوّل نام‌ها ترتيب يافته است، بدون مراعات ترتيب در حرف‌هاى بعدى و نيز نام‌هاى پدران؛ ازاين‌روى عالمانى به ترتيب و تنظيم دقيق آن پرداخته‌اند، از جمله: مرحوم سيد‌‎ابوالقاسم جعفر بن الحسين خوانسارى جد صاحب «روضات» با عنوان «تتمیم الإفصاح في ترتيب الإيضاح» و مرحوم علم‌الهدى فرزند دانشور، مرحوم [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فيض كاشانى]] كه افزون بر ترتيب و تنظيم به تكمیل آن نيز همت گماشته‌اند با عنوان «نضد الإيضاح في ترتيب إيضاح الاشتباه».


محقق، کتاب را بر اساس سه نسخه، مقابله، تصحيح و تحقيق كرده و در جريان پژوهش خود، رجال را به‌اختصار شناسانده و منابع شرح حال آنها را ياد كرده است. اختلاف کتاب را در ضبط نام‌ها با ديگر منابع رجالى مشخص كرده و تكرارها و اختلاف ضبط اسماء را در این کتاب با ديگر آثار علاّمه نشان داده است. محقق محترم، مقدمه‌اى درازدامن دارند كه در آن از کتاب و نام دقيق و چگونگى‌هاى محتواى آن و نيز شرح حال مؤلف و آثارش سخن گفته‌اند.
محقق، کتاب را بر اساس سه نسخه، مقابله، تصحيح و تحقيق كرده و در جريان پژوهش خود، رجال را به‌اختصار شناسانده و منابع شرح حال آنها را ياد كرده است. اختلاف کتاب را در ضبط نام‌ها با ديگر منابع رجالى مشخص كرده و تكرارها و اختلاف ضبط اسماء را در این کتاب با ديگر آثار علاّمه نشان داده است. محقق محترم، مقدمه‌اى درازدامن دارند كه در آن از کتاب و نام دقيق و چگونگى‌هاى محتواى آن و نيز شرح حال مؤلف و آثارش سخن گفته‌اند.


علامه گاهى برخى از نام‌ها را تكرار كرده و يا در ضبط اسماء برخلاف آنچه در «الخلاصة» نگاشته، ضبط كرده است و يا در همين کتاب یک نام را دو گونه ضبط كرده است. این موارد، شناسايى شده و ضمن اشاره به چگونگى آنها در پایان کتاب در ضمن فهرست‌ها همه موارد آمده است.
علامه گاهى برخى از نام‌ها را تكرار كرده و يا در ضبط اسماء برخلاف آنچه در «الخلاصة» نگاشته، ضبط كرده است و يا در همین کتاب یک نام را دو گونه ضبط كرده است. این موارد، شناسايى شده و ضمن اشاره به چگونگى آنها در پایان کتاب در ضمن فهرست‌ها همه موارد آمده است.


تحقيق درباره نام‌ها، القاب و كنيه‌هاى راویان و ضبط دقيق آنها بخش بزرگى از راوى‌شناسى و دانش رجال است. چه بسيار ديده مى‌شود كه یک راوى ضعيف در اثر ابهام نام درست او، به‌جاى یک راوى موثق تلقى مى‌شد و به عكس و گاهى همنامى در ميان راویان باعث اين‌گونه مسائل مى‌گرديد؛ ازاين‌روى عالمان و محققان از ديرباز در این راه به چاره‌جویى پرداخته و آثار مختلفى در این زمينه پديد آورده‌اند كه در مجموعه آثارى از این دست با عناوین «المؤتلف و المختلف» و «المتفق و المفترق» مشهورند. از اين‌گونه مسائل، عالمان دانش رجال، در سده‌هاى بعد به مشتبهات و مشتركات تعبير كردند و در این زمينه آثارى نگاشتند؛ از جمله آثار سودمند و كارآمد این فن، همين کتابى است كه به خامه فقيه فيلسوف متكلم و رجالى بزرگ شيعه علامه [[علامه حلی، حسن بن یوسف|حسن بن يوسف بن مطهر]] حلى نگاشته شده است.
تحقيق درباره نام‌ها، القاب و كنيه‌هاى راویان و ضبط دقيق آنها بخش بزرگى از راوى‌شناسى و دانش رجال است. چه بسيار ديده مى‌شود كه یک راوى ضعيف در اثر ابهام نام درست او، به‌جاى یک راوى موثق تلقى مى‌شد و به عكس و گاهى همنامى در میان راویان باعث اين‌گونه مسائل مى‌گرديد؛ ازاين‌روى عالمان و محققان از ديرباز در این راه به چاره‌جویى پرداخته و آثار مختلفى در این زمینه پديد آورده‌اند كه در مجموعه آثارى از این دست با عناوین «المؤتلف و المختلف» و «المتفق و المفترق» مشهورند. از اين‌گونه مسائل، عالمان دانش رجال، در سده‌هاى بعد به مشتبهات و مشتركات تعبير كردند و در این زمینه آثارى نگاشتند؛ از جمله آثار سودمند و كارآمد این فن، همین کتابى است كه به خامه فقيه فيلسوف متكلم و رجالى بزرگ شيعه علامه [[علامه حلی، حسن بن یوسف|حسن بن يوسف بن مطهر]] حلى نگاشته شده است.


==وضعيت کتاب==
==وضعيت کتاب==




کتاب حاضر، شامل 8 فهرست «احاديث شيعه»، «نام‌هاى معصومين»، «مواضيع المقدمه»، «تراجم»، «اعلام»، «اسماء الكتب»، «اماكن و بقاع» و «مصادر» مى‌باشد.
کتاب حاضر، شامل 8 فهرست «احاديث شيعه»، «نام‌هاى معصومین»، «مواضيع المقدمه»، «تراجم»، «اعلام»، «اسماء الكتب»، «اماكن و بقاع» و «مصادر» مى‌باشد.


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش