۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'بونهاى' به 'بهگونهاى') |
|||
(۷ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
| چاپ =2 | | چاپ =2 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =22331 | ||
| کتابخوان همراه نور =22331 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
خط ۲۷: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
'''أضواء على السنة المحمدية أو دفاع عن الحديث'''، تأليف [[محمود ابوريه]]، پژوهشى است پيرامون حجيت يا عدم حجيت احاديث اهل سنت كه به زبان عربى و مقدمه آن در 1377ق، نوشته شده است. | |||
'''أضواء على السنة المحمدية أو دفاع عن الحديث'''، تأليف [[ابوریه، محمود|محمود ابوريه]]، پژوهشى است پيرامون حجيت يا عدم حجيت احاديث اهل سنت كه به زبان عربى و مقدمه آن در 1377ق، نوشته شده است. | |||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
خط ۳۴: | خط ۳۶: | ||
نویسنده ابتدا به تعريف سنت و سپس بررسى علل جعل روايات پرداخته و در پایان، برخى از صحابه و كتب حديثى معروف اهل سنت را مورد بررسى قرار داده است. | نویسنده ابتدا به تعريف سنت و سپس بررسى علل جعل روايات پرداخته و در پایان، برخى از صحابه و كتب حديثى معروف اهل سنت را مورد بررسى قرار داده است. | ||
وى یکى از كسانى است كه ديدگاههایش درباره سنت، در جهان اسلام مناقشات زيادى بهپا كرده است. او در این اثر، به طرح مباحثى پرداخته كه بر حديثپژوهان اهل سنت، گران آمده و او را به سنتستيزى متهم كردند. در برابر، ديدگاههاى او درباره چگونگى نگارش روايات اهل سنت، نقد روايات موجود در جوامع حديثى آنان، حملات شديد او به برخى از راویان احاديث نبوى همچون ابوهريره و... در جهان تشيع، بهویژه در ایران، بهشدت مورد استقبال قرار گرفت؛ زيرا آنچه را عالمان شيعه، ساليان سال درباره جوامع اهل سنت مىگفتند و شنيده نمىشد، اينك از زبان یک عالم سنى بيان مىشد.<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/888918 ر.ک: روشنضمیر، | وى یکى از كسانى است كه ديدگاههایش درباره سنت، در جهان اسلام مناقشات زيادى بهپا كرده است. او در این اثر، به طرح مباحثى پرداخته كه بر حديثپژوهان اهل سنت، گران آمده و او را به سنتستيزى متهم كردند. در برابر، ديدگاههاى او درباره چگونگى نگارش روايات اهل سنت، نقد روايات موجود در جوامع حديثى آنان، حملات شديد او به برخى از راویان احاديث نبوى همچون ابوهريره و... در جهان تشيع، بهویژه در ایران، بهشدت مورد استقبال قرار گرفت؛ زيرا آنچه را عالمان شيعه، ساليان سال درباره جوامع اهل سنت مىگفتند و شنيده نمىشد، اينك از زبان یک عالم سنى بيان مىشد.<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/888918 ر.ک: روشنضمیر، محمدابراهیم؛ عبادى، مهدى، ص89]</ref> | ||
وى در این اثر، آرايى نو ارائه كرده است كه بازتابهاى بسيارى داشته و مورد انتقادهاى علمى و هجمههاى اعتقادى قرار گرفته است. این کتاب سبب شد كه وى را به پيروى از خاورشناسان، خروج از دين، ادعاهاى غير عالمانه، كذب عمد و انحراف از سنت متهم سازند.<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/888918 همان، ص90-91]</ref> | وى در این اثر، آرايى نو ارائه كرده است كه بازتابهاى بسيارى داشته و مورد انتقادهاى علمى و هجمههاى اعتقادى قرار گرفته است. این کتاب سبب شد كه وى را به پيروى از خاورشناسان، خروج از دين، ادعاهاى غير عالمانه، كذب عمد و انحراف از سنت متهم سازند.<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/888918 همان، ص90-91]</ref> | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه، ابتدا ديدگاه دكتر [[طه | در مقدمه، ابتدا ديدگاه دكتر [[حسین، طه|طه حسین]] در مورد کتاب و تعريفات وى از آن ذكر شده و پس از تشكر و جواب نویسنده به آن، نویسنده خود به تعريف کتاب و بيان اسباب تأليف و موضوعات بحث شده در آن، پرداخته است.<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20240/1/9 مقدمه، ص9-39]</ref> | ||
در بخش اول، ابتدا به تعريف سنت و بيان جايگاه آن در دين، پرداخته شده و در ادامه، مسئله نهى از کتابت حديث، مورد بررسى قرار گرفته است. رابطه صحابه و روايت حديث، كذب بر پيامبر(ص) در زمان حيات و پس از رحلت ايشان و حكم آن، درجات صحابه، تفاوت صحابه در صدق روايت و نقل به معنى در روايات، از جمله مباحث این بخش مىباشد.<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20240/1/42 متن کتاب، ص42-118]</ref> | در بخش اول، ابتدا به تعريف سنت و بيان جايگاه آن در دين، پرداخته شده و در ادامه، مسئله نهى از کتابت حديث، مورد بررسى قرار گرفته است. رابطه صحابه و روايت حديث، كذب بر پيامبر(ص) در زمان حيات و پس از رحلت ايشان و حكم آن، درجات صحابه، تفاوت صحابه در صدق روايت و نقل به معنى در روايات، از جمله مباحث این بخش مىباشد.<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20240/1/42 متن کتاب، ص42-118]</ref> | ||
خط ۴۷: | خط ۴۹: | ||
از آنجايى كه ابوهريره باآنكه مدت اندكى محضر پيامبر(ص) را درك نموده و بااينحال، از جمله صحابهاى است كه بيشترين حديث را از ايشان روايت كردهاند، بخش سوم، به بررسى روايات وى اختصاص يافته است.<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20240/1/202 همان، ص202-252]</ref> | از آنجايى كه ابوهريره باآنكه مدت اندكى محضر پيامبر(ص) را درك نموده و بااينحال، از جمله صحابهاى است كه بيشترين حديث را از ايشان روايت كردهاند، بخش سوم، به بررسى روايات وى اختصاص يافته است.<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20240/1/202 همان، ص202-252]</ref> | ||
در بخش چهارم، به مسئله تدوین حديث و چگونگى آغاز و سير تطور آن، پرداخته شده است. | در بخش چهارم، به مسئله تدوین حديث و چگونگى آغاز و سير تطور آن، پرداخته شده است. کیفیت کتابت قرآن در عهد پيامبر(ص)، جمع قرآن در زمان ابوبكر و عثمان، تدوین حديث در عصر عباسيان و اثرات تأخير در تدوین حديث، حديث متواتر، خبر واحد و انواع آن، از جمله مهمترين مباحث این بخش مىباشد.<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20240/1/256 همان256-307]</ref> | ||
در آخرين بخش، به بحث پيرامون مشهورترين كتب حديثى اهل سنت پرداخته شده است. این كتب عبارتند از: «[[موطأ مالك]]»، «[[صحيح بخارى]]»، «[[صحيح مسلم]]»، «[[مسند احمد]]»، «[[صحيح ترمذى]]»، «[[سنن ابىداود]]» و «[[سنن نسائى]]».<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20240/1/309 همان، ص309-399]</ref> | در آخرين بخش، به بحث پيرامون مشهورترين كتب حديثى اهل سنت پرداخته شده است. این كتب عبارتند از: «[[موطأ مالك]]»، «[[صحيح بخارى]]»، «[[صحيح مسلم]]»، «[[مسند احمد]]»، «[[صحيح ترمذى]]»، «[[سنن ابىداود]]» و «[[سنن نسائى]]».<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20240/1/309 همان، ص309-399]</ref> | ||
خط ۷۹: | خط ۸۱: | ||
ى)- عدم اعتبار به بسيارى از اخبار آحاد: او موضع رشيد رضا را درباره خبر واحد تكرار مىكند و مىگوید: خبر واحد برای اثبات اصول عقايد كه تنها با ادله قطعى قابل اثبات است، مفيد نيست. | ى)- عدم اعتبار به بسيارى از اخبار آحاد: او موضع رشيد رضا را درباره خبر واحد تكرار مىكند و مىگوید: خبر واحد برای اثبات اصول عقايد كه تنها با ادله قطعى قابل اثبات است، مفيد نيست. | ||
ك)- تأخر رتبه سنت گفتارى از سنت عملى و قرآن: او جايگاه سنت گفتارى را در امور دينى پس از قرآن و سنت عملى مىداند؛ زيرا قرآن از طريق متواتر به ما رسيده، بهگونهاى كه در آن ترديدى وجود ندارد، اما سنت | ك)- تأخر رتبه سنت گفتارى از سنت عملى و قرآن: او جايگاه سنت گفتارى را در امور دينى پس از قرآن و سنت عملى مىداند؛ زيرا قرآن از طريق متواتر به ما رسيده، بهگونهاى كه در آن ترديدى وجود ندارد، اما سنت بهگونه غير متواتر به ما رسيده، لذا جزئيات آن مظنون است. | ||
«دسته دوم»: 1. ابوريه بر این باور است كه پيامبران تنها در تبليغ دين و آنچه از جانب خداوند به مردم ابلاغ مىكنند، معصومند، اما در غير تبليغ دين، معصوم از خطا، نسيان و انجام گناهان صغيره نيستند و برای این مدعا، تأييد پيامبر(ص) برخى از افتراهاى منافقان را در جنگ تبوك، تصديق سخن برخى از همسرانش و ترديد ايشان از داستان افك و دلتنگ شدن از آن تا زمان نزول آيات تبرئه همسرش را شاهد مىآورد. | «دسته دوم»: 1. ابوريه بر این باور است كه پيامبران تنها در تبليغ دين و آنچه از جانب خداوند به مردم ابلاغ مىكنند، معصومند، اما در غير تبليغ دين، معصوم از خطا، نسيان و انجام گناهان صغيره نيستند و برای این مدعا، تأييد پيامبر(ص) برخى از افتراهاى منافقان را در جنگ تبوك، تصديق سخن برخى از همسرانش و ترديد ايشان از داستان افك و دلتنگ شدن از آن تا زمان نزول آيات تبرئه همسرش را شاهد مىآورد. | ||
خط ۸۵: | خط ۸۷: | ||
2. هرچند ابوريه، گفتار و كردار پيامبر(ص) را مبيّن و مفسّر قرآن مىداند، اما بر این باور است كه سنت پيامبر(ص) در دوره زندگى آن حضرت نگاشته نشده و آن حضرت برای نگارش حديث، كاتبى قرار نداده و حتى روايات صحيح و استوارى بر آن دلالت دارد كه ايشان نهى از کتابت هم كرده است. | 2. هرچند ابوريه، گفتار و كردار پيامبر(ص) را مبيّن و مفسّر قرآن مىداند، اما بر این باور است كه سنت پيامبر(ص) در دوره زندگى آن حضرت نگاشته نشده و آن حضرت برای نگارش حديث، كاتبى قرار نداده و حتى روايات صحيح و استوارى بر آن دلالت دارد كه ايشان نهى از کتابت هم كرده است. | ||
3. ابوريه مىگوید: اگر تمام احاديث پيامبر(ص) همچون قرآن، جزو احكام فراگير دين بودند و دين بر آنها استوار بود و بر هر مسلمانى شناخت و پيروى از آنچه در آنهاست همانند دستورات قرآن واجب بود و پيامبر(ص) صحابه خود را به حفظ این احاديث فرمان داده بود، بايد بزرگان صحابه بيشتر از ديگران روايت میكردند، درحالىكه امر بهعكس است؛ لذا مىبينيم آنان كه در مرتبه پايينترى از حيث علم و ايمان قرار دارند، بيشتر روايت كرده و بزرگان صحابه، نهتنها كمتر روايت كردهاند، بلكه ديگران را نيز از نگارش حديث بازمىداشتهاند؛ حتى برخى از آنان احاديثى را كه نگاشته بودند، مىسوزانيدند».<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/888918 ر.ک: روشنضمیر، | 3. ابوريه مىگوید: اگر تمام احاديث پيامبر(ص) همچون قرآن، جزو احكام فراگير دين بودند و دين بر آنها استوار بود و بر هر مسلمانى شناخت و پيروى از آنچه در آنهاست همانند دستورات قرآن واجب بود و پيامبر(ص) صحابه خود را به حفظ این احاديث فرمان داده بود، بايد بزرگان صحابه بيشتر از ديگران روايت میكردند، درحالىكه امر بهعكس است؛ لذا مىبينيم آنان كه در مرتبه پايينترى از حيث علم و ايمان قرار دارند، بيشتر روايت كرده و بزرگان صحابه، نهتنها كمتر روايت كردهاند، بلكه ديگران را نيز از نگارش حديث بازمىداشتهاند؛ حتى برخى از آنان احاديثى را كه نگاشته بودند، مىسوزانيدند».<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/888918 ر.ک: روشنضمیر، محمدابراهیم؛ عبادى، مهدى، ص93-100]</ref> | ||
==وضعيت کتاب== | ==وضعيت کتاب== | ||
اين کتاب سه بار در مصر به چاپ رسيده است. چاپ اول در چاپخانه دارالتأليف با اشراف مؤلف در سال 1958م، چاپ دوم در 1924م، در شهر لبنانى صور و چاپ سوم كه مباحث و تحقيقاتى به آن افزوده شده بود، در سال 1969م، در مصر در دارالمعارف به چاپ رسيد.<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/888918 همان، ص90]</ref> | اين کتاب سه بار در مصر به چاپ رسيده است. چاپ اول در چاپخانه دارالتأليف با اشراف مؤلف در سال 1958م، چاپ دوم در 1924م، در شهر لبنانى صور و چاپ سوم كه مباحث و تحقيقاتى به آن افزوده شده بود، در سال 1969م، در مصر در دارالمعارف به چاپ رسيد.<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/888918 همان، ص90]</ref> | ||
خط ۱۰۱: | خط ۱۰۲: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
#[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20240 مقدمه و متن کتاب.] | |||
#[[:noormags:888918|روشنضمیر، محمدابراهیم؛ عبادى، مهدى، «حجيت سنت از ديدگاه محمود ابوريه»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله حديثپژوهشى، شماره 7، بهار و تابستان 1391]]. | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] |
ویرایش