۶۱٬۱۸۹
ویرایش
أصول الفوائد الغروية في مسائل علم الأصول وفقاَ للنظريات الحديثة الدقيقة: تفاوت میان نسخه‌ها
أصول الفوائد الغروية في مسائل علم الأصول وفقاَ للنظريات الحديثة الدقيقة (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۵ نوامبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۴:۰۷
، ۵ نوامبر ۲۰۱۸جایگزینی متن - ' اين ' به ' این '
جز (جایگزینی متن - 'يك' به 'یک') |
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ') |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
مقدمه، به تعريف موضوع علم و وجه تمايز علوم از یک‌ديگر اختصاص يافته و ساير مباحث، به ترتيب زير ارائه شده است: | مقدمه، به تعريف موضوع علم و وجه تمايز علوم از یک‌ديگر اختصاص يافته و ساير مباحث، به ترتيب زير ارائه شده است: | ||
«تعريف وضع و اقسام آن»: نویسنده، به تعاريف مختلفى، از جمله: تخصيص لفظ برای دلالت بر معنا، نحوه‌اى از اختصاص بين لفظ و معنا و ارتباط خاص ميان آن دو كه ناشى از تخصيص يا كثرت استعمال مى‌باشد، اشاره كرده و در آخر، | «تعريف وضع و اقسام آن»: نویسنده، به تعاريف مختلفى، از جمله: تخصيص لفظ برای دلالت بر معنا، نحوه‌اى از اختصاص بين لفظ و معنا و ارتباط خاص ميان آن دو كه ناشى از تخصيص يا كثرت استعمال مى‌باشد، اشاره كرده و در آخر، این تعريف را پذيرفته است: «تعهد واضع به اراده معنايى از لفظ هنگام تكلم به آن». | ||
«معانى حرفيه»: در مورد حقيقت آن، سه قول زير، بررسى شده است: | «معانى حرفيه»: در مورد حقيقت آن، سه قول زير، بررسى شده است: | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
3. چنان‌كه از آيات و روايات نيز فهميده مى‌شود، ماهيات عبادات، در شرايع سابق، اختراع شده و اعراب، برای آنها الفاظى را وضع كرده‌اند؛ | 3. چنان‌كه از آيات و روايات نيز فهميده مى‌شود، ماهيات عبادات، در شرايع سابق، اختراع شده و اعراب، برای آنها الفاظى را وضع كرده‌اند؛ | ||
4. | 4. این الفاظ در معانى لغوى خویش استعمال شده و شارع فقط شروطى را در مورد استعمال آنها نهاده است. | ||
«صحيح و اعم»: بحث از | «صحيح و اعم»: بحث از این است كه آيا الفاظ عبادات و معاملات، برای صحيح آنها وضع شده است يا برای اعم از صحيح و فاسد. نویسنده، معتقد است كه ظاهر عنوان بحث، اختصاص نزاع بنا بر قول به ثبوت حقيقت شرعيه مى‌باشد. | ||
«مشتق»: مباحث مطرح شده در آن عبارتند از: | «مشتق»: مباحث مطرح شده در آن عبارتند از: | ||
| خط ۸۲: | خط ۸۲: | ||
2. ظهور چيزى كه دلالت بر طلب وجوبى مى‌كند. | 2. ظهور چيزى كه دلالت بر طلب وجوبى مى‌كند. | ||
«اقسام واجب»: مقتضاى طبيعت بعثى كه از امر دال بر نسبت ايقاعيه استفاده مى‌شود، طلب حتمى مى‌باشد كه به عينى، كفايى، تعيينى، تخييرى، نفسى و غيرى تقسيم مى‌شود و بحث نویسنده، از | «اقسام واجب»: مقتضاى طبيعت بعثى كه از امر دال بر نسبت ايقاعيه استفاده مى‌شود، طلب حتمى مى‌باشد كه به عينى، كفايى، تعيينى، تخييرى، نفسى و غيرى تقسيم مى‌شود و بحث نویسنده، از این است كه آيا امر، ظاهر در خصوص طلب عينى، تعيينى و نفسى است، مانند وجوب نمازهاى يوميه يا نسبت به هر یک از این موارد، مجمل بوده و نيازمند به قرينه مى‌باشد. | ||
«دلالت امر بر فور، تراخى، مره و تكرار»: ضمن بحث در | «دلالت امر بر فور، تراخى، مره و تكرار»: ضمن بحث در این مورد، چنين نتيجه‌گيرى شده است كه مقتضاى ظاهر، عدم دلالت ماده و صيغه امر بر هر یک از این موارد مى‌باشد؛ چه این امور را از قيود نفس ماده بدانيم چه از قيود هيئت. | ||
«اجزاء»: بحث از | «اجزاء»: بحث از این است كه اتيان مأموربه با تمام اجزاء و شرايط آن، مقتضى اجزاء مى‌باشد يا نه. | ||
«تقسيمات واجب»: از جمله آنها، تقسيم به مطلق و مشروط بوده كه برای آنها، تعاريف مختلفى ارائه شده است، ولى نویسنده، همه آنها را صرف شرح الاسم دانسته است. تقسيمات ديگر، عبارتند از: منجز و معلق، نفسى و غيرى و تبعى و اصلى به اعتبار اراده يا انشاء امر يا به اعتبار دلالت لفظ. | «تقسيمات واجب»: از جمله آنها، تقسيم به مطلق و مشروط بوده كه برای آنها، تعاريف مختلفى ارائه شده است، ولى نویسنده، همه آنها را صرف شرح الاسم دانسته است. تقسيمات ديگر، عبارتند از: منجز و معلق، نفسى و غيرى و تبعى و اصلى به اعتبار اراده يا انشاء امر يا به اعتبار دلالت لفظ. | ||
«امر به شىء و اقتضاى نهى از ضد آن»: بحث از | «امر به شىء و اقتضاى نهى از ضد آن»: بحث از این است كه آيا امر به چيزى، مقتضى نهى از ضد آن مى‌باشد يا نه؟. در این رابطه، به نكات زير اشاره شده است: | ||
1. امر مورد بحث، اعم از لفظى و لبّى مى‌باشد؛ | 1. امر مورد بحث، اعم از لفظى و لبّى مى‌باشد؛ | ||
2. در | 2. در این بحث، فرقى ميان اقسام مختلف امر نيست؛ | ||
3. اقتضاء، اعم از ثبوتى و اثباتى است؛ | 3. اقتضاء، اعم از ثبوتى و اثباتى است؛ | ||
4. برخى، ضد مورد بحث در | 4. برخى، ضد مورد بحث در این مسئله را، به ضد عام تفسير كرده‌اند؛ | ||
5. ضد خاص بر دو قسم است: تكوینى، مانند نجات غريق و اطفاء حريق و تشريعى، مانند اكل و صلات. | 5. ضد خاص بر دو قسم است: تكوینى، مانند نجات غريق و اطفاء حريق و تشريعى، مانند اكل و صلات. | ||
در ادامه، | در ادامه، این مسئله مورد بحث قرار گرفته است كه آيا ترك ضد، مقدمه فعل ضد ديگر مى‌باشد يا نه؟. | ||
«مباحث مربوط به نهى»: پس از اشاره به شباهت نهى با امر در ماده و صيغه، تفاوت‌هاى آنها با یک‌ديگر بررسى شده است كه عبارتند از اينكه: | «مباحث مربوط به نهى»: پس از اشاره به شباهت نهى با امر در ماده و صيغه، تفاوت‌هاى آنها با یک‌ديگر بررسى شده است كه عبارتند از اينكه: | ||
| خط ۱۱۸: | خط ۱۱۸: | ||
2. منظور از واحد، مجمع دو عنوان است كه یکى متعلق امر و ديگرى متعلق نهى مى‌باشد؛ | 2. منظور از واحد، مجمع دو عنوان است كه یکى متعلق امر و ديگرى متعلق نهى مى‌باشد؛ | ||
«نهى در عبادات و معاملات»: بحث از | «نهى در عبادات و معاملات»: بحث از این است كه آيا نهى از عبادت يا معامله، مقتضى فساد آن مى‌باشد يا نه؟ | ||
«مفاهيم»: وجود يا عدم وجود مفهوم در شرط، غايت و حصر، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. | «مفاهيم»: وجود يا عدم وجود مفهوم در شرط، غايت و حصر، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. | ||