۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'مي' به 'می'
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ') |
جز (جایگزینی متن - 'مي' به 'می') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
اين مثنوى، همانند مثنوى مولوى، در بحر رمل سروده شده است. در این کتاب، مطالب اخلاقى و عرفانى در ضمن حكايات و داستان‌هاى شيرين و تمثيلات دل‌پذير آمده است. اسيرى، با استفاده از آيات قرآنى و احاديث نبوى و كلمات مشايخ صوفيه از قبيل معروف كرخى و سرى و جنيد بغدادى، دقايق و ظرايف عرفانى را به بهترين وجه بيان نموده است. تعداد ابيات این مثنوى، بيش از سه هزار بيت بوده و نسخه تصحيح شده توسط سيدعلى آل داوود با توجه به مقايسه | اين مثنوى، همانند مثنوى مولوى، در بحر رمل سروده شده است. در این کتاب، مطالب اخلاقى و عرفانى در ضمن حكايات و داستان‌هاى شيرين و تمثيلات دل‌پذير آمده است. اسيرى، با استفاده از آيات قرآنى و احاديث نبوى و كلمات مشايخ صوفيه از قبيل معروف كرخى و سرى و جنيد بغدادى، دقايق و ظرايف عرفانى را به بهترين وجه بيان نموده است. تعداد ابيات این مثنوى، بيش از سه هزار بيت بوده و نسخه تصحيح شده توسط سيدعلى آل داوود با توجه به مقايسه جمیع نسخ خطى موجود، حاوى 3160 بيت مى‌باشد. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
9. صحبت اهل دل، انسان را به‌طور كلّى عوض مى‌كند. | 9. صحبت اهل دل، انسان را به‌طور كلّى عوض مى‌كند. | ||
10. انسان اگر در طريقت، شيخ و راهنمايى نداشته باشد به جايى نمى‌رسد. سالكان راه دين چهار قسمند و در این | 10. انسان اگر در طريقت، شيخ و راهنمايى نداشته باشد به جايى نمى‌رسد. سالكان راه دين چهار قسمند و در این میان، مجذوب مطلق، از همه بهتر است و صلاحيّت رهبرى طريقت را دارد و حكايت زاهدى كه در زمان بايزيد در تقوا يگانه بود، درخور اهمیت است. | ||
11. بايزيد، یک شب در خواب حضرت حق را مشاهده كرده و راه وصال وى را طلب مى‌كند و حق تعالى، در جواب مى‌فرمايد: اگر هستى خود را ترك كنى، مرا خواهى يافت و حجاب راه تو، هستى تو است. | 11. بايزيد، یک شب در خواب حضرت حق را مشاهده كرده و راه وصال وى را طلب مى‌كند و حق تعالى، در جواب مى‌فرمايد: اگر هستى خود را ترك كنى، مرا خواهى يافت و حجاب راه تو، هستى تو است. | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
15. ترقى انسان در طور مراتب نفس به طريق تنزل است. | 15. ترقى انسان در طور مراتب نفس به طريق تنزل است. | ||
16. | 16. میان آفاق و انفس مطابقت وجود دارد و انسان، در سايه‌ى معرفت نفس مى‌تواند به مراتب سه‌گانه وجودى خود نائل گردد. | ||
17. مخالفت نفس، بهترين طاعت به شمار مى‌رود؛ ازاين‌روست كه جهاد با نفس جهاد اكبر | 17. مخالفت نفس، بهترين طاعت به شمار مى‌رود؛ ازاين‌روست كه جهاد با نفس جهاد اكبر نامیده شده است. | ||
18. دل و حقيقت انسان، مظهر علم الهى و به مثابه‌ى لوح محفوظ است. | 18. دل و حقيقت انسان، مظهر علم الهى و به مثابه‌ى لوح محفوظ است. | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۱: | ||
24. معصيتى كه انسان را به عذر درآورد، بهتر از طاعتى است كه او را به عجب درآورد. | 24. معصيتى كه انسان را به عذر درآورد، بهتر از طاعتى است كه او را به عجب درآورد. | ||
25. عشق، از هستى خود وارستن و به مقام سرمدى پيوستن است و در این | 25. عشق، از هستى خود وارستن و به مقام سرمدى پيوستن است و در این میان گفت‌وگوى عشق و عقل جالب توجّه است. | ||
26. خداوند متعال غير از شرك، همه‌ى گناهان را مى‌بخشد. | 26. خداوند متعال غير از شرك، همه‌ى گناهان را مى‌بخشد. | ||
27. اهل عرفان داراى مراتب محو، صحو، فرق، جمع و جمع الجمع مى‌باشند و در این | 27. اهل عرفان داراى مراتب محو، صحو، فرق، جمع و جمع الجمع مى‌باشند و در این میان، مقام جمع الجمع از بقيّه مراتب بالاتر است و مرتبه‌اى فوق آن متصور نيست. | ||
28. شخصى از پير بسطام سؤال مى‌كند كه راه به‌سوى حضرت ذو الجلال چيست؟ بايزيد در جواب مى‌گوید: وقتى تو از | 28. شخصى از پير بسطام سؤال مى‌كند كه راه به‌سوى حضرت ذو الجلال چيست؟ بايزيد در جواب مى‌گوید: وقتى تو از میان برخیزى و هستى خود را نيست كنى، آن وقت حقّ آشكار مى‌گردد. | ||
29. اسيرى، شرح مسافرت خود را از لاهيجان و انگيزه‌ى آن و سپس توقف در رى و رسيدن به خدمت سيدمحمد نوربخش را در خلال مثنوى با بيانى مؤثّر و شيوا مى‌آورد. | 29. اسيرى، شرح مسافرت خود را از لاهيجان و انگيزه‌ى آن و سپس توقف در رى و رسيدن به خدمت سيدمحمد نوربخش را در خلال مثنوى با بيانى مؤثّر و شيوا مى‌آورد. | ||
| خط ۱۰۲: | خط ۱۰۲: | ||
کتاب، توسط سيد[[على آل داوود]] تصحيح و مقدمه‌نگارى شده است. وى، در مقدمه، از نویسنده کتاب، مقامات عرفانى او، تأليفات وى، نسخه‌هاى خطى کتاب، نسخه‌هاى مورد استفاده و شيوه تصحيح سخن گفته است و در پایان کتاب، زير عنوان «تعليقات»، از اختلاف نسخه‌ها و اختلاف نسخه کتاب‌خانه ملك با متن سخن به | کتاب، توسط سيد[[على آل داوود]] تصحيح و مقدمه‌نگارى شده است. وى، در مقدمه، از نویسنده کتاب، مقامات عرفانى او، تأليفات وى، نسخه‌هاى خطى کتاب، نسخه‌هاى مورد استفاده و شيوه تصحيح سخن گفته است و در پایان کتاب، زير عنوان «تعليقات»، از اختلاف نسخه‌ها و اختلاف نسخه کتاب‌خانه ملك با متن سخن به میان آورده و در زير عنوان «توضيحات»، به توضيح پيرامون برخى از اعلام کتاب، فرهنگ لغات و اصطلاحات و مآخذ توضيحات پرداخته است. | ||
فهرست محتویات کتاب، در آغاز آن ذكر شده است. | فهرست محتویات کتاب، در آغاز آن ذكر شده است. | ||