۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'كتاب' به 'کتاب'
جز (جایگزینی متن - 'ابن خلكان' به 'ابن خلكان') |
جز (جایگزینی متن - 'كتاب' به 'کتاب') |
||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
== معرفى اجمالى | == معرفى اجمالى کتاب == | ||
'''اخلاق الوزيرين- الصاحب بن عباد و ابن العميد''' | '''اخلاق الوزيرين- الصاحب بن عباد و ابن العميد''' کتابى از [[ابوحيان على بن محمد بن عباس توحيدى بغدادى]] متوفاى بين 440 و 441 ه.ق است. مؤلف در علوم بسيارى دست داشت‌ه و با زبانى فصيح و در عين حال مصنوع به بيان مطالب متنوع مى‌پرداخت‌ه است. آدام متز، مستشرق سويسى، او را بزرگترين نثر نويس عربى على الاطلاق دانسته است. او از بخت مساعدى برخوردار نبود و سراسر عمر را به فقر و نيازمندى گذراند. | ||
معاش او از راه نگارش | معاش او از راه نگارش کتابهايى براى وزراء و امرايى چون ابن عميد و صاحب بن عباد تامين مى‌شد و عجب آن است كه مشمول لطف و انعام هيچ يك از اين بزرگان قرار نگرفت. | ||
مؤلف در اين | مؤلف در اين کتاب، ضمن امثال و حكايات و لطايف، به زبان طنز از معايب و زشتيهاى دو وزير آل بويه، اسماعيل بن عباد طالقانى 385 ه.ق مصاحب و وزير مويدالدوله ديلمى و وزير برادرش فخرالدوله، و ابوالفضل محمد بن حسين عميد بن محمد معروف به ابن العميد 360 ه.ق، وزير با تدبير ركن الدوله ديلمى و معلم عضد الدوله ديلمى، ياد كرده است. از اين رو كسانى اين اثر او را مثالب الوزيرين و ذم الوزيرين خوانده‌اند. | ||
== ساختار | == ساختار کتاب == | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
نويسنده در مقدمه مشروح | نويسنده در مقدمه مشروح کتاب، سبب تاليف آن را شرح مى‌دهد و تاريخچه اى از كارهاى مشابه نقل مى‌كند و خود را در بيان مثالب و معايب اين دو وزير محق مى‌شمارد. سپس به شرح مفصل خصوصيات زندگى صاحب بن عباد مى‌پردازد، و آنگاه به سراغ ابوالفضل بن عميد مى‌رود و بيشتر از خست و لئامت او سخن مى‌گويد. در خلال بحث از ابن العميد، كرارا به بيان مطالب صاحب گريز مى‌زند، و از علاقه او به شنيدن تملق و از خودبزرگ بينى او ياد مى‌كند كه خويش را در علم بيان از قس بن ساعده و در نحو از سيبويه و در كلام از نظام و در فقه از ابوحنيفه و در عروض ازخليل بن احمد بالاتر مى‌شمرد و به ولع او به سجع سازى اشاره، و سجعهاى غريبى از او نقل مى‌كند و فخرفروشى او را در احاطه بر لغت عرب و آشنايى با نوادر و غرائب الفاظ مى‌نكوهد. استادى ابوحيان در هجو، آن هم در لباس و ظاهر جد، به دل مى‌نشيند و بر عقل و احساس اثر مى‌كند. او براى هر مطلب شاهدى مى‌آورد. مع الوصف [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] داشتن اين کتاب را شوم مى‌داند. | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
1- فرهنگ آثار ايرانى-اسلامى | 1- فرهنگ آثار ايرانى-اسلامى | ||
2- متن مقدمه | 2- متن مقدمه کتاب | ||