آشتیانی، احمد

میرزا احمد آشتيانى (۱۲۶۱ - ۱۳۵3 ش)، فقيه و فيلسوف شيعى امامى، از مشاهیر علمای تهران

آشتیانی، احمد
نام آشتیانی، احمد
نام‌های دیگر آشتیانی، میرزا احمد

Mirza Ahmad Ashtiani

نام پدر میرزا حسن مجتهد آشتيانى
متولد 1261 ش
محل تولد تهران
رحلت 1353ش یا 1395ق
اساتید میرزاى نائينى

آقاضياءالدين عراقى،

برخی آثار بیست رساله

لوامع الحقائق في أصول العقائد

کد مؤلف AUTHORCODE10459AUTHORCODE

ولادت

او چهارمین و كوچك‌ترين فرزند میرزا حسن مجتهد آشتيانى، فقيه سرشناس روزگار ناصرالدين شاه و مظفرالدين شاه قاجار، در حدود سال 1261-1300ش در تهران به دنيا آمد.

تحصیلات

وى پس از تحصيل علوم مقدماتى، چندى در درس فقه و اصول پدرش حاضر گرديد. پس از رحلت او، تحصيلاتش را نزد علماى ديگرى مانند سيد‌ ‎محمد يزدى، میرزا هاشم رشتى، حكيم کرمانشاهى و حكيم اشكورى، شيخ مسيح طالقانى، میرزا شهاب‌الدين نيريزى شيرازى و آخوند ملا محمد هديجى زنجانى و سيد‌ ‎عبدالكريم لاهيجى دنبال كرد و آنگاه در مدرسه سپهسالار به تدريس معقول و منقول مشغول شد. پس از مدتى حكمت مشاء، حكمت متعاليه، عرفان نظرى، طب و رياضيات و نجوم را آموخت و به مقاطع بالاى علمى رسيد. در سال 1340ش و در چهل سالگى رهسپار نجف شد و افزون بر كسب فيض از محضر استادانى چون میرزاى نائينى و آقاضياءالدين عراقى، خود نيز مجلس درس فلسفه داير ساخت.

ايشان در سال 1350ش پس از اقامت ده ساله در نجف، به ایران بازگشت و بقيه عمر را در تهران به تدريس فقه و اصول و علوم عقلى، تألیف کتاب و ارشاد مردم گذراند. وى علاوه بر احاطه بر علوم عقلى و نقلى، در پزشکى قديم و دانش‌هاى رياضى نيز دستى داشت و خط را به نیکویى مى‌نوشت و با تخلص «واله» شعر مى‌سرود. وى عارفى خوش‌خلق، متواضع، سليم النَّفس، متعبّد و پارسا بود. میرزا احمد از پنج تن از مراجع زمان يعنى میرزاحسين نائينى، حايرى يزدى، آقاضياءالدين عراقى، سيد‌ ‎ابوالحسن اصفهانى و حاج آقا حسن بروجردى گواهى اجتهاد داشت.

شاگردان

از شاگردان ايشان مى‌توان به: سيد‌ ‎جلال‌الدين آشتيانى، میرزا محمدباقر آشتيانى، حسن حسن‌زاده آملى و سيد‌ ‎عباس طباطبايى اشاره نمود.

وفات

وى در سوم تيرماه 1354 برابر با 14 جمادى‌الثانى 1395 در نودوپنج سالگى در تهران درگذشت و در صحن حرم عبدالعظيم حسنى در رى به خاک سپرده شد.

آثار

از میرزا احمد آشتيانى جمعاً 62 کتاب و رساله و حاشيه باقى‌مانده كه بيش از 27 کتاب و رساله آن به چاپ نرسيده است. از تأليفات چاپ نشده وى 32 حاشيه است كه میرزا احمد آنها را بر کتاب‌هاى معتبر فقه، اصول، حكمت، معانى و بيان، عرفان، صرف و نحو عربى، هيئت و منطق نوشته است.

از جمله آثار اوست:

  1. رساله قول ثابت (فارسی)؛
  2. نامه رهبران (فارسی)؛
  3. مقالات احمديه (فارسی)؛
  4. طرائف الحكم (عربى)؛
  5. لوامع الحقايق في اصول العقايد (عربى)؛
  6. چهارده رساله (فارسی)؛
  7. صدوبيست حديث و چهار رساله عرفانى و فلسفى (عربى)؛
  8. رساله سرمايه سعادت (فارسی).

منابع مقاله

آشتيانى، احمد، چهارده رساله فارسی، به كوشش رضا استادى، ص18-24، چهل‌ستون، تهران، 1403ق.

وابسته‌ها