منهاج البيان فيما إستعمله الإنسان
منهاج البيان في ما استعمله الإنسان، اثر ابوعلی یحیی بن عیسی بن علی بن جزله بغدادی (متوفای 493ق)، کتابی است به زبان عربی، درباره مفردات و مرکبات غذایی و دارویی مورد استفاده انسان.
| منهاج البيان فيما إستعمله الإنسان | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن جزله، یحیی بن عیسی (نويسنده)
اصفهانی، محمدمهدی (مقدمهنويس) طهرانی، عبدالعلی بن محمد (نویسنده) |
| عنوانهای دیگر | کتاب منهاج البیان فیما استعمله الانسان |
| ناشر | دانشگاه علوم پزشكی ايران. مؤسسه مطالعات تاريخ پزشکی. طب اسلامی و مکمل |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1390ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف2 م925 128/3 R |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ابن جزله این کتاب را بعد از کتاب معروف «تقويم الأبدان» خود نوشته است. وی این کتاب را به نام خلیفه عباسی، المقتدیبامرالله (متوفی 487ق) تألیف نموده است. اساس تألیف او، بر آراء و اقوال بقراط، جالینوس، روفس، دیسقوریدوس، اوریباسیوس، فولس، حنین بن اسحاق و فرزندش اسحاق بن حنین، محمد بن زکریای رازی، علی بن عباس مجوسی اهوزی و دیگران استوار است و چنانکه از نام کتاب نیز مستفاد میشود، موضوع بحث آن، مفردات و مرکبات غذایی و دارویی مورد استفاده نزد انسان است[۱].
در مقدمات کتاب، از قوانین و اصول جاری و ساری بر اغذیه، ادویه و سموم و درجه قوای آنها و آثار آنها در بدن مایه فراوان دارد و به همین لحاظ، دارای ارزش و اهمیت فراوان بوده و میتواند موجب ارتقای کیفیت منابع طب سنتی گردد[۲].
ازآنجاییکه گویا ابن جزله، قبلا مسیحی بوده و سپس به اسلام گرویده است، با توجه به سبک نوشتاری مطالب و نحوه درود فرستادن بر پیامبر(ص) و آل طاهرین ایشان(ع)، و نیز زینت دادن کتاب خود به نقل حدیث از امام علی(ع) و بهکارگیری عبارت «عليهالسلام»، بهجای الفاظ رایج نزد غیر شیعه، چنین مستفاد میشود که او ورود به مدينةالعلم را از باب آن میخواسته است. از احادیث منقول از امیرالمؤمنین(ع)، حدیث معروف «قيمة كل امرء ما يحسنه (التبه اندکی تغییر در کلمات) و الناس أبناء ما يحسنون و...» را در صفحات آغازین کتاب، میتوان دید[۳].
کتاب با مقدمه فارسی کوتاهی از محمدمهدی اصفهانی در اشاره به موضوع و محتوای کلی آن آغاز شده است. در این مقدمه، به این نکته اشاره شده است که چندین صفحه از یادداشتهای سودمند در اوایل کتاب قبل از شروع متن وجود داشته که به انتهای کتاب، منتقل شده است[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه کتاب.