الأجوبة المستوعبة عن المسائل المستغربة من صحيح البخاري
الأجوبة المستوعبة عن المسائل المستغربة من صحیحالبخاری اثر ابو عمر ابن عبدالبر (۳۶۸- ۴۶۳ق)، پاسخ به سؤالاتی است که یکی از شاگردان وی، با نام ابوالقاسم مهلب بن احمد بن ابی صفره اسید بن عبدالله اسدی اندلسی (متوفی 435ق)، پیرامون برخی از احادیث «صحيح البخاري» از او پرسیده است.
| الأجوبة المستوعبة عن المسائل المستغربة من صحيح البخاري | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله (نويسنده) سلیم، عمرو عبدالمنعم (محقق) |
| ناشر | دار ابن القيم ** دار ابن عفان |
| مکان نشر | عربستان - ریاض ** مصر - قاهره |
| سال نشر | 1426ق - 2005م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اثر حاضر، حاصل پاسخهایی است به پرسشهایی که ابن عبدالبر از برخی از علما دررابطهبا مشکلاتی که در برخی از احادیث «صحیحالبخاری» برایشان پیشآمده بود، دریافت کرده است که پس از بررسی این سؤالها، با نفسی آرام، قلمی استوار و پاسخهایی روشن، به آنها پاسخ داده است. وی در این کتاب، به گفته محقق در مقدمه خود، بزرگترین الگوی انصاف، میانهروی و پایبندی به حق و سنت را ارائه داده است، حتی اگر این کار، باعث تضاد و مخالفت نظرات و اقوال وی با مکتب فکری مالکی که به آن منسوب است شود، بهگونهای که خواننده در چندین جای کتاب، مخالفت او با اقوال و نظریات امام مالک بن انس (۹۳ – ۱۷۹ق) و موافقتش با شافعی (204-150ق) و دیگران را در مورد احکام فقهی، مشاهده خواهد نمود[۱].
علما و دانشمندان فراوانی از این کتاب نام برده و بدان، اشاره کردهاند که این امر، نشان از اهمیت و ارزش بالای کتاب دارد که از جمله آنها عبارتاند از: قاضی عیاض (544-476ق) در «ترتيب المدارک»، ابن عبدالهادی مقدسی در «طبقات علماء الحديث»، شمسالدین ذهبی (748-673ق) در «سير أعلام النبلاء» و «تذکرة الحفاظ»، حاجی خلیفه در «کشف الظنون»[۲].
ماهیت نوشتههای ساده و مختصر و رسالههایی که نویسندگان آنها بهقصد روایت، یا پاسخ به عالم، یا پیرامون مباحث فقهی یا اعتقادی نوشته شدهاند، این است که اغلب به پرهیز از نقلهای طولانی شواهد، احتجاج و سلسله سندها، پایبند هستند، بهویژه اگر این رسالهها عمدتا جنبه آموزشی داشته باشند یا نامههای فتوایی و مانند آن باشند. ابن عبدالبر در مقدمه، به اتخاذ چنین رویکردی در این کتاب، تصریح نموده است[۳].
مسائل مذکور در کتاب را میتوان به دودسته اصلی، تقسیم کرد:
- مسائل فقهی: که بیشترین حجم کتاب را به خود اختصاص داده و شامل هفده حدیث میشود.
- مسائل عقیدتی: که چهار روایت است از آن جمله رؤیای انبیا و چگونگی معراج پیامبر(ص)است[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه کتاب.