ترجمه منلايحضرهالطبيب (نسخه بازنویسی شده)
ترجمه منلايحضرهالطبيب (نسخه بازنویسیشده)، نسخهای است بازنویسیشده (یا بازخوانیشده) از ترجمه کتاب «منلايحضرهالطبيب» از مترجمی ناشناس که احتمالا آن را در سال 740ق، نگاشته است.
| ترجمه من لا یحضره الطبیب (نسخه بازنویسی شده) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | رازی، محمد بن زکریا (نويسنده)
مترجم ناشناخته (مترجم) سیفائی، متانت (مصحح) اصفهانی، محمدمهدی (مقدمهنويس) |
| عنوانهای دیگر | آفرینش آسمان و جهان در نهجالبلاغه ** دائره المعارف نهجالبلاغه: آفرینش آسمان و زمین در نهجالبلاغه ** دائره المعارف نهجالبلاغه: خلقت آسمان و جهان در نهجالبلاغه ** نهجالبلاغه. شرح |
| ناشر | دانشگاه علوم پزشكی ايران. مؤسسه مطالعات تاريخ پزشکی. طب اسلامی و مکمل |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1392ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | آفرینش - علی بن ابی طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهجالبلاغه - نقد و تفسیر |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ر2 م8041 128/3 R |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
بازخوانی ترجمه، توسط خانم متانت سیفایی صورت گرفته است.
یادآوری: نام کتاب، در صفحه اول نسخه حاضر، چنین ذکر شده: «ترجمه منلايحضرهالطبيب (نسخه بازخوانیشده)»[۱]، ولی در صفحه شناسنامه، به این صورت آمده است: «ترجمه منلايحضرهالطبيب (نسخه بازنویسیشده)» [۲].
درباره نسخه حاضر
در مهرماه سال 1391 ترجمهای از کتاب «منلايحضرهالطبيب» نوشته محمد بن زکریای رازی (251- 313ق)، در سلسله انتشارات مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل، همراه با توضیحات کافی درباره اهمیت اصل کتاب و مشخصات این ترجمه و کاستیها و فزونیهای آن انتشار یافت... در اثر حاضر، که در حقیقت شکل بازخوانیشده و تا حدودی تصحیح و تذییلشده ترجمه مورد اشاره است، در بخش نخستین آن مطالبی خارج از کتاب «منلايحضرهالطبيب» درباره فواید و فلسفه خلقت اندامهای مختلف به سبک کتاب توحید مفضل آورده شده است و در بخش دوم آن، ترجمهای از کتاب مورد اشاره (البته نه بهصورت کامل) قرار گرفته که با مراجعه به اصل متن عربی و کتاب ترجمهشده توسط استاد فقید مرحوم دکتر ابوتراب نفیسی، قابل تکمیل و ارتقای کیفیت است که قرار است إنشاءالله، این کار توسط مصحح محترم سرکار خانم متانت سیفایی و با نظارت استاد محترم آقای دکتر ناصری صورت گیرد و عجالتا نشر محدود این اثر قبل از اتمام کار با اجازه هردو بزرگوار بهمنظور دسترسی آسانتر پژوهشگران طب سنتی صورت میگیرد [۳].
ساختار و محتوا
- بخش اول (فلسفه و فوائد خلقت اندامهای مختلف بدن انسان)، در 17 باب است که باب اول و دوم آن افتادگی دارد و باب سوم آن نیز ناقص است. سپس در یک باب مستقل، به آفرینش کودک و آرای حکمای پیشین در اینباره پرداخته شده است [۴].
- بخش دوم: در این بخش، ترجمه فارسی کتاب «منلايحضرهالطبيب» آمده، که از باب پنجم، آغاز و به باب صدوسیچهارم ختم میشود[۵].
ترجمه، آزاد و با نثر قدیمی است
نمونه
متن:
«في نهش الحيات:
و ينفع من نهش الحيات بعد أن يوثق أولا من فوقها أو يقطع إن كان من نهش الأفعي ردية...»[۶].
ترجمه:
«اندر علاج زخم مار که بگزد:
چنین گوید محمد بن زکریا که اگر چنان باشد که مار بگزد، آن جایگاه را بندد زود سختی محکم و جایگاه کشته را جراحت کند...»[۷].
پانویس
- ↑ ر.ک: کتاب، صفحه عنوان (اولین صفحه: بدون شماره)
- ↑ ر.ک: همان، صفحه شناسنامه (سومین صفحه: بدون شماره)
- ↑ ر.ک: دیباچه (پنجمین صفحه: بدون شماره)
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص1-15؛ اصفهانی، محمدمهدی، دیباچه (سومین صفحه: بدون شماره)
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص16-105
- ↑ ر.ک: رازی، محمد بن زکریا، «منلايحضرهالطبيب»، ص130
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص86
منابع مقاله
- دیباچه و متن کتاب.
- اصفهانی، محمدمهدی، دیباچه «ترجمه منلايحضرهالطبيب»، مؤلف: محمد بن زکریای رازی، مترجم: ناشناس، تهران، مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی طب اسلامی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی تهران، چاپ اول، دوره پنجم، مهرماه 1391.
- رازی، محمد بن زکریا، «منلايحضرهالطبيب أو طبيبك قبل وصول الطبيب»، تعلیقه و حواشی: محمد امین ضناوی، لبنان، دارالكتب العلمية، چاپ اول، 1420ق/ 1999م.